شیوع ویروس «کرونا»، ثبات اقتصاد جهانی را تحت تاثیر قرار داده و جهانیشدن آن حالا به مرز نگران کننده ای رسیده است. همین امر باعث شده تا اقتصاددانان دوباره به فکر تحلیل اقتصاد جهان بیفتند و به گمانه زنی درباره میزان خسارت این ویروس بر رشد اقتصادی بپردازند؛ آنچه که می توان از آن به مثابه «مصاف ویروس و اقتصاد» یاد کرد.
در همین حال، «بلومبرگ» از خسارت یک تریلیون دلاری «کروناویروس» در اقتصاد جهانی خبر داده و تخمین زده است که شیوع این بیماری و تبدیلشدن آن به یک بحران بین المللی، یک تریلیون دلار از تولید ناخالص جهانی را از بین خواهد برد. غیبت نیروی کار، بهره وری پایین کسانی که به محل کار می روند، مسافرت های محدود، مختلشدن زنجیره های تولید و عرضه، کاهش تجارت و اختلال سرمایه گذاری از جمله آثار عمده ویروس «کرونا» است که به اعتقاد «بلومبرگ»، هزینه یک تریلیون دلاری را به اقتصاد جهان تحمیل می کند.
اما درحالی که شاخص سهام ایالات متحده آمریکا از روز دوشنبه بیش از 3درصد سقوط کرده است، بانک های مرکزی و نهادهای پژوهشی ادعا می کنند که شیوع «کرونا» آسیب چندانی بر رشد اقتصادی ندارد و به محض کنترل بیماری، اقتصاد جهانی سریعا به روند عادی خود بازمی گردد. صندوق بینالمللی پول نیز پیش بینی خود درخصوص اقتصاد 2020 را به دلیل شیوع ویروس «کرونا» تنها 0.1درصد تغییر داده و رشد اقتصاد جهان در سال جاری میلادی را 3.3درصد اعلام کرده است. رئیس سازمان بهداشت جهانی هم با اعلام نگرانی عمیق گفته هنوز «کرونا» به یک بیماری همهگیر تبدیل نشده است.
یک بیماری مسری و یک تریلیون دلار هزینه
به گفته بلومبرگ، تعطیلی ادامهدار کارخانههای چینی و شیوع بیماری در کره جنوبی، ایتالیا و ایران که به مرگ و میر بیشتر انجامیده، احتمال سرایت به دیگر کشورهای اروپایی و تشدید آسیب های اقتصادی «کرونا» را تقویت کرده است. به همین دلیل، موسساتی مثل «یو بی اس گروپ» و مدیر آن، آکسل وبر، نگاه بدبینانه تری نسبت به صندوق بین المللی پول درباره آثار اقتصادی «کرونا» دارند و هشدار داده اند که رشد اقتصاد جهانی از 3.5درصد به 0.5درصد سقوط می کند و روند کاهش تولید در چین در سه ماهه اول سال جاری میلادی ادامه دار خواهد بود.
براساس اعلام بانک جهانی، یک بیماری همهگیر میتواند میلیونها نفر را به کام مرگ بکشد و حتی برآوردهای محافظهکارانه می گوید این بیماری یک درصد از اقتصاد جهانی را نابود میکند. همچنین موارد مشابهی در تاریخ معاصر بوده که تبدیل به مصادیقی برای تحلیل آینده «کرونا» در اقتصاد جهانی شده است. برای مثال، بحران آنفلوآنزا در سال 1918 در اسپانیا باعث از بین رفتن 50 میلیون نفر شد و 5درصد از تولید ناخالص جهانی را از بین برد. در مارس 2016 لارنس سامرز، خزانهدار ایالات متحده آمریکا در مقالهای، اثر مالی آنفلوآنزای همهگیر در هر سال را به تخریبهای ناشی از گرم شدن کره زمین تشبیه کرده است. در این مقاله محاسبه شده که اگر مرگ و میر ناشی از یک بیماری همهگیر به 700 هزار نفر در یک سال برسد، 0.7درصد از درآمدهای کل جهان از بین میرود.
«آکسفورد اکونومیک» نیز اثر یک بیماری همهگیر جهانی بر اقتصاد همه کشورها را 1.1تریلیون دلار برآورد کرده است، به ویژه که اقتصاد ایالات متحده آمریکا و منطقه یورو در نیمه اول سال 2020 در رکود است. همه این برآوردها نشان می دهد که این بیماری همانند یک شوک شدید برای اقتصاد جهانی عمل میکند. غیر از مهار بیماری «کرونا»، کنش دولتها و بانکهای مرکزی نیز در روند کنترل صدمات این ویروس، اثرگذار است. با حال، تحلیلگران می گویند، هزینههایی را که ویروس «کرونا» بر اقتصادهای جهان تحمیل کرده، نمیتوان صرفا با دستکاری نرخ بهره جبران کرد.
خسارت ۱۳۹ میلیارد دلاری به ثروتمندان در یک روز
همچنین خبرگزاری «اسپوتنیک» از خسارت ۱۳۹ میلیارد دلاری ویروس «کرونا» به ثروتمندان جهان در یک روز خبر داده و نوشته است که تداوم روند شیوع «کرونا» باعث خسارت سنگین سهامداران شده است.
«اسپوتنیک» در این گزارش به فهرست ۵۰۰ فرد ثروتمند «فوربس» اشاره کرده و گزارش داده که در پی ریزش بسیار سنگین شاخص های بورسی در سطح جهان، ۵۰۰ فرد ثروتمند این فهرست در مجموع ۱۳۹ میلیارد دلار در یک روز زیان دیده اند.
به گفته «اسپوتنیک»، افزایش شمار مبتلایان به «کرونا» باعث شده تا موج جدیدی از نگرانی ها در بین معاملهگران به راه بیفتد؛ به طوری که روز دوشنبه شاخص های بورسی در نیویورک همگی بیش از 3درصد ریزش کردند و در ایتالیا نیز شاخص بورس میلان بیش از 6درصد عقب نشست.
این هرج و مرج در بازارها باعث شده است تا نمادهای مهم بورسی، ریزش محسوسی را تجربه کنند: ثروتمندترین فرد جهان یعنی جف بزوس به دنبال ریزش اخیر شاخص ها، 4.8 میلیارد دلار از ثروتش را از دست داد. برنارد آرنو، ثروتمندترین فرد فرانسه و اروپا نیز با کاهش مشابه ثروتش روبهرو شد و آمانسیو اورتگا، سهامدار اصلی برند «زارا» نیز 4میلیارد دلار خسارت متحمل شد.
بسیاری از شرکت های بزرگ در روزهای اخیر مجبور به توقف فعالیت های خود در چین شده اند و آنهایی هم که در سرزمین اژدهای زرد فعالیت تولیدی ندارند، با اخلال در زنجیره تامین خود مواجه اند. سازمان بهداشت جهانی نیز در بیانیه ای با ابراز نگرانی از گسترش شیوع ویروس «کرونا» در سطح جهان، نسبت به یک همهگیری گسترده هشدار داده و خواسته است تا هر کاری لازم است برای آمادگی در برابر «کرونا» انجام شود.
گفتنی است تاکنون بیش از ۸۰ هزار و ۱۳۰ مورد ابتلا به «کرونا» گزارش شده است که در این بین، ۲۷۰۲ نفر جان خود را از دست داده اند. تاکنون ویروس «کرونا» در چین، ژاپن، کره جنوبی، سنگاپور، هنگ کنگ، تایلند، تایوان، مالزی، ایران، ایتالیا، استرالیا، آلمان، آمریکا، ویتنام، فرانسه، ماکائو، کانادا، امارات متحده، انگلیس، فیلیپین، هند، روسیه، اسپانیا، بلژیک، کامبوج، مصر، فنلاند، اسرائیل، کویت، عمان، افغانستان، ، لبنان، نپال، سریلانکا و سوئد گزارش شده است. پس از چین نیز بیشترین آمار قربانیان مربوط به ایران با 15 نفر، کره جنوبی با هشت نفر، ایتالیا هفت نفر و هنگ کنگ با دو نفر بوده است.
ارتباط با نویسنده: IvanKaramazof@yahoo.com