نمونه تقلبی ایران‌چک هم آمد

به فاصله حدود دو ماه از رونمایی و انتشار ایران‌چک‌های جدید 50‌هزار تومانی، خزانه‌داری برخی بانک‌ها به شعب خود هشدار دادند که نمونه تقلبی این اسکناس نیز به بازار آمده و در دریافت آن ملاحظات لازم را رعایت کنند. به گزارش ایسنا، تقلب اسکناس در بازار پول ایران موضوع تازه و عجیبی نیست و همواره شاهدیم که به فاصله کوتاهی از انتشار اسکناس‌های جدید از سوی بانک مرکزی و گردش آن در بانک‌ها نمونه تقلبی آن نیز دست به دست می‌چرخد تا اینکه یک فروشنده حرفه‌ای یا بانکدار با آن مواجه و تقلبی بودنش را تشخیص دهد که البته در این میان دارنده به میزان اسکناس در دست متضرر می‌شود و هیچ راه بازگشتی برای پول از دست رفته وی نیست.

سال گذشته بعد از انتشار ایران‌چک 100‌هزار تومانی مدتی نگذشت که نمونه تقلبی آن به بازار آمد و امسال به فاصله حدود دو ماه یعنی از اوایل شهریورماه که ایران‌چک 50‌هزار تومانی از سوی بانک مرکزی منتشر شد گزارش‌های دریافتی حاکی از ورود 50‌هزار تومانی تقلبی است. این در حالی است که خزانه‌داری برخی بانک‌ها به شعب اعلام کرده‌اند که اسکناس‌های 50‌هزار تومانی تقلبی مشاهد شده و لازم است که کارکنان شعب در هنگام دریافت پول و از جمله این اسکناس تمامی مسائل امنیتی مربوط به دریافت این ایران‌چک را مدنظر داشته باشند. آن‌طور که یکی از مدیران شعب به ایسنا گفته ایران چک‌های تقلبی از طریق نوع کاغذ آنها قابلیت شناسایی دارند و دارنده آن می‌تواند با کمی دقت و مدنظر داشتن نکات امنیتی ایران‌چک اصلی، تقلبی بودن آن را تشخیص دهد.

باید توجه داشت که تقلبی بودن اسکناس با جعلی بودن آن کاملا متفاوت است به‌طوری‌که در نمونه جعلی دقیقا اسکناسی با تمامی مسائل امنیتی و فیشر‌هایی که بانک مرکزی در تولید اسکناس به کاربرده تولید و منتشر می‌شود و تنها بانک مرکزی چاپ‌کننده آن نیست ولی در تقلبی نکات امنیتی رعایت نمی‌شود و عمدتا از لحاظ ظاهری با نمونه اصلی منطبق است. این در حالی است که بنابر اعلام مدیران بانک مرکزی تاکنون هیچ نمونه جعل شده‌ای از اسکناس و ایران‌چک گزارش و ثبت نشده است که بیانگر امنیت قابل قبول اسکناس‌های منتشرشده این بانک است.

راه‌های شناسایی 50‌هزار تومانی تقلبی و اصل

اما با انتشار نمونه تقلبی ایران‌چک‌های 50‌هزار تومانی جدید، لازم به یادآوری است که برای تشخیص اصل از فرع این اسکناس باید مدنظر داشت که ابعاد این ایران چک 71*142 میلی‌متر و ابعادی کوچک‌تر از نمونه قبلی اما در اندازه اسکناس 50 هزارتومانی است. روی ایران‌چک، نقش گنبد و گلدسته حرم امام رضا(ع) و نمای پشت آن سقاخانه است که در صحن انقلاب حرم امام هشتم قرار دارد. همچنین در رو و پشت این ایران‌چک، نماد خورشیدی درج شده که یک پرنده به سوی آن در حال پرواز است.

در عین حال که ویژگی‌های امنیتی متعددی در‌ ایران‌چک 50‌هزار تومانی جدید وجود دارد به‌طوری‌که کاغذ آن بازتاب نور ماوراء بنفش را منعکس نمی‌کند و در سطح کاغذ از الیاف فلورسنتی نامریی استفاده شده که زیر نور ماوراء بنفش در چهار رنگ قابل مشاهده است. همچنین دو نوع نخ امنیتی در آن وجود دارد؛ نخ امنیتی پنهان که عبارت I.R.IRAN روی آن درج شده و درون کاغذ قرار گرفته و نخ امنیتی پنجره‌ای که از نوع هولوگرافیکی با ریزنوشته است و به‌گونه‌ای درون کاغذ قرار گرفته که قسمتی از آن نمایان و قسمتی دیگر در بطن کاغذ مخفی بوده و با قرار دادن ایران‌چک از رو در مقابل نور تمام نخ نمایان می‌شود.

طراحی کلیه نقش‌های ایران چک به‌صورت خطی و با استفاده از نرم‌افزارهای امنیتی بوده و هر خط حامل اطلاعات مربوط به رنگ خود است، در صورتی که در نمونه‌های تقلبی خطوط از ترکیب نقاط رنگی تشکیل شد‌ه‌اند و به‌راحتی به‌وسیله ذره‌بین قابل تشخیص است. همچنین بخش‌هایی از طرح و شماره سریال‌ها با استفاده از مرکب فلورسنتی چاپ شده که زیر نور ماوراء بنفش به رنگ‌های سبز و طلایی مایل به زرد قابل مشاهده است. به علاوه بخش‌هایی از تصویر پرنده و عدد ۵۰ با مرکب نامرئی چاپ شده است که زیر نور ماوراء‌بنفش با رنگ‌های قرمز و آبی به‌صورت مکمل نمایان می‌شوند. در این ایران‌چک از چاپ برجسته در سه رنگ استفاده شده که به سهولت با انگشتان دست قابل لمس و شناسایی است.

از دیگر ویژگی‌های امنیتی ایران‌چک ریز‌نوشته‌ها هستند. ریزنوشته یا میکروپرینت نوشته‌های بسیار‌ریزی هستند که با ابزار بزرگ‌نمایی قابل مشاهده بوده و تنها می‌توانند به وسیله دستگاه‌های چاپ امنیتی چاپ شوند. مرکب فلورسنت به‌کار رفته در چاپ افست با تابش نور ماوراء‌بنفش، بازتاب نور شدید داشته و به رنگ سبز فسفری تغییر می‌کند. چاپ شماره سریال‌ها نیز با استفاده از مرکب قرمز و مشکی فلورسنت بوده و تحت تابش نور ماوراء‌بنفش به رنگ‌های طلایی مایل به زرد و سبز تغییر رنگ می‌دهند.