ضرورت تجدیدنظر در لیدرهای بازار

بازار دیروز مدتی سرد و بی‌رمق بود، اندکی بعد گرم و پرهیجان شد و در نهایت باز هم به خواب زمستانی فرورفت.بازار روز گذشته (یکشنبه 19 بهمن‌ماه) با عرضه‌های نسبتا زیاد کار خود را آغاز کرد ‌طوری که در بسیاری از نمادها با قیمت‌هایی پایین‌تر از قیمت پایانی روز قبل‌شان مواجه بودیم.همچنین «تکمبا» که سهم پرحاشیه این روزهای بازار به شمار می‌آید نیز در ابتدا کار خود را با صف خرید حدود 30 میلیون سهمی آغاز کرد اما با فشار عرضه در این نماد، صف خرید این سهم نیز به شکل کامل عرضه شد و حتی تا قیمت‌هایی نزدیک صفر معاملاتی پایین آمد، اما اندکی بعد با تشدید هیجان از طرف متقاضیان در این نماد، فشار خرید افزایش یافته و مجددا عطش خریداران این سهم منجر به تشکیل صف خرید روی این نماد شد.

همین اشتیاق خریداران سهام شرکت کمباین‌سازی ایران منجر به تحریک خریداران سایر نمادهای بازار شد.همین تحریک، سبب شد خریداران سهمی همانند خکاوه -که اندکی بعد از شروع بازار تا محدوده سه درصدی نسبت به قیمت روز قبل خود ریزش کرده بود- را نیز سبز‌‌پوش کنند و با اصرار بر خرید خود، آن را تا آستانه بالای قیمتی هدایت کنند و در صف خرید این سهم تجمع کنند.همین رخدادها سبب شد که مابقی بازار نیز عزم خود را برای پوشیدن جامه سبز رنگ جزم کند، اما این همه ماجرا نبود. رفته رفته هر چقدر به اواسط بازار نزدیک می‌شدیم عطش خریداران کم می‌شد و فشاری از جانب آنان برای خرید به بازار تحمیل نمی‌شد.

همین امر سبب شد که این‌بار فروشندگان بر فشار عرضه خود بیفزایند و موجب منفی شدن بسیاری از سهام بازار شوند. این جو منفی سبب شد که بزرگانی همچون فارس، پارسان، مپنا و بانک صادرات با حجم معاملاتی اندک اما در قیمت‌هایی منفی توجیه مناسبی برای منفی کردن شاخص داشته باشند.شاخص کل در نتیجه معاملات روزگذشته با 420 واحد کاهش، در محدوده 65366 به کار خود خاتمه داد. مجموع ارزش معاملات ثبت شده در بورس در روز گذشته 119.5 میلیارد تومان بود نکته قابل تامل در معاملات روز گذشته این بود که حدود 12 درصد از ارزش معاملات بورسی در این روز مربوط به دو سهم تکمبا (96 میلیارد ریال) و خکاوه (55 میلیارد ریال) بود.حال آنکه هر دوی این شرکت‌ها با توجه به پیش‌بینی عملکردشان برای سال مالی خود، در چنین قیمت‌هایی P/Eهای عجیبی نسبت به میانگین P/E بازار خواهند داشت.

براساس گزارش منتشر شده از جانب شرکت بورس اوراق بهادار برای عملکرد بازار در دی‌ماه 93، میانگین P/E شرکت‌های فعال بورسی حدود 5.07 واحد قرار دارد اما نکته جالب در اینجاست که این معیار برای شرکت‌های فوق به ترتیب 30.7 (تکمبا) و 2.3- (خکاوه) واحد است. هم‌چنین هر دوی این شرکت‌ها با زیان انباشته رو به رو هستند، به این ترتیب که شرکت کمباین‌سازی ایران با سرمایه ثبتی 172 میلیارد تومانی دارای 50 میلیارد زیان انباشته (حدود 30 درصد سرمایه ثبتی) و شرکت سایپا دیزل با سرمایه ثبتی 210 میلیارد تومانی با 568 میلیارد تومان زیان انباشته (بیش از 2.5 برابر سرمایه ثبتی) مواجه است.

البته شایان ذکر است که شرکت سایپا دیزل به تازگی در مجمع عمومی فوق‌العاده خود درباره شمولیت مفاد ماده 141 قانون تجارت درباره این شرکت تصمیم‌گیری کرد و مقرر بر این شد تا هیات‌مدیره شرکت حداکثر ظرف هفت ماه آینده نسبت به تهیه گزارش توجیهی افزایش سرمایه برای برون رفت از شمولیت ماده 141، اقدامات لازم را انجام دهد. بنابراین شاید بد نباشد که بازار در ارزیابی خود برای انتخاب سهامی که می‌خواهد آن‌ها را در ویترین خود قرار دهد و آنها را به نوعی لیدر بازار معرفی کند تجدید نظری داشته باشد تا بتواند ثابت کند هنوز هم در بازار ما می‌توان اندکی به تحلیل امیدوار بود.

* تحلیلگر بازار سرمایه