رکوردشکنی‌های بازار سهام همچنان ادامه دارد

نهالی که در لوزان سوییس به دست مذاکره‌کنندگان ایرانی و شش قدرت جهانی کاشته شد، خیلی زود برای فعالان بورس ایران به بار نشست‌. به واسطه انتشار خبر تفاهم، از روز شنبه این هفته بازار رسمی اوراق بهادار کشور برای سالی پررونق امیدوار بود‌. همین امیدواری هیجان برای خرید سهم‌های مختلف، از گروه بانک و خودرو و لیزینگ تا گروه فولاد و پتروشیمی و دارویی، را تقویت کرد و سبب شد قریب به اتفاق گروه‌های بازار سبز‌‌پوش شوند‌. هیجان زائدالوصف موجود در بازار سبب شد تا رکوردهای مختلفی در بازار اوراق بهادار ثبت شود‌.

از حجم خریداران منتظر برای خرید 1.4 میلیارد سهم از سهام بانک صادرات در روز شنبه تا ثبت رکورد تاریخی رشد شاخص کل به میزان بیش از 2400 واحد در روز یکشنبه نمونه‌های بارز رکوردشکنی‌های بازار در دو روز نخست این هفته به شمار می‌رفت‌. اما این رکوردشکنی‌ها در سومین روز کاری این هفته نیز ادامه پیدا کرد و باز هم بانک صادرات طلایه‌دار رکورد‌شکنی در بازار بود‌. روز گذشته حجم معاملات در نماد این بانک از جابه‌جایی بیش از یک میلیارد و 130 میلیون برگه از سهام این بانک در میان اهالی بازار با ارزشی بالغ بر 116 میلیارد تومان خبر می‌داد‌. این حجم و ارزش در تاریخ معاملات خرده این سهم بی‌نظیر بوده است‌.

به علاوه، روز گذشته سهام بانک ملت نیز با جابه‌جایی 274 میلیون برگه سهم با ارزش معاملاتی بالغ بر 69میلیارد تومان همراه بود که این حجم و ارزش نیز برای این بانک ارقامی قابل توجه و تاریخی محسوب می‌شود‌. برای درک بهتر این موضوع همین بس که یادآور شویم که متوسط ارزش معاملات این سهم در سال 93 حدود 3.5 میلیارد تومان بوده است‌. همچنین لازم به ذکر است که چنین حجم معاملاتی در قیمت‌های حدود 250 تومان صورت پذیرفته است و حال آنکه با بررسی قیمت‌های نمودارهای تعدیل شده این سهم مقدار 243 تومان را به‌عنوان سقف قیمتی تاریخی این سهم مشاهده می‌کنیم‌. از طرفی (P/E) این سهم در قیمت‌های کنونی در محدوده 5.6 واحد قرار دارد که نسبت به رقیب اصلی آن یعنی بانک صادرات در این معیار از ریسک کمتری برخوردار است‌.

مشاهده و بررسی حجم و ارزش معاملات سایر سهام فعال بازار در روز گذشته به خوبی موید ورود پول‌های جدید به بازار و به‌خصوص به سهام گروه بانکی و خودرویی است. در گروه خودروسازی بیشترین ارزش معاملات متعلق به سهام گروه بهمن بود‌. در نماد خبهمن نیز فعالان بازار با جابه‌جایی بیش از 134‌میلیون از سهام این سهم معاملاتی با ارزشی بالغ بر 32.5 میلیارد تومان برای این سهم رقم زدند‌. ریسک این سهم نیز با توجه به معیار (P/E) در قیاس با رقبای اصلی آن کمتر است‌. اما تمامی این سه خودرو‌ساز (ایران‌خودرو، سایپا و گروه بهمن) تاکنون به مرز سقف‌های قیمتی تاریخی خود نرسیده‌اند‌. اما در گروه خودرویی خپارس با وجود ریسک بسیار زیاد، خواهان و خریداران بسیار زیادی دارد‌. این سهم باوجود زیان انباشته بالغ بر 590 میلیاردی خود (حدود 85 درصد سرمایه اسمی شرکت) در محدوده‌های 100‌تومان روز خود را با صف خرید آغاز کرد و در نهایت با جابه‌جایی بیش از 227‌میلیون برگه از سهام این شرکت ارزش معاملاتی آن به مرز 23 میلیارد تومان رسید‌. 

مپنا مهم‌ترین سهم گروه خدمات فنی و مهندسی نیز با ارزش معاملات 46 میلیارد تومانی بیش از 53‌میلیون از سهام خود را در بازار جابه‌جا کرد. این سهم نیز با (P/E) بر‌ای 17 مرتبه در محدوده سقف قیمتی قبلی خود به سر می‌برد و احتمالا با توجه به عرضه سنگین روز گذشته در نماد این سهم، عبور از این قیمت‌ها برای این سهم باید با اندکی استراحت و اصلاح قیمتی همراه باشد‌. روز گذشته ارزش معاملات بورس اوراق بهادار از مرز 764 میلیارد عبور کرد و ارزش معاملات فرابورس نیز بالغ بر 200 میلیارد تومان بود تا در مجموع این دو بازار با ثبت بیش از 964 میلیارد تومان بیشترین ارزش معاملات بازار طی حداقل یک‌سال اخیر را به ثبت برساند‌. رخدادهای بازار در چند روز گذشته نوید بازاری پررونق برای اهالی بازار در سال جدید بوده اما هدایت رفتارهای هیجانی ناشی از چنین امیدواری‌هایی در ادامه‌دار ماندن هر چه بیشتر این رونق نقش بسیار بسزایی را ایفا خواهد کرد.

با توجه به افزایش حدود 15 درصدی قیمت بسیاری از سهام ظرف چند روز اخیر، احتمال شناسایی سود افرادی که سهام خود را قبل از تعطیلات خریداری کرده بودند، تقویت شده است و احتمال افزایش عرضه در روزهای آتی و اصلاح قیمتی سهام اصطلاحا لیدر بازار بسیار محتمل است‌. نباید فراموش کرد که رونق بورس با رشد شارپ و افزایش مرتب قیمت‌ها تفاوت دارد و اتفاقا اصلاح قیمتی برای شکل‌گیری یک روند باثبات رو به جلو امری است واجب و کاملا ضروری‌. اصلاح قیمتی سبب تحریک متقاضیان خرید برای سهامی خواهد شد که پتانسیل رشد را هم‌چنان دارند‌. اگر اصلاح قیمتی در بازار نباشد خوب و بد خیلی سریع رشد می‌کنند و حبابی کل بازار را فرا‌می‌گیرد که ترکیدنش به نفع هیچ فعالی نخواهد بود‌.

بنابراین مسئولان و ناظران بازار نیز باید با اتخاذ تصمیمات بجا زمینه کنترل هیجانات ناشی از صف‌نشینی را به‌خصوص برای سهم‌های اثرگذار بازار مهیا سازند‌. یکی از ابزارهای بسیار مناسب برای کنترل هیجانات بازار عرضه‌های اولیه مناسب و پرحجم است. با همین استدلال در روزهای باقی مانده از این هفته سهام دو شرکت پذیرفته شده در بازارهای بورس و فرابورس نیز روانه میز عرضه خواهند شد‌.

اما نکته بسیار حیاتی که بیشتر باید از جانب کارگزارانی که در فرایند کشف قیمت‌ مشارکت می‌کنند رعایت شود، دقت در قیمت‌گذاری مناسب برای سهام عرضه شده است‌. چه‌بسا عرضه‌کنندگان با توجه به شرایط هیجانی بازار به دنبال قیمت‌های بالا برای سهام خود باشند و بنابراین این خریداران هستند که باید با منطق و تحلیل خود به دنبال کشف قیمت مناسب برای سهام عرضه شده باشند‌.

* کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه