اختصاص تسهیلات 10میلیون تومانی با بهره 12درصدی برای تحریک بازار صنایع لوازم خانگی که در رکود به سر میبرند و تشویق مردم به خرید کالاهای داخلی، پیشنهادی است که وزارت صنعت به بانک مرکزی داده است. نحوه دریافت این تسهیلات، کالاهایی که شامل آن میشوند و چگونگی تشخیص کالای ایرانی با خارجی در این بسته، موضوع گفتوگوی خبرنگار فرصت امروز با عباس هاشمی، مدیرکل صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت است. این گفت و گو را در ادامه میخوانید.
در صورت نهایی شدن تسهیلات 10میلیون تومانی برای خرید لوازم خانگی، آیا میتوان به خروج صنایع تولیدی از رکود اقتصادی امیدوار بود؟
وزارت صنعت برای خروج از رکود صنایع به بانک مرکزی پیشنهاد داده که به نوعی تحریک تقاضا در بازار داخلی ایجاد کند و با تخصیص تسهیلات با نرخ سود معقول و جذاب منابع را در اختیار مصرفکننده قرار دهد. ما هم با واحدهای تولیدی صحبت کردهایم که تخفیفهایی را برای جذب مشتری بیشتر، قائل شوند. اگر این همکاریها انجام شود، میتوان به رونق واحدهای تولیدی امیدوار بود.
این تسهیلات چه زمان و با چه سازوکارهایی به دست مردم میرسد؟
ما دستورالعملی را تدوین کرده و به بانک مرکزی ارائه دادیم. اگر نهایی شود در چند روز آینده آن را منتشر خواهیم کرد. در این دستورالعمل، پیشنهاد ما بر ارائه کارت اعتباری برای خرید کالای صددرصد ایرانی است و این امکان را به خریدار میدهیم که گزینههای بیشتری برای انتخاب در اختیار داشته باشد.
نحوه کارکرد و نظارت بر کارتهای اعتباری چگونه است؟ آیا زیرساختهای آن در کشور مهیاست؟
این کارتها بهصورت صددرصد هوشمند عمل میکنند و بخشی از زیرساختهای کارکردی آن در کشور آماده و بخش دیگر در دست انجام است و نیاز به هیچ نوع نظارتی هم ندارند. در این کارتها از قبل واحدهای تولیدی مورد نظر تعیین شده و زمان انتخاب کالا از خریدار درخواست میشود که شناسه قبض و شناسه پرداخت را وارد کند. سیستم پس از شناسایی کالا دستور خرید را صادر میکند. این کالاها ثبت شده هستند و امکان تخلف در هنگام خرید وجود ندارد.
آیا برندهای مشخصی در این طرح معرفی میشوند یا امکان رقابت برای تمامی تولیدکنندگان لوازم خانگی وجود دارد؟
وزارتخانه (صنعت و معدن) نمیتواند در انتخاب برندها گزینشی عمل کند. براساس دستورالعمل تعیین شده تمامی تولیدکنندگانی که مجوز وزارت صنعت را دارند میتوانند در این طرح شرکت کنند. ناگفته نماند بیشتر کالاهای تولیدی استانداردهای ملی را رعایت میکنند. بیتردید کالاهایی که استانداردهای اجباری را رعایت میکنند اجازه تولید انبوه میگیرند. البته تولیدات بدون شناسنامه هم در بازار وجود دارند که دستگاههای نظارتی باید جلو تولید و عرضه آنها را بگیرند. واقعیت این است که ما نمیخواهیم میان برندها تفاوتی قائل شویم. تولیدکنندگان باید در بازار رقابتی سالم محصولات خود را به فروش برسانند. طبیعی است هر تولیدکنندهای که تخفیف بیشتر با خدمات بهتر و بالاتری ارائه دهد میتواند در این بازار موفقتر باشد. این به مدیریت و خلاقیت خودشان بستگی دارد که از امکانات ایجاد شده بهرهمند شوند.
کدام دسته از لوازم خانگی در این بسته حمایتی دیده شدهاند؟ میتوانید نام ببرید؟
ما اسامی کالاهایی را که شامل تسهیلات اعتباری میشوند، در پکیج جداگانهای به بانک مرکزی ارائه دادهایم و در صورت تصویب نهایی اعلام خواهیم کرد. در این بسته لوازم خانگی سرمایشی، گرمایشی، مصنوعات چوبی تولید داخل، مبلمان و سایر لوازم وجود دارند که پس از تایید لیست نهایی توسط بانک مرکزی، به اطلاع مردم خواهیم رساند. تاکید میکنم که این بسته مشمول هیچ یک از کالاهای خارجی نمیشود و در شرایط سخت کنونی با منابع محدود دولت، این کار عاقلانه نیست.
برخی از تولیدکنندگان و فعالان صنعت این بسته را یک مسکن مقطعی میدانند و خواستار ادامه این حمایتها از سوی دولت هستند. نظر شما چیست؟
علم اقتصاد خیلی روشن به این موضوع پاسخ میدهد که تحریک تقاضا نباید دائمی باشد. در هیچ کجای دنیا نیز چنین نیست و تحریک بازار نباید ادامهدار باشد. تنها یک تلنگر کنترل شده میتواند بازار تقاضا را تحریک کند اما هر جایی که احساس کنیم این حرکت کند شده، تلنگر دیگری میزنیم تا چرخ تولید به روند عادی خود بازگردد. اگر این روند عادی ادامه یابد دیگر نیازی به تحریک تقاضا ندارد.
خوشبختانه در آستانه اجرای برجام هستیم و این موضوع نیز میتواند محرک و کمک خوبی برای صنایع تولیدی باشد. شاید هم بانک مرکزی بخواهد برنامه کارت اعتباری را مانند سایر کشورها بهصورت کردیت کارت ادامه دهد. مهم استارتی است که در بازار تقاضا ایجاد میکنیم و امیدواریم بازار به روال عادی خود برگردد.