در بحث توافق و رسیدن به مرحله برداشتن تحریمها، فکر میکنم در ابتدا تحریمها در زمینه مالی و بانکی برداشته شود کما اینکه الان اثرش را روی قیمت سهام بانکهای مورد تحریم گذاشته است، منابع مالی بلوکه شده آزاد و مراودات مالی که نداشتهایم برقرار میشود، حالا اگر در این زمان تا برداشته شدن تحریمها اقداماتی صورت بگیرد و در حالت آماده باش قرار بگیرند مسلما آثار برداشته شدن تحریمها با سرعت بیشتری مشخص خواهد شد اما از نظر اقتصادی، تولید و اشتغال من فکر میکنم که چهار، پنج ماهی زمان لازم خواهد بود تا لغو تحریمها تاثیرات واقعی خود را نشان دهد اما از نظر روانی مسلما همان موقع آثار خودش را خواهد گذاشت، انتظارات مربوط به افزایش قیمتها از بین میرود و احتمالا قیمتها در یکسری کالاهای مصرفی کاهش خواهد یافت.
از نظر بحث سرمایهگذاری نیز سرمایهگذارها وقتی مطمئن شوند که این تحریمها برداشته خواهد شد آن زمان برای دریافت مجوز و پیمودن مسیرها برای دریافت مجوزهای سرمایهگذاری اقدام خواهند کرد، البته اینها زمانبر است، بنابراین هرچه ما الان بیشتر این اطمینان را ایجاد کنیم که این توافق انجام میشود و مفاد آن هم در چارچوب همان انتظاراتی است که طرفین دارند و به برنامه زمانبندی برای اجرا میرسد ممکن است از همین حالا این اقدامات را انجام دهند و برای بحث نقل و انتقالات و سرمایهگذاری آماده شوند.
حتی ممکن است درصورتیکه از برطرف شدن تحریمها اطمینان حاصل شود از همین الان بعضی از محدودیتها دور زده شود زیرا در آینده برای آن مجازاتی وجود نخواهد داشت و شاید شرکتهای خارجی یا شرکتهایی که در تحریم بودند از همین الان اقداماتی انجام دهند تا این مسئله زودتر به نتیجه برسد و بعد از لغو تحریمها نتایج آن را زودتر ببینند.
* اقتصاددان