گردشگری ستون مهمی از اقتصاد ترکیه است

ریاست جمهوری ترکیه از شخصیت های سیاسی است که مخالفان پر شمار دارد. موضع گیریهای مختلف وی در حوزههای سیاسی باعث شده اقتصاد ترکیه نیز متاثر از رفتارها و جهت گیری های وی عقبنشینیهای متعدد را تجربه کند.

با این وجود به نظر میرسد رجب طیب اردوغان به تأثیرگذاری خود در وضعیت اقتصاد ترکیه چندان باور ندارد. به عبارتی دیگر، مروری بر سخنرانیهای اردوغان در سالهای ریاست جمهوریاش، نشان میدهد وی تا چه حد بر حقانیت سیستم تحت فرمان خود باور دارد.

ترکیه هیچ مشکلی ندارد؟!

رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، چهارشنبه گذشته طی سخنانی در مراسم اهدای جوایز اتحادیه پیمانکاران در استانبول اظهار داشت: مشکلات بینالمللی و جهانی بهصورت آنی به وجود نیامده و یکباره نیز از بین نخواهند رفت. ترکیه در زمینه اقتصادی هیچ مشکل جدی ندارد. وی افزود: هر شرکتی که مقابل کارگاه خود پرچم ترکیه را به اهتزاز درآورد نماینده آن است. شاهد استقبال گسترده کارفرمایان از بسیج اشتغالزایی هستیم.

نگاهی به این بخش از سخنان اردوغان مشخص میکند وی به همان میزان که به آینده دولت خود امیدوار است، در خصوص کسبوکارهای کوچک و تولیدات کارگاهی امیدوار است؛ تولیداتی که بخشهای بزرگی از ماحصلشان به واسطه حضور گردشگران خریداری میشود. 

اردوغان در بخشی دیگر از سخنان خود میافزاید: در مکتب ما عقبگرد وجود ندارد. خطمشی پیشروی و پیشرفت در آینده است. به همین خاطر به راه خود ادامه میدهیم. به هموطنان خود قول دادهایم که ترکیه را به سطح تمدنهای معاصر برسانیم.

در مورد تغییر قانون اساسی باید این واقعیت را درک کنیم که تنها تناقض بین رئیسجمهور و نخستوزیر برای تردید در سیستم موجود کافی است. مردم بزرگترین ضامن این سیستم هستند. جلب حمایت بیش از 50 درصد مردم به معنای به آغوش گرفتن تمام جامعه و برای رسیدن به این هدف برنامه، طرح، پروژه و تکثر لازم است.

روی سخنم با حامیان احزاب عدالت و توسعه، حرکت ملی، جمهوری خلق و حتی دموکراتیک خلقهاست؛ بیایید در این همهپرسی بزرگ و تاریخی به اتفاق نظری دست یابیم و بدین ترتیب در 16آوریل ساختار نظام سیاسی ترکیه متحد، یکپارچه، پیشگام و مرفه را با یکدیگر بسازیم.

اینکه توانستیم در این 10سال کشور را بدون هیچ مشکلی اداره کنیم نه به دلیل بیعیبی سیستم، بلکه به خاطر این بوده است که کسانی از یک مکتب سیاسی و آرمانهای مشترک و با شناخت نزدیک از یکدیگر سر کار آمدند و مشکلی بهوجود نیامد.

با رئیس جمهور محترم پیشین نیز مشکلاتی داشتیم و اگر جنجال و تنشی پیش نیامد به دلیل صبری است که به خرج دادیم. در رأس دولت نباید دعوا و مناقشه وجود داشته باشد و با صبر به این نقطه رسیدیم.  این سخنان از این جهت حائز اهمیت است که هر نوع تغییر در قانون اساسی و تصمیم برای ایجاد تحول در نظام اداری ترکیه گردشگری را نیز دستخوش تحول خواهد کرد.

تحریک کردها به گردشگری ضربه میزند

اما فارغ از سخنرانیهای اخیر اردوغان، به نظر نمیرسد این کشور در برابر موضعگیریهای اشتباه اردوغان مصونیت داشته باشد. وی با رفتارهای کلامی  (شامل انواع پرخاشگریها و سخنرانیهای تند و تیز علیه کردها و اقلیتها) و از سوی دیگر با دستگیری گسترده مخالفان، موجی از بیاعتمادی و نارضایتیها را به سمت خود جذب کرده است.

بمب گذاریهای اخیر ترکیه که بخشی از آنها در اعتراض به دستگیری سران کرد انجام شد، نشان میدهد رفتارهای نابخردانه سیاسی و تصمیمگیریهای غلط سران کشورها تا چه حد بر مشکلات منطقهای اثرگذار خواهد بود. این وضعیت نهتنها در خصوص اتفاقات قومی و مذهبی، بلکه در خصوص حملات تروریستی نیز صدق میکند.

واکنشهای سران ترکیه نسبت به اتفاقات این کشور نیز نقشی مهم در اقتصاد ایفا میکنند. برای مثال درست یک روز پس از حادثه تروریستی شهر کایسری بن علی ییلدیریم، نخستوزیر ترکیه گفت:  «گروههای تروریستی باید بدانند که روح آزادی در بین مردم ما به تمام معنا وجود دارد و این اتفاقات ملت ترکیه را شکست نمیدهد، بلکه باعث قدرتمندتر شدن آنها برای مقابله با تروریسم خواهد شد.»

این در حالی بود که از یک سو معاون نخستوزیر ترکیه اعلام کرد که شواهد حاکی از آن است که این بمبگذاری توسط  «پ.ک.ک» صورت گرفته است و از سوی دیگر دفتر ریاست جمهوری ترکیه در بیانیهای به نقل از رئیسجمهوری این کشور  «گروههای جداییطلب کرد» را عامل بمبگذاری اعلام کردند. 

درواقع در شرایطی که ترکیه به لحاظ سیاسی و اجتماعی در وضعیت نابسامانی قرار دارد، هر نوع اتهامزنی و فشار بر گروههای اقلیت ناآرامیهای موجود در فضای اجتماعی و سیاسی کشور را تهدید خواهد کرد، بنابراین نمیتوان این فرض را کنار گذاشت که نوع رفتارها و موضعگیریهای کابینه اردوغان بر تشدید فضای ناآرامی تأثیرگذار خواهد بود.

ارتباط با نویسنده: paryabehnam66@gmail.com