صنعت دارو یکی از اساسی ترین صنایع کشورهای مختلف است که همواره سرمایه گذاری در آن می تواند به ارتقای جایگاه سلامت جامعه انجامیده و باعث ایجاد رونقی قابل توجه در اقتصاد شود. به اعتقاد کارشناسان، سرمایه گذاری کشورها در بخش های مختلف صنعت داروسازی می تواند علاوه بر ایجاد رونق اقتصادی در شاخه های بسیار تخصصی، در زمینه صادراتی نیز متناسب با توانمندی ها عاملی در جهت رشد و شکوفایی جایگاه آن کشور میان دیگر کشورهای دهکده جهانی باشد.
این درحالی است که ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای مطرح در صنعت تولید داروی منطقه در این زمینه به رغم تمام کارشکنی های بین المللی توانسته گام های مؤثری برداشته و برای رسیدن به جایگاه مناسب در این زمینه حرکت کند، اما با توجه به برخی موارد لازم است سیاست های نوینی در جهت رسیدن به جایگاه واقعی اتخاذ کنیم تا روند سرمایه گذاری در این صنعت کاملاً تخصصی صعودی بوده و زمینه افزایش تولید و دستیابی به بازارهای صادراتی مناسب را برای اقتصاد کشورمان به ارمغان آورد.
بر اساس آمارهای موجود از حجم گردش مالی صنعت داروسازی در سراسر دهکده جهانی، 11هزار میلیارد دلار گردش مالی این صنعت است که کشورمان گردش مالی 4میلیارد دلاری داخلی را تجربه کرده یعنی حدودا 12هزار میلیارد تومان و با توجه به اینکه یک درصد جمعیت کل جهان در ایران زمین ساکن است تقریباً 4درصد از کل بازار داروی جهان را به خود اختصاص داده ایم.
قیمت گذاری، پاشنه آشیل جذب سرمایه ها
در این زمینه دکتر رسول دیناروند، معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو به «فرصت امروز» می گوید: صنعت داروسازی جزو یکی از مهم ترین صنایع برای کشورمان است که می توانیم با استفاده از فضای ایجاد شده در دوران پساتحریم روی آن سرمایه گذاری کرده و به جایگاه قابل توجهی در این زمینه دست یابیم، اگرچه نباید فراموش کنیم که بر اساس سیاست های اقتصاد مقاومتی یعنی موارد مورد تأکید مقام معظم رهبری لازم است در این زمینه سیاست گذاری هدفمند و دقیق داشته باشیم، چون بحث سرمایه گذاری در صنعت داروسازی در جایگاه شرکت های دانش بنیان قرار گرفته و باید از آن حمایت شود.
دیناروند با اشاره به سهم بخش دولتی در تولید داخلی داروی کشورمان افزود: از آنجا که تقریباً بر اساس آمار 60درصد شرکت های تولیدکننده دارو در ایران دولتی یا شبه دولتی هستند، لازم است برای حضور بخش خصوصی نیز سیاست های جدیدی در نظر داشته باشیم و نکته قابل توجه در زمینه حضور سرمایه های خصوصی با توجه به گستردگی بازار صنعت دارو این است که به گونه ای سیاست گذاری کنیم که تولید کننده بتواند درباره قیمت گذاری محصولات خود مستقل عمل کرده و در بازار حضور فعال داشته باشد.
وی تصریح می کند که امروز اگرچه تقاضای حضور بخش خصوصی در این صنعت دیده می شود، اما لازم است درنظر داشته باشیم این صنعت جزو یکی از صنایع سرمایه بر است و باید با توجه به شرایط به گونه ای سیاست گذاری کنیم که قیمت محصولات در بازار به صورت منطقی تعیین شود و در دسترس مخاطبان قرار گیرد.
این مقام مسئول با اشاره به تغییر حجم تقاضای بازار و البته سهم واردات در تأمین نیازهای داخلی به «فرصت امروز» گفت: جای تردید نیست که نیازهای دارویی کشورمان در دوران مختلف تغییر کرده است. اما اگر از ابتدای سال 1391 تا سال 93 یعنی فقط دو سال را در نظر داشته باشیم، می بینیم که حجم واردات دارو روند صعودی به خود گرفته و از حدود 10/5میلیارد دلار در سال پایه به رقمی نزدیک به 11 میلیارد دلار در سال 1394 رسیده است که این روند بیانگر افزایش تقاضا و از همه مهم تر فرصت های سرمایه گذاری برای تولید است.
تراز تجاری صنعت دارو را به نفع ایران مثبت می کنیم
وی درباره اهمیت سرمایه گذاری در این صنعت و ارتباط آن با اقتصاد مقاومتی با تأکید مجدد می گوید: بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری، لازم است برای حمایت از صنایع مختلف در راستای اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی گام مؤثر برداشته و برای رسیدن به اهداف تعیین شده دقت عمل بیشتری داشته باشیم که این موضوع در بحث صنایع دارویی اهمیت ویژه ای به خود می گیرد. به صورتی که اگر به روند کاهش واردات داروهای دارای تولید مشابه داخل از سال 1392 تاکنون توجه داشته باشیم، می بینیم که همواره به سمت قطع واردات حرکت کرده ایم، اما هنوز لازم است در این زمینه فعالیت کنیم.
به عنوان مثال حجم واردات تولیدات دارای مشابه داخلی در سال پایه یعنی همان 1391 رقمی معادل 650میلیون دلار بوده که واردات این نوع داروها در سال گذشته تنها 160میلیون دلار بوده است. بنابراین می بینیم تقریباً به یک چهارم واردات دست یافته ایم و از این پس به سمت استقلال کامل گام برمی داریم.
به گفته این مقام مسئول، شاه بیت سیاست گذاری وزارت و البته تمامی مسئولان درکنار دست اندرکاران صنعت تولید دارو این است که به سمت صادرات گام برداریم، چون توانمندی و تخصص کاملی در ایران مهیاست و به دنبال استفاده از آن هستیم.
در این زمینه بد نیست بدانیم بر اساس سیاست ها و اهداف تعیین شده برای صادرات دارویی ایران با 150 تولیدکننده دارویی در بخش های مختلف ارقامی نزدیک به 170میلیون دلار صادرات را مدنظر داشت که سال 1393 رقم صادرات دارویی ایران 185میلیون دلار و در سال گذشته 300میلیون دلار محقق شد.
دیناروند درباره بازارهای هدف صادراتی ایران نیز گفت: صادرات دارو نیازمند بازاریابی کاملاً تخصصی و دقیق است که باید در این زمینه تلاش ویژه ای داشته باشیم، اگرچه ایران در کانون یک بازار 900میلیون نفری کاملاً مناسب قرار گرفته و می تواند با استفاده از روابط سیاسی قابل توجهی که با کشورهای اطراف داریم در این زمینه گام های مؤثری بردارد، به عنوان مثال اکنون موضوع همکاری های دارویی با روسیه مطرح شده و می توانیم با این همکاری در زمینه های مناسبی گام برداریم و شاهد افزایش صادرات باشیم.