براساس گفتههای مسئولان ارتباطی کشور، سال 95 حوزه ارتباطات کشور شاهد تحولات زیادی خواهد بود و چندین پروژه را که سالها در مرحله طراحی بود، امسال به بهرهبرداری خواهد رسید. اپراتورهای مجازی یا MVNO یکی از طرحهایی است که به گفته مسئولان در نیمه دوم سال 95 آماده سرویسدهی میشوند و مشترکان میتوانند از این اپراتورها خدمات بگیرند. هفته گذشته معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در مورد آخرین وضعیت اپراتورهای مجازی تلفن همراه اظهار داشت: از حدود ۵۰ درخواست اولیه برای دریافت مجوز اپراتور مجازی موبایل، حدود ۱۰ درخواست منتفی اعلام شد و سایر متقاضیان همچنان زمان دارند که شرایط مدنظر را احراز کرده و پروانه فعالیت دریافت کنند.
صادق عباسی شاهکوه با بیان اینکه تاکنون حدود ۱۰ موافقت اصولی برای متقاضیان فعالیت در زمینه اپراتور مجازی موبایل صادر شده است، ادامه داد: براساس شرایط اخذ موافقت اصولی، متقاضیان شش ماه زمان خواهند داشت که با اپراتورهای فعلی موبایل قرارداد منعقد کنند و به محض انعقاد قرارداد، پروانه فعالیت برای آنها صادر خواهد شد.
معاون صدور مجوز سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی خاطرنشان کرد: براساس پیشبینیها برای آمادهسازی اپراتورها برای سرویس دهی، انتظار داریم که در مردادماه پروانه فعالیت اپراتورهای مجازی صادر شود و در نیمه دوم امسال، سرویسدهی این اپراتورها انجام گیرد. درحالی که قرار است امسال اپراتورهای مجازی تلفن همراه پا به میدان رقابت بگذارند، برخی کارشناسان بر این نظرند که MVNOها نخواهند توانست مشترکان زیادی را جذب خود کنند.
اشکان علمشاهی، کارشناس شبکههای مخابراتی دراینباره به «فرصت امروز» گفت: با سلطنت اپراتور اول و دوم در بخش تلفنهمراه، فعالیت اپراتورهای مجازی چندان معقول به نظر نمیرسد و گمان نمیرود این اپراتورها بتوانند رقیب جدی برای اپراتورهای فعال باشند. وی افزود: اگر MVNOها بتوانند خدماتی ارزانتر را به مشترکان خود ارائه دهند مطمئنا میتوانند از دیگر اپراتورها گوی رقابت را بربایند، اما موضوع اینجاست که تعرفه ارائه همه خدمات ارتباطی در کشور از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تعیین میشود که نمیتوان انتظار خدمات ارزانتر را داشت.
این کارشناس ارتباطات اظهار کرد: در حال حاضر هر سه اپراتور فعال کشور خدمات ارتباطی همه مشترکان را پاسخگو هستند و فکر نمیکنم اپراتورهای مجازی بتوانند سهم زیادی از بازار را به دست بگیرند.علمشاهی در پاسخ به این سوال که اگر خدمات باکیفیتتری توسط MVNOها ارائه شود آیا میتوان انتظار داشت که مردم استقبال خوبی از اپراتورهای مجازی کنند؟ گفت: همه خدمات اپراتورهای مجازی توسط سختافزارهای سه اپراتور دیگر ارائه خواهد شد و مطمئنا اگر اپراتورها بتوانند خدمات بهتری را ارائه دهند، این خدمات را روی شبکه خود و برای مشترکان خود عرضه میکنند، نه برای MVNOها که رقیب آنها هستند.
اپراتورهای مجازی درحالی آماده ارائه خدمات خود میشوند که مشترکان، اطلاع زیادی از نوع خدمات ارائه شده ندارند و ازسوی مسئولان ارتباطی نیز تا این لحظه اطلاع چندانی از نوع فعالیت این اپراتورها منتشر نشده است. محمد ملاوردی، کارشناس ارتباطات درباره نوع ارائه خدمات اپراتورهای مجازی به «فرصت امروز» گفت: اپراتورهای مجازی موبایل نمیتوانند خودشان شبکه و زیرساخت فیزیکی جدا داشته باشند.
این شرکتها باید برای استفاده از شبکه تلفن همراه، با یک یا چند تا از اپراتورهای اصلی موبایل قرار داد بسته تا بتوانند از شبکه آنها استفاده کنند. بدین ترتیب در کشور ما هر شرکتی که میخواهد مجوز اپراتور مجازی تلفن همراه (MVNO) را دریافت کند باید حداقل با یکی از اپراتورهای همراه اول، ایرانسل و رایتل به توافق رسیده باشد. وی افزود: به همین دلیل اپراتورهای مجازی نمیتوانند شبکه خود را توسعه دهند و باید منتظر بمانند تا اپراتور میزبان اقدام به توسعه زیرساختها و شبکه خود کند.
این کارشناس درباره ویژگیهای فعالیت MVNOها گفت: یکی از راههای خوب فروش سیمکارتهای اپراتورهای مجازی، باندلینگ گوشیهای هوشمند و سیمکارت با تخفیف زیاد در قیمت گوشی خواهد بود؛ این کار برای موفقیت باید مانند کشورهای دیگر با قراردادهای چند ساله و تعهد مالک سیمکارت و گوشی به اپراتور فروشنده انجام شود.
ملاوردی ادامه داد: این کار به خاطر اینکه تا بهحال توسط سه اپراتور ایرانی انجام نشده است، برای مشترکان اپراتورها و علاقهمندان فناوری جذاب است. تاکنون در باندلینگهای انجام شده اپراتورها با شرکتهای تولیدکننده تلفنهمراه، گوشی مورد نظر با قیمت بالاتر فروخته شده است. وی درباره پیش شماره اپراتورهای مجازی گفت: اپراتورهای مجازی میتوانند سیمکارتهای خود را از اپراتور اصلی تهیه نکرده و خودشان از شرکت تولیدکننده خریداری کنند؛ در ضمن قیمت سیمکارتهای این اپراتورها میتواند متفاوت باشد و در این زمینه از اپراتور اصلی تبعیت نکنند و حتی پیش شماره آنها نیز متفاوت باشد.
این کارشـناس افـزود: اپراتورهای مجازی تلفن همراه برند تجاری خاصی خود را دارند و میتوانند نام اپراتور یا اپراتورهای اصلی خود را در سایت یا تبلیغاتشان اعلام نکنند. این برند تجاری خاص به اپراتورهای مجازی استقلال میدهد. ملاوردی درپاسخ به این سوال که باتوجه به فعالیت گسترده سه اپراتور فعال کشور آیا مجالی برای ورود اپراتورهای مجازی هست یا خیر؟ گفت: هنوز برای قضاوت در این مورد زود است و باید دید مسئولان ارتباطی کشور برای این موضوع چه تدابیری اندیشیدهاند.
وی اظهار کرد: با ورود اپراتورهای مجازی میتوان این انتظار را داشت که تا چند سال آینده درآمد اپراتورهای فعل تنها از ارائه خدمات به MVNOها باشد و کمکم خدماتدهی مستقیم خود به مشترکان را کنار بگذارند.
ارتباط با نویسنده: anoosh.m1986@gmail.com