عملکرد چین در ساخت ابر‌رایانه‌ ها بررسی شد / انتقال قدرت پردازش از غرب به شرق

یکی از مهیج‌ترین خبرهای چند روز اخیر در دنیای فناوری، رونمایی چین از جدیدترین ابررایانه خود (موسوم به راه شیری 2) است؛ خبری که از چندین جنبه قابل توجه است و باعث تعجب و تحسین بسیاری از کابران و متخصصان دنیای فناوری شده.

از یک سو چین موفق شد با رکورد 33.86 پتافلاب و 3 میلیون و 120 هزار هسته محاسباتی توجه جهانیان را به خود جلب کند و از سوی دیگر عدم دریافت تراشه از ایالات متحده توسط چین، نکته مهم دیگری است که پیشرفت چین در عرصه تکنولوژی را به رخ فعالان این عرصه می‌کشاند. درواقع چین نشان داد محدودیت نمی‌تواند به‌عنوان عاملی مؤثر برای شکست این کشور در عرصه تکنولوژی قلمداد شود.

اگرچه حضور ابررایانه تیتان از لابراتوار ملی آکریج با 17.59 پتافلاب و 261 هزار و 632 هسته در مقام دوم و ابررایانه سکویا از IBM با 17.17 پتافلاب در مقام سوم نشان می‌دهد آمریکا نیز در این عرصه حضوری پررنگ و قابل توجه دارد، اما شاید تا یکی دو دهه اخیر کمتر فردی حدس می‌زد که چین چنین پیشرفت خیره‌کننده‌ای را به خود اختصاص دهد. توجه به این نکته که چین در سال 2001 تنها موفق به حضور در لیست 500 تایی ابررایانه‌ها شده بود و امروز مقام نخست را کسب کرده، موضوع را جالب‌تر می‌کند.

چین چگونه به چنین جایگاهی دست یافته است؟

این پرسش، یکی از پرتکرار‌ترین پرسش‌هایی است که پس از انتشار خبر موفقیت چینی‌ها، ذهن کارشناسان دنیای یارانه و فناوری را به خود مشغول کرده است. برای پاسخ به چنین پرسشی پاسخ‌های گوناگونی وجود دارد، اما می‌توان از میان این پاسخ‌ها به چند علت اصلی اشاره کرد:

حمایت دولت

در طول چند دهه اخیر، دولت چین صراحتا از مقام‌های مختلف و مسئول در حوزه فناوری درخواست کرده است که وابستگی‌های این کشور به فناوری کشورهای دیگر و به عبارتی فناوری‌های وارداتی را کاهش دهند. بر همین مبنا، دولت چین رقمی حدود یک تریلیون یوان (152 میلیارد دلار) برای توسعه ساخت تراشه در کشور خود سرمایه‌گذاری کرده که قرار است در قالب طرحی بلند‌مدت تا سال 2025 ادامه یابد.

تحریم ایالات متحده

به نظر می‌رسد با وجود پیش‌بینی‌های معمول، این بار تحریم‌های ایالات متحده نقشی معکوس برای فناوری‌های چینی ایفا کرده‌اند. رشد سریع چین در عرصه رایانه و تکنولوژی و تولید ابررایانه خیره‌کننده 17.59 فلاتاپی تا حد زیادی حاصل تلاش چین برای خروج از بحران‌های تحریمی است.

شرکت‌های کوچک و بزرگ داخلی در چین با صرف هزینه و سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در پروژه‌های شرکت‌هایی چون اینتل و کوالکام نشان دادند سرمایه‌گذاری صحیح تا چه حد بر سرعت پیشرفت فناوری داخلی مؤثر خواهد بود.

مشهورترین‌های دنیای ابررایانه

اگرچه این روزها نام چین بر سر زبان‌هاست، اما برخی کشورها مدت‌هاست در عرصه‌های مختلف از ابررایانه‌ها کمک می‌گیرند و در این خصوص مشهورند. فارغ از ایالات متحده، کشورهای اروپایی نیز با عضویت در کنسرسیوم‌های مشترک در عرصه تولید ابررایانه اتحادهایی دارند.

اما برخی کشورها مثل آلمان، بلژیک، بلغارستان، هلند، اسپانیا، ایتالیا، سوئیس و... در این عرصه فعال‌تر هستند و افتخاراتی نیز دارند، برای مثال کشور فرانسه در سال 2011 با ابررایانه مرکز فناوری اسون ایل دو فرانس، موفق شد عنوان سریع‌ترین ابررایانه سال اروپا با سرعت پردازش 1050 ترافلاپ به خود اختصاص دهد.

آلمان یکی دیگر از کشورهای اروپایی است که در حوزه ابرریانه فعالیت‌های پرشماری داشته است. مرکز ابررایانه زوریخ از مشهورترین مراکز این کشور است که در سال 2012 با رکورد بیش از 3.7پتا فلاپ فعالیتی درخشان از خود نشان داده است.

هند نیز از کشورهای در حال توسعه‌ای است که در صورت تحقق صحیح برنامه‌های خود تا اوت 2017 از 70 ابررایانه جدید رونمایی خواهد کرد. این پروژه که با نام R,s. 4. 500 و در سال 2015 کلید زده شده، با هدف افزایش قدرت هند در دنیای ابررایانه‌ها طراحی شده است.