در پی تخلفات بانکها در اعطای تسهیلات، بانک مرکزی در دستورالعملی آنها را ملزم به پایبندی به قوانین کرد و در اعم موارد نسبت به بلوکه کردن بخشی از تسهیلات دریافتی و دریافت سود در ابتدای پرداخت تذکر داد. در حالی که همواره نحوه پرداخت تسهیلات از بانکها و تخطی آنها در اجرای قوانین مورد انتقاد متقاضیان چه فعالان اقتصادی یا عموم مردم بوده است، این بار بانک مرکزی در بخشنامهای به مدیران عامل بانکها ضمن تذکر نسبت به این موضوع از آنها خواست به منظور اطمینان از عدم تکرار مغایرتهای قانونی در این زمینه و همچنین حمایت از بنگاههای اقتصادی در شرایط فعلی اقتصاد کشور به قوانین پایبند بمانند.
بنابراین گزارش، در این دستورالعمل تاکید شده که بانکها پرداخت تسهیلات را مشروط به سپردهگذاری کرده یا بخشی از تسهیلات پرداختی را نزد خود حبس نکنند. در حالی که در برخی از بانکها شامل خصوصی و دولتی مرسوم شده که سود تسهیلات دریافتی را در ابتدای پرداخت از گیرنده آن دریافت میکنند بانک مرکزی این مورد را نیز مغایر ضوابط بانکداری بدون ربا دانسته و نسبت به رعایت آن تاکید کرده است. همچنین ارائه اطلاعات شفاف و اولویت تامین سرمایه درگردش از دیگر موارد مورد توجه بانک مرکزی بوده است.
بخشنامه ابلاغی بانک مرکزی به مدیران عامل بانکها
به گزارش ایسنا، متن بخشنامه ابلاغی مدیر کل نظارت بر بانکها و موسسات اعتباری بانک مرکزی به مدیرانعامل بانکها در آبان ماه سال جاری به شرح زیر است:
احتراما به استحضار میرساند بنابر اطلاعات و گزارشات واصله برخی شعب و واحدهای بانکها و موسسات اعتباری غیربانکی، درخصوص مشتریان و متقاضیان دریافت تسهیلات اقداماتی مغایر با قوانین و مقررات مربوط را اتخاذ میکنند. لذا خواهشمند است به منظور اطمینان از عدم تکرار اینگونه اقدامات و همچنین حمایت از بنگاههای اقتصادی در شرایط فعلی اقتصاد کشور، دستور فرمایند مراتب ذیل در اسرع وقت به کلیه شعب و واحدهای آن بانک ابلاغ و بر حسن اجرای آنها نظارت شود:
1- عدمالزام متقاضیان دریـافـت تـسـهـیلات به سپردهگذاری یا حبس درصدی از تسهیلات دریافتی تحت هر عنوان همانگونه که در بخشنامههای متعدد این بانک از جمله بخشنامههای شماره 145588 در تاریخ 11 آبان 1389 شماره 33668 در تاریخ 13 اردیبهشت 1391 و شماره 62668 در تاریخ دهم خرداد 1391 نیز مورد تاکید قرار گرفته است.
2- متاسفانه در موارد نادری برخی از شعب بدون توجه به مفاهیم قانون عملیات بانکی بدون ربا و ضوابط عقود اسلامی، سود مورد انتظار تسهیلات را در همان ابتدای اعطای تسهیلات از منبع اعتبار کسر میکنند که با این امر علاوه بر تحمیل شبهه ربوی بر موضوع تسهیلات سیاستهای اعتباری اعلام شده را نیز مخدوش میکنند ازا ین رو عدم کسر سود تسهیلات از مبلغ تسهیلات اعطایی به مشتریان در هنگام اعطای تسهیلات مورد تاکید قرار گیرد.
3- لزوم در دسترس قرار گرفتن اطلاعاتی که برای مشتریان و متقاضیان دریافت تسهیلات شفافیت ایجاد میکند به نحو مقتضی و با رعایت قوانین و مقررات مربوط به افشا و دسترسی به اطلاعات به منظور پایبندی به انضباط مالی.
4- فراهم نمودن امکان اعطای تسهیلات سرمایه در گردش به واحدهایی که با دریافت سرمایه در گردش خط تولید آنها فعال میشود در چارچوب ضوابط و به نحوی که براساس پیشبینیهای مربوط اصل منابع تامین شده برای این تسهیلات و همچنین سود مورد انتظار در مدت معین قابل برگشت بوده و زمینه تعیین تکلیف مطالبات غیرجاری را در مراحل بعدی فراهم سازد.