تفاوت بین دوره MBA و DBA یکی از سوالات مهمی است که توسط افراد علاقه مند به مباحث مدیریت پرسیده می شود. چون همان طور که قابل پیش بینی است، تلاش برای تصمیم گیری بین انتخاب مدرک دکتری مدیریت بازرگانی (DBA) و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی (MBA) بسیار گیج کننده و دشوار است.
در واقع بسیاری از دانشجوهای DBA با طرح این سوال نزد تیم ما، همواره با این موضوع درگیر هستند که کدام یک از این موارد نسبت به دیگری برتری دارد؟ باید بگوییم که پاسخ ما هیچ وقت تغییر نمی کند. چراکه جواب این پرسش بیشتر به خود آن ها بستگی دارد.
بااین حال ما در این مقاله قصد داریم تا به صورت مفصل دررابطه با تفاوت این 2 شاخه صحبت کنیم. چون شما باید درک کنید که چرا این 2 مفهوم مشابه به نظر می رسند، درحالی که ماهیت کاملا متفاوتی دارند. به سخن دیگر، این درک تفاوت هاست که به عنوان کلید انتخاب صحیح تان مورد استفاده قرار خواهد گرفت که در این مقاله به صورت کامل این موضوعات را پوشش خواهیم داد.
برای اینکه تفاوت بین دوره MBA و DBA را به درستی درک کنید، ابتدا قصد داریم تا در مورد ویژگی های اساسی این 2 مدرک مدیریت بازرگانی با شما صحبت کنیم.
MBA یک مدرک مدیریت عمومی است که بیشتر بر جنبه عملی مفاهیم تجاری پیشرفته تمرکز دارد. این یعنی با شرکت در چنین دوره ای، شما در معرض مهارت های لازم برای شناسایی و حل مشکلات اساسی و مرتبط با کسب وکار قرار خواهید گرفت تا بتوانید بیزینس مربوطه را توسعه دهید.
هدف مدرک MBA این است که دانش و مفاهیم کسب وکار را به کارآموز ارائه دهد. دقت کنید مفاهیمی که در دوره mba تدریس می شوند، به عنوان بهترین روش در سراسر جامعه تجاری شناخته خواهند شد.
در نهایت ذکر این نکته نیاز است که فارغ التحصیل MBA از طریق سخنرانی ها، بحث، خواندن و تمرین های عملی تخصص خود را در مفاهیم پایه کسب وکار همراه با درک پیشرفته از کاربرد آن ها توسعه می دهد و نقش مهمی در رشد بیزینس ها از آن خود می کند.
خلاف آنچه در مورد ام بی ای گفتیم، در دوره dba به مفاهیم تخصصی تری پرداخته می شود. این یعنی برنامه درسی DBA برای افراد حرفه ای در حوزه تجارت طراحی شده است. همچنین باید افزود که دانشجوی فارغ التحصیل MBA نیز، درصورتی که بخواهد سطح دانش خود را ارتقا دهد، باید در دوره dba شرکت کند. بنابراین، مهم ترین تفاوت بین دوره MBA و DBA مربوط به میزان تخصصی بودن مطالبی می شود که در این دوره ها تدریس خواهد شد.
به سخن دیگر، دوره dba جایی است که مشابه بالارفتن از یک نردبان عمل خواهد کرد. چون دانشجوهای آن برای تبدیل شدن به دانش پژوهان تحقیقات تجاری آموزش خواهند دید. به این ترتیب این افراد خواهند توانست تا در پیشبرد درک کسب وکارها از مشکلات پیچیده تجاری نقش موثری به دست بیاورند.
گفتنی است که فارغ التحصیل های دوره DBA به کمک تحقیقات مبتنی بر علم مدیریت، مهارت پیدا می کنند. به عنوان مثال، دانشجوی DBA به جای تمرکز بر نحوه تولید و به حداکثر رساندن سود، ابزارها و روش های لازم را توسعه می دهد تا بفهمد این سودها از کجا آمده اند و چگونه موانع پیچیده برای رشد کسب وکار، رهبری و تصمیم گیری استراتژیک دقیق تر را شناسایی و حذف کنند.
اگر بخواهیم صادقانه ترین پاسخ را به سوال در مورد انتخاب MBA یا DBA بدهیم، باید بگوییم که این موضوع به واقع به سطح تجربه تجاری شما و اهداف شغلی و شخصی تان بستگی دارد. چون هر 2 دوره DBA و MBA، برای کسانی است که در حوزه تجارت کار می کنند و می خواهند درک خود را نسبت به توسعه مشاغل تجاری بیشتر کنند. بااین حال در ادامه به تشریح این موضوع می پردازیم که هر یک از این مدارک مدیریت بازرگانی، بیشتر مناسب چه افرادی است.
MBA برای کسانی که به احتمال زیاد قصد دارند تا کسب وکار مستقل خود را راه اندازی کنند و فرصت های جدیدی را فراتر از شرایطی که کارفرما در اختیارشان قرار می دهد، به وجود بیاورند، انتخاب بهتری است.
MBA فقط به یک مسیر شغلی خاص محدود نمی شود. این یعنی هر دانشجو بعد از گرفتن مدرکش، می تواند از دانش و اعتبار به دست آورده، برای ارتقا به سطوح بالاتر استفاده کند.
پس با انتخاب MBA انتخاب بر عهده شماست. به این صورت که اگر بخواهید می توانید در یک سازمان مشغول به کار شوید و ترفیع شغلی بگیرید؛ یا عوض این اقدام، فرصت این را دارید تا بیزینس مستقل خود را با کم ترین ریسک آغاز کنید.
حال که تاحدودی با تفاوت بین دوره MBA و DBA آشنا شده اید، باید بگوییم که دوره dba و گرفتن مدرک آن، برای دنیای حرفه ای ها طراحی شده است. این یعنی کسی که درحال حاضر در کسب وکار خودش موفق است یا جایگاه محکمی در یک سازمان موفق دارد؛ برای به چالش کشیدن خود و دستیابی به موفقیت های شخصی و سازمانی بیشتر، باید گام جسورانه تری بردارد.
گفته می شود که DBA بالاترین سطح پیشرفت تحصیلی در دنیای تجارت است. اما آیا این موضوع حقیقت دارد؟ تا چه اندازه می توان به این حرف اعتماد کرد؟ در پاسخ به این سوالات باید گفت که DBA در کل دنیا به عنوان بالاترین سطح پیشرفت تحصیلی در دنیای تجارت شناخته می شود.
علت این است که با گرفتن مدرک dba، این فرصت برای همه افراد فراهم می شود که نه تنها برای ارتقا درک خود از روابط تجاری پیچیده اقدام کنند، بلکه فرصتی برای ایجاد دانش جدید و مشارکت در تفکر و مفاهیم پیشرفته به دست بیاورند. در واقع این فرصت به نفع همه تلاش های تجاری یک کسب وکار تمام می شود.
در بحث تفاوت بین دوره MBA و DBA، همچنین باید به این نکته اشاره کرد که فارغ التحصیل موفق DBA تبدیل به یک محقق و مدیر به صورت همزمان می شود. چنین فردی به همان اندازه که حضور پررنگی در یک سازمان به دست می آورد، می تواند در فهم دانش های تجاری تمام دنیا، عملکرد پیشتازانه ای داشته باشد.
به سخن دیگر، فارغ التحصیل MBA در به کارگیری تئوری و شیوه های کسب وکار برای مشکلات پیچیده بیزینس ماهر می شود. این در حالی است که فارغ التحصیل DBA در توسعه تئوری ها و شیوه های جدید کسب وکار، بیشترین مهارت به دست می آورد.
در بحث تفاوت بین دوره MBA و DBA نباید موضوع مهمی مثل نوع رویکرد این 2 مفهوم مستقل را از قلم انداخت. در واقع، این 2 مدرک رویکردهای متفاوتی برای رسیدن به یک هدف را پیش می گیرند.
دقت کنید که دررابطه با این موضوع، هیچ رویکرد درست یا نادرستی برای این شیوه های مدیریتی تعریف نشده است. پس شما قرار نیست با توجه به این صحبت ها، گرایش تحصیلی خود را انتخاب کنید. اما چند دستورالعمل ساده وجود دارد که باید آن ها را بشناسید.
باید بگوییم که اگر هنوز مدرک فوق لیسانس خود را نگرفته اید و آرزوی یک موقعیت رهبری را در دنیای تجارت دارید، پس MBA بهترین انتخاب برای شماست. اما درصورتی که مدرک کارشناسی ارشد را به پایان رسانده اید و به یادگیری و تفکر پیشرفته در زمینه مدیریت علاقه دارید، DBA گزینه مناسب تری برای هدف شماست.
در مورد فرصت های شغلی مربوط به مدارک MBA و DBA باید گفت که هر 2 مدرک دارای پتانسیل زیادی برای دستمزدهای بسیار جذاب و فرصت های شغلی هستند. پس این میزان موفقیت شماست که تعیین می کند در آینده چه موقعیت اجتماعی به دست می آورید و ازنظر اقتصادی در چه سطحی قرار می گیرید.
پول و شاخصه حقوق از جمله مواردی است که امکان ندارد در بحث انتخاب رشته به آن توجه نشود. به همین دلیل باید گفت که فارغ التحصیلان MBA و DBA نقش های اجرایی و مدیریتی را به عهده می گیرند که این یعنی میانگین حقوق بسیار بالایی دریافت می کنند.
باید افزود که هر 2 این مفاهیم، قادر هستند تا درهایی را به سمت مناصب سطح بالاتر باز کنند. هرچند باید لحاظ کنید که رتبه و مسئولیت های دریافت شده توسط این مدارک، با یکدیگر فرق دارند. بااین حال بهتر است بدانید که حقوق و دستمزد MBA معمولا به عنوان بالاترین حقوق در بازار کار شناخته می شود.
پس این شما هستید که باید تعیین کنید دلیل تان برای گرفتن این مدرک چیست؟ آیا بحث دستمزد توانایی تاثیرگذاشتن رو تصمیم نهایی شما را دارد یا نه؟
حال که به صورت کلی با تفاوت های میان بین دوره MBA و DBA آشنا شده اید، وقت آن است که یک خلاصه جمع وجور از کل بحث در اختیارتان بگذاریم. به همین دلیل در راستای این هدف، یک لیست برایتان آماده کرده ایم:
بعد از DBA، نوبت به بررسی MBA می رسد:
با شرکت در دوره mba می توانید به مزیت های زیادی دست پیدا کنید که برخی از آن ها را لیست کرده ایم:
بعد از بررسی تفاوت بین دوره MBA و DBA و صحبت درباره مزایای MBA، یک لیست از فواید شرکت در دوره DBA برایتان فراهم آورده ایم:
ماهان اولین مدرسه کسب وکار در ایران بوده که از سال 1379 فعالیت خود را شروع کرده است. این برند موفق، یک چارچوب آموزش مهارت محور برای تدریس دوره MBA و DBA طراحی کرده و تمام مزیت هایی را که با شرکت در این دوره ها گفتیم، پوشش می دهد. بنابراین، در صورت نیاز به شرکت در این دوره ها و برای کسب اطلاعات بیشتر، به سایت ماهان سر بزنید.
تفاوت بین دوره MBA و DBA شامل موارد متعددی می شود که از میان آن ها می توان به بازه زمانی جهت گرفتن مدرک و تحقیق محور بودن DBA نسبت به MBA اشاره کرد. البته توجه داشته باشید که در صورت اخذ مدرک از هر یک از این دوره ها، شما می توانید به جایگاه مدیریت در یک محیط اجتماعی دست پیدا کنید و به دستمزد ماهانه بالایی برسید.