هیتاچی؛ خورشیدی که در ژاپن طلوع کرد

شرکت خوشه‌ای و بین‌المللی هیتاچی توسط مهندس نامیهی اودیرا در سال ۱۹۱۰ تاسیس شد. اودیرا از توانایی‌های مهندسی جدید خود استفاده کرد و موتورهای الکتریکی با قدرت پنج اسب بخار ساخت که از نظر کیفیت و طول عمر، با نمونه‌های وارداتی در ژاپن، رقابت می‌کرد. زمانی که این موتور در معدن به خوبی از عهده کارها برآمد، اودیرا اقدام به فروش آنها کرد ولی تا زمان جنگ جهانی اول نتوانست مشتری‌های مناسبی را بیابد.

در دوران جنگ جهانی یکی از معروف‌ترین شرکت‌های ژاپنی تقاضای ساخت سه توربین را به شرکت زیمنس آلمان داد و به دلیل محدودیت‌هایی که جنگ به وجود آورده بود این شرکت راه بهتری به جز مراجعه به هیتاچی نداشت. اودیرا تمام تلاش خود را به کار برد و ژنراتورهای ۱۰هزار اسب بخاری را در پنج ماه آماده تحویل کرد و آن شرکت تحت تاثیر قرار گرفت و تجهیزات دیگری را به اودیرا سفارش داد که لازمه این مبادله، تاسیس شرکت هیتاچی توسط اودیرا بود.

در دهه ۱۹۲۰ هیتاچی تولیدات خود را برای پاسخ به نیازهای اقتصاد رو به رشد ژاپن گسترش داد و از راه تصاحب دیگر کمپانی‌ها، این شرکت به بزرگ‌ترین تولیدکننده پمپ، دمنده‌ها، تجهیزات مکانیکی و محصولات فلزی نظیر سیم‌های مسی تبدیل شد. این پیشرفت‌ها باعث شد هیتاچی بدون نیاز به کمک خارجی توانایی تولید انواع محصولات را داشته باشد و توانست ساخت نخستین لکوموتیو الکتریکی ژاپنی در سال ۱۹۲۴ را در دستور کار خود قرار دهد.

جنگ دوم جهانی و عواقب آن به ویرانی این شرکت انجامید و بسیاری از کارخانه‌ها با هجوم بمب‌ها ویران شد. پس از سه سال مذاکره، هیتاچی اجازه یافت 19 نوع کالا را تولید کند. در دهه ۱۹۵۰ چیکارا کوراتا که مدیرعامل هیتاچی شده بود، به فعالیت برای توسعه بازار پرداخت و شروع به تبادل تکنولوژی با شرکت‌های جنرال‌الکتریک و آرسی‌ای کرد. همچنین تعدادی قرارداد توافق برای رقابت در بازار بین‌المللی به امضا رساند. در دهه ۱۹۶۰ شرکت شروع به بازاریابی برای برند خود در لوازم‌خانگی کرد.

در دهه ۱۹۸۰ هیتاچی به سختی به کار مشغول بود ولی به دلیل دزدیدن طرح‌های آمریکایی توسط برخی کارکنان شرکت، مجبور به مقابله با پلیس فدرال، (اف‌بی‌آی) شد. دو نفر از کارکنان آن به زندان رفتند و شرکت مبلغ ۲۴هزار دلار جریمه شد. پس از این مسئله، مشکل دیگری شروع به خودنمایی کرد و آن ضعف بخش بازاریابی هیتاچی بود. تا آن زمان بسیاری از محصولات هیتاچی با نام رقبا به فروش می‌رفت ولی اکنون از برند هیتاچی برای تمام کالاها استفاده می‌شد و در ۱۹۸۲ شعبه اروپای این شرکت با نام هیتاچی اروپا تاسیس شد.

در دهه ۱۹۹۰ هیتاچی با شرکت‌های زیادی از جمله هیولت پکارد قرارداد همکاری بست ولی هنوز این شرکت نمی‌توانست توازن را در رهبری تکنولوژی خود ایجاد کند و این مسئله زمانی بیشتر نمایان شد که فروش گروه در سال‌های ۱۹۹1-۱۹۹4 روی ۷ میلیارد یورو ثابت ماند و سود شرکت‌های تابعه و زیرمجموعه هیتاچی ۷۱ درصد افت پیدا کرد. هیتاچی برای جبران این افت، به تصاحب شرکت‌های ژاپنی و آمریکایی تولیدکننده کامپیوتر پرداخت که این اقدام نیز ۱۵ میلیارد دلار هزینه در برداشت. سپس با اهرمی کردن دارایی‌های شرکت، مبلغ ۳ میلیارد دلار را برای تصاحب شرکت‌ها در سال‌های ۲۰۰0-۲۰۰2 در نظر گرفت.

در ماه مارس سال ۲۰۱۲ شرکت هیتاچی، اقدام به فروش بخش تولید دیسک سخت خود با مبلغ ۴/۳ میلیارد دلار، به شرکت وسترن دیجیتال کرد و در ماه اکتبر سال ۲۰۱۲ هیتاچی شرکت انرژی هسته‌ای هوریزون، مستقر در بریتانیا را که حاصل سرمایه‌گذاری دو کمپانی ا.آن و ار وه ئه بود به مبلغ ۷۰۰ میلیون یورو خرید، سپس قراردادی برای ساخت شش نیروگاه هسته‌ای را با دولت بریتانیا به امضا رساند. شرکت هیتاچی در سال ۲۰۱۲ در فهرست فورچون در رتبه ۳۸ از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان قرار گرفت. همچنین در فهرست فوربز جهانی ۲۰۰۰ نیز جایگاه ۱۲۹ از بزرگ‌ترین شرکت‌های عمومی را به خود اختصاص داد. در پایان سال مالی ۲۰۱۰ این شرکت ۳۵۹/۷۴۶ نفر کارمند داشت و رقم‌های سود، درآمد و کل دارایی با کاهش مواجه بود. در پایان سال مالی ۲۰۱۲ اگرچه شرکت مجبور به کاهش شمار کارکنان تا ۳۲۳ هزار نفر شد، ولی میزان درآمد و سود خالص آن، افزایش یافت و درآمد ۹۸/۹۵ میلیارد دلار را تجربه کرد که سودی معادل ۳/۵۵ میلیارد دلار داشت.

این شرکت در سیستم‌های تولید انرژی الکتریکی و صنعت شامل طرح‌های انرژی هسته‌ای و هیدروالکتریکی، کنترل تجهیزات، آسانسور و پله‌های برقی، لکوموتیوها، لوازم خودرو، ماشین‌های ساخت‌وساز، لوازم خانگی مانند مطبوع‌کننده‌های هوا، یخچال، ماشین ظرفشویی، مایکروویو، جاروبرقی و همین‌طور ساخت ابزارهایی مانند لوله، سیم، کابل‌های برق و محصولات تولیدی از آهن، فولاد و مس فعالیت می‌کند و بیش از ۳۰ درصد از فروش این محصولات مربوط به خارج از ژاپن است. واژه هیتاچی در زبان ژاپنی از دو بخش تشکیل شده است؛ «هی به‌ معنای خورشید و تاچی به‌معنای طلوع» که در مجموع، معادل فارسی آن «طلوع خورشید» است و به پرچم آفتاب‌تابان، امپراتوری ژاپن اشاره می‌کند.