هزینه‌های سرسام‌آور بازی‌های آذربایجان

نخستین دوره بازی‌های اروپایی با عنوان «باکو 2015» در پایتخت آذربایجان افتتاح شد. در مراسم افتتاحیه رؤسای جمهور ترکمنستان، تاجیکستان، روسیه، بلاروس، ترکیه، بلغارستان و مقامات ارشد برخی کشورها مانند وزیر ورزش ایران، معاون وزیر خارجه بریتانیا و شاهزاده عربستان سعودی حضور داشتند. مراسم افتتاحیه این بازی‌ها که دو ساعت به طول انجامید حداقل 3میلیون یورو برای تجهیزات، آتش بازی، دکوراسیون، نورپردازی، دعوت و اقامت مهمانان خارجی و غیره هزینه داشته است. وزیر ورزش آذربایجان نیز ادعا کرده است مراسم افتتاحیه این بازی‌ها 95 میلیون دلار هزینه داشته است! اما تنها پس از پایان این بازی‌ها که از 12 تا 28 ژوئن برگزار می‌شود می‌توان هزینه‌های نهایی را برآورد کرد. با این حال نمایندگان کمیته عملیاتی این بازی‌ها و همچنین کمیته‌های المپیک اروپا اعتقاد دارند احتمالا مقامات آذربایجان در برآوردهای خود اشتباه کرده‌اند و هزینه واقعی بسیار کمتر از آن چیزی است که وی گفته است. بودجه رسمی اختصاص یافته به برگزاری این بازی‌ها حدود یک میلیارد یورو برآورد می‌شود.

بررسی‌ها نشان می‌دهد هزینه این مراسم دو برابر هزینه‌ای است که به منظور مراسم افتتاحیه بازی‌های المپیک سال 2012 لندن صرف شد. در این مسابقات تعداد 6000 ورزشکار از 49 کشور در 20 رشته ورزشی شرکت خواهند کرد. شرکت نفتی بریتیش پترولیوم بزرگ‌ترین شریک جمهوری آذربایجان در حوزه انرژی این کشور از این رویداد مهم ورزشی حمایت کرد. این شرکت یکی از حامیان مالی این دوره از مسابقات است. این شرکت در پروژه‌های بزرگ نفتی آذربایجان سهم دارد و تاکنون بیش از 50 میلیارد دلار در آذربایجان سرمایه‌گذاری کرده است. آذربایجان در نظر دارد از فرصت ایجاد شده در این بازی‌ها استفاده کرده و جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری را به توریست‌ها معرفی کند. باکو امیدوار است که در سال‌جاری تعداد گردشگران خارجی که به جمهوری آذربایجان می‌آیند 30 تا 40 درصد افزایش یابد و درآمدهای توریستی در سال 2020 به 5 میلیارد دلار برسد. آذربایجان برای برگزاری نخستین دوره بازی‌های اروپایی از همه امکانات و ظرفیت‌های خود استفاده کرده است. شبکه پنجم تلویزیون فرانسه در گزارشی در معرفی آذربایجان اعلام کرده، این کشور یکی از جمهوری‌های سابق اتحاد جماهیر شوروی و غنی از نفت و گاز است که از سال 1993 با مشت آهنی همفکران الهام علی‌اف اداره می‌شود. همواره نام این کشور در زمره کشورهایی قرار دارد که با مشکلات حقوق بشری نیز روبه‌رو بوده و از فاسدترین کشورهای جهان محسوب می‌شود.

برخورد غرب نیز با این بازی‌ها متفاوت بوده است. وزیر مشاور در امور ورزش فرانسه اعتقاد دارد «ما هم قبول داریم که حقوق بشر در جمهوری آذربایجان نقض می‌شود و انتقادهایی نیز در این خصوص صورت می‌گیرد اما این‌گونه مسائل به ما و ورزشکاران ربطی ندارد »! سازمان عفو بین‌الملل در گزارشی اقدام حکومت آذربایجان در اذیت و آزار روزنامه‌نگاران، مدافعان حقوق‌بشر، مخالفان سیاسی و کنشگران جوان طرفدار دموکراسی را محکوم کرده است. بازداشت، تهدید و شکنجه که در آستانه برگزاری این بازی‌ها شدت یافته بود از جمله اتهاماتی است که سازمان‌های فعال در حقوق بشر به آذربایجان وارد می‌کنند، اما مقامات باکو همه این اتهامات را بی‌اساس می‌دانند.

* کارشناس مسائل اروپا