کمبود نقدینگی، تداوم رکود اقتصادی، عرضه محصولات در خارج از بورس / معاملات کم رمق محصولات پلیمری

در این هفته 58,783 تن انواع محصولات پلیمری در قالب 111 محموله عرضه شد که برای خرید آن 261,049 تن تقاضا به ثبت رسید و در نهایت 39,403 تن از آن به ارزش 1395/8میلیارد ریال دادوستد شد. بدین ترتیب همان‌گونه که در گزارش قبلی نیز پیش‌بینی شده بود در این هفته نیز شاهد کاهش حجم و ارزش معاملات بودیم به‌طوری‌که به ترتیب 8/3 و 6/6 درصد نسبت به ماه گذشته کاهش از خود نشان دادند. این در حالی است که به دلایل ذکر شده در ادامه مقدار تقاضای به ثبت رسیده برای خرید محصولات پلیمری بیش از 33 درصد رشد داشت. (نمودار 1)

در این هفته 55 محموله در تالار دادوستد شد و 34 محموله دیگر وارد سیستم معاملات مچینگ شد. این در حالی است که برای خرید 22 محموله هیچ تقاضایی به ثبت نرسید. در این هفته شرکت‌های پتروشیمی تندگویان، بندرامام و مارون از نظر حجم و ارزش معاملات در رده‌های اول تا سوم قرار گرفتند. این در حالی است که پتروشیمی جم جایگاهی در 10 شرکت برتر از نظر حجم معاملات نداشت. (نمودار 2 و 3)

از 20 محصول پرطرفدار این هفته تنها شش محصول خارج از گونهOFF grade بوده که این امر نشان می‌دهد خرید تعدادی از محصولات مانند پلی پروپیلن نساجی، پلی اتیلن ترفتالات و... برای خریداران جذابیت پیدا کرده است که در ادامه به دلایل این امر اشاره می‌شود. 20 محصول پرطرفدار این هفته عبارت است از:

پلی اتیلن سنگین فیلم 5 OFF - EX درجه‌2، پلی پروپیلن نساجی S30OFF – Z درجه یک، پلی اتیلن سنگین فیلم 7000F، پلی اتیلن سنگین اکستروژن 3 EX (امیر کبیر)، پلی اتیلن سبک فیلم 0075، پلی اتیلن دورانی 3840، پلی اتیلن ترفتالات بطری 781 BG، پلی اتیلن ترفتالات بطری 785 BG، اکریلونیتریل بوتادین استایرن 0150، پلی اتیلن سبک خطی AA 0209 (پتروشیمی امیرکبیر)، پلی اتیلن سبک فیلم 2420، پلی پروپیلن نساجی OFF - HP552R درجه یک، پلی پروپیلن شیمیاییOFF - RP340N درجه یک، پلی اتیلن ترفتالات بطری821 BG، پلی اتیلن سبک فیلم 0200، پلی اتیلن ترفتالات بطری BG825، پلی وینیل کلراید 65 OFF - S درجه 2، پلی پروپیلن نساجی ZH552R، پلی پروپیلن نساجی OFF - ZH550J درجه یک و پلی اتیلن سبک فیلم 0190

مهم‌ترین خبر در این هفته افزایش تقاضا برای خرید محصولات پلی اتیلن ترفتالات بطری پتروشیمی تندگویان به علت انتشار خبر اورهال فاز دوم این شرکت بود، به‌طوری‌که بیش از 60 هزار تن برای خرید آن تقاضا به ثبت رسید. این در حالی است که در هفته گذشته تنها 9,873 تن تقاضا برای خرید این محصولات به ثبت رسیده بود. لذا به نظر می‌رسد مانند گذشته افزایش تقاضا برای خرید تعدادی از محصولات پلیمری براساس رونق اقتصادی و افزایش تقاضای مصرف‌کنندگان نبوده و شایعات و اخباری مانند اورهال شرکت‌های پتروشیمی نقش بسزایی در این امر داشته‌اند.

در ضمن به دلیل کاهش تولید اتیلن، پاره‌ای از مشتقات آن نظیر پلی اتیلن سبک فیلم تقاضای بالایی به خود اختصاص دادند. در ادامه وضعیت معاملات تعدادی از زیرگروه‌های محصولات پلیمری در این هفته مورد بررسی قرار گرفته است.

1-پلی اتیلن سنگین اکستروژنEX3

در این هفته شرکت‌های پتروشیمی امیرکبیر و شازند اراک نسبت به عرضه این محصول در بورس کالای ایران اقدام کرده که هر دو محموله عرضه شده با استقبال خریداران مواجه شدند، به‌طوری‌که برای خرید آنها به ترتیب7 و5/9درصد رقابت به ثبت رسید. این در حالی است که در هفته گذشته محصول پتروشیمی امیرکبیر به قیمت پایه دادوستد شده بود. (نمودار4)

در این هفته 180 تن محموله درجه 2 این محصول از سوی شرکت پتروشیمی شازند عرضه شد که برای خرید آن 12,080 تن تقاضا به ثبت رسید و در نهایت به‌صورت تسهیم به نسبت معامله شد. در بازار آزاد نیز پس از رشد بی‌وقفه قیمت از ابتدای هفته، در روز سه‌شنبه قیمت این محصول اندکی کاهش یافت. به نظر می‌رسد با شرایط کنونی، قیمت این محصول در بازار آزاد در وضعیت با ثبات بوده که با توجه به پایان موقتی استفاده از این محصول در بخش صنعت کشاورزی، تداوم این امر دور از ذهن نیست. (نمودار 5)

2-پلی وینیل کلراید

در این هفته 6,415 تن انواع پلی وینیل کلراید عرضه شد که برای خرید آن 20774 تن تقاضا به ثبت رسید و در نهایت5015 تن از آن دادوستد شد. به این ترتیب حجم عرضه و معاملات به ترتیب 20/6 و 12 درصد کاهش نسبت به هفته گذشته داشت. طی معاملات این هفته تنها برای خرید پلی‌وینیل کلراید 65 OFF - S درجه یک تا حداکثر سقف مجاز رقابت به ثبت رسید. در ضمن مقدار تقاضا برای خرید این محموله 9,944 تن بود که با این اوصاف این محموله به‌تنهایی حدود نیمی از تقاضای این زیرگروه را به خود اختصاص داد.

در این هفته پلی وینیل کلراید65 OFF - S درجه 2 پتروشیمی اروند و پلی وینیل کلراید65 S پتروشیمی بندر امام به ترتیب 7/5 و 8 درصد رقابت به ثبت رسید و تمام این محصولات خریداری شدند. اما با توجه به تداوم عرضه پلی وینیل کلراید70 S پتروشیمی آبادان میزان رقابت برای خرید این محصول کاهش یافت به‌طوری‌که تنها تا یک درصد رقابت برای خرید 400 تن محصول عرضه شده به ثبت رسید. (جدول 1)

در بازار آزاد نیز پیرو تقویت قیمت این محصول در بازارهای جهانی با رشد همراه شد. همان‌طور که در نمودار زیر مشاهده می‌کنید قیمت این محصول از 27900در ابتدای هفته به 28200 ریال در انتهای هفته رسید. (نمودار6) با توجه به پیش‌بینی افزایش نسبی قیمت این محصول در بازارهای جهانی، به نظر می‌رسد در هفته آینده معاملات این زیرگروه رونق نسبی داشته باشد.

3-پلی اتیلن ترفتالات بطری

در این هفته 4,312 تن انواع این محصول در بورس کالا عرضه شد که برای خرید آن 60,896 تن تقاضا به ثبت رسید و در نهایت 3,817 تن از آن دادوستد شد. به این ترتیب به‌رغم کاهش 11 درصدی حجم عرضه‌ها مقدار تقاضا بیش از پتج برابر افزایش یافت و حجم معاملات نیز بیش از 6 درصد رشد داشت. انتشار خبر اورهال فاز دوم پتروشیمی تندگویان (تنها تولیدکننده این زیرگروه از محصولات پلیمری) موجب رشد فزاینده تقاضا شد. (نمودار7)

در این گروه محصول پلی اتیلن ترفتالات بطری781 BG با ثبت تقاضایی بیش از 27 برابر مقدار عرضه، پرطرفدارترین محصول بود. (جدول 2) در بازار آزاد نیز شاهد روند صعودی قیمت‌ها بودیم به‌طوری‌که قیمت‌ها طی چند روز بیش از 8000ریال رشد داشتند. (نمودار8) با توجه به روند معاملات این هفته و ثبت تقاضاهای بالا، به نظر می‌رسد در چند هفته آتی شاهد رقابت تا سقف مجاز و رشد بیشتر تقاضا باشیم. در این راستا به نظر می‌رسد بورس با تعلیق قانون امکان ثبت باقی مانده سهمیه سالانه در هر بار، می‌تواند تا حدی از حجم تقاضاهای کاذب بکاهد.

4-پلی اتیلن سبک فیلم

در این هفته هرچند با عرضه 6,656 تن انواع این محصول شاهد افزایش 7/9درصدی حجم عرضه بودیم، اما تقاضا برای خرید 113درصد افزایش داشت و به مقدار 26,736 تن رسید. در نهایت نیز 6,656 تن محصول دادوستد شد که از این بابت نیز نسبت به ماه گذشته 9/7درصد رشد داشت. (نمودار9)

بررسی‌ها نشان می‌دهد برای خرید 250 تن محموله پلی اتیلن سبک فیلم 2420H OFF - درجه 1 پتروشیمی امیرکبیر9460 تن تقاضا به ثبت رسید و در نهایت با فرآیند تسهیم به نسبت دادوستد شد که به این ترتیب این محصول پرطرفدارترین محصول این زیرگروه بود.  البته کاهش تولید اتیلن موجب شد که برای خرید پلی اتیلن سبک فیلم 0075 و نیز 020 رقابت قیمتی تا 8/7 و 7/7 به ثبت رسیده و سایر محصولات نیز کم و بیش رقابتی خریداری شوند. (جدول 3)

در بازار آزاد نیز قیمت این محصول از 44400 ریال در ابتدای هفته به 45100 ریال در انتهای هفته رسید. (نمودار 10) هرچند در هفته آینده نیز انتظار استقبال از عرضه محصولات این زیرگروه وجود دارد، اما در میان مدت به نظر می‌رسد با اتمام اورهال واحدهای تولیدکننده اتیلن شاهد بازگشت ثبات به معاملات این محصولات باشیم.

5-پلی پروپیلن نساجی

در این هفته 6,021 انواع پلی پروپیلن نساجی عرضه شد که برای خرید آن 75,574 تقاضا به ثبت رسیدو در نهایت تمام آن دادوستد شد. این در حالی است که کاهش حجم عرضه‌ها (1/5درصد کاهش نسبت به هفته گذشته)در این هفته نیز ادامه داشته و این امر موجب افزایش تقاضا و رونق بازار این محصولات شد. (نمودار11) در این هفته برای خرید تمام محصولات عرضه شده رقابت تا سقف قیمت به ثبت رسیدکه در جدول4 معاملات این زیرگروه آورده شده است.

به نظر می‌رسد تا افزایش تولید پروپیلن توسط واحدهای اصلی و نیز رشد تولید و عرضه این محصولات توسط شرکت‌های پتروشیمی، بازار معاملات این محصولات به ثبات نمی‌رسد. لذا در هفته آینده نیز رقابت برای خرید این محصولات محتمل به نظر می‌رسد. در بازار آزاد نیز قیمت این محصول از 40900 ریال در ابتدای هفته به 41300 ریال در انتهای هفته رسید. (نمودار 12)

در خاتمه با توجه به موارد مذکور و نیز وجود عوامل رکود معاملات محصولات پلیمری (نظیر کمبود نقدینگی، عرضه محصولات پلیمری در خارج از بورس با شرایط ویژه، تداوم رکود اقتصادی و...)به نظر می‌رسد در هفته آینده نیز شاهد رونق چندانی در معاملات نبوده و احتمال دارد حجم معاملات اندکی افزایش داشته باشد.