لاتِ کوچه خلوت. . .

این روزها فضای بازاریابی و تبلیغات کشور تجربه‌های جدیدی را از سر می‌گذراند. فضای رخوت و سستی و غیر‌حرفه‌ای و امن برای مشاوران حوزه تبلیغات، بازاریابی و برند عوض شده است. آن خلوت امن دستخوش تغییرات شده و محیط ایزوله بین مشاوران و کارفرماها که به‌شدت به نفع مشاوران کارنابلد بود تغییر کرده است. آن موقع مشاور بود و قدرت پرزنتش و داستان‌های خیالی یا اغراق شده نسبت به طرح‌های غالبا بی‌اثر و هزینه‌های هنگفتی که با این شگرد از چنگ کارفرمایان گرفته می‌شد. در آن دوران افراد با بستن تیم‌هایی صداهایی را که باید به گوش کارفرما می‌رسید هدایت می‌کردند و به‌قول علی معلم عزیز در کوچه خلوت‌شان لات‌بازی‌های زیادی می‌کردند. این بود که تحلیل‌های دریافتی برای کارفرما محدود می‌شد به تحلیل‌ها و کتابچه‌هایی که توسط خود مشاوران برای کارفرمایان تهیه می‌شد و جلسات و توجیهات غالبا واهی. 

این روزها اما فضا عوض شده. مثل شهر که تمام کوچه‌هایش زیر دوربین رفته، فضای خطا هم محدود شده. روزنامه‌ها و سایت‌های تخصصی و حتی جمع‌های مجازی در گروه‌های وایبری و تلگرامی، به یکباره یقه لات‌های کوچه‌های خلوت را گرفته‌اند و هر حرف و خدمت و مشاوره‌ای، حالا دارد توسط چند مرجع موجه، نقد و تحلیل می‌شود. این است که حالا این بستر آماده فرصت‌طلبی کارنابلدان، جایش را به فضای نقد و گفت‌وگو داده است. مدیران بنگاه‌های اقتصادی تحلیل‌های زیادی را می‌خوانند و دسترسی به اطلاعات تخصصی برای‌شان راحت شده است. آثار دیده می‌شوند و این مسیر مجبور است به سمت حرفه‌ای شدن پیش‌ رود. دراین میان اما، لات‌های کوچه خلوت هم مدرن شده‌اند. حالا اتفاقا از همین گروه‌ها برای نشر ایده‌های توخالی در بسته‌بندی‌های جذاب و ادبیات متفاوت استفاده می‌کنند و آدم‌های پخش شده‌شان هم به تعریف و تمجید‌های کاذب می‌پردازند.

با همه این اوصاف، مسیری که طی می‌شود نسبت به چندسال پیش جهش بسیار خوبی داشته. آدم‌های درگیر این اصناف باید خودشان و سوادشان و قدرت تحلیل‌شان را زیاد کنند که همین عالی است. شیطنت‌های گاه و بی‌گاه‌شان هم طبیعی است. جریان غالب از کوچه‌های خلوت به «رسانه» کشیده شده و هیچ نیرویی تاب مقابله با قدرت رسانه را ندارد. لات‌های کوچه خلوت هم حالا مشق حرفه‌ای شدن می‌کنند و رج زدن‌ها و جاانداختن‌ها و تقلب‌های‌شان برای مدتی بیش طول نخواهد کشید. اینجاست که رسانه‌های نقادِ مؤثر موجود چاپی و اینترنتی، رسالت‌شان حیاتی است و باید به این صنف و این جامعه در عبور از این دوره‌ گذار کمک کنند. اتفاق خوشایندی است که لات‌های کوچه خلوت، علم‌شان را بالا ببرند و در فضای آزاد و رقابتی جدی خودشان را محک بزنند. دوران سخت، ولی شیرینی است.

* کارشناس ارشد مارکتینگ و تبلیغات