سخنان مبهم سیف درباره سیاست‌ های ارزی

ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی ایران دور تازه‌ای از گفت‌وگوها را به مناسبت‌های مختلف در دستور کار گذاشته است و برخی از صحبت‌های وی روی سایت این بانک‌ منتشر می‌شود که جای امیدواری است تا دیدگاه‌های مهم‌ترین نهاد سیاستگذار پولی و ارزی برای علاقه‌مندان آشکار شود.

رئیس کل بانک مرکزی درباره تک‌نرخی کردن ارز در دیدار با نمایندگان مجلس چند نکته را یادآوری کرده است که جا دارد درباره آنها بحث و تبادل‌نظر شود. او گفته است که در سال 1392 نرخ ارز به طور میانگین فقط 2درصد و در سال 1393 فقط 2/5درصد افزایش داشته و این را مایه مباهات می‌داند. به نظر می‌رسد این نرخ‌های پایین رشد نرخ ارز در دو سال یاد شده و حتی سال 1394 با توجه به میانگین نرخ تورم سال‌های 1392 و 1393 نوعی ارزان‌فروشی ارز به حساب می‌آید.

تثبیت نوسان ارز در اندازه‌های بسیار پایین‌تر از نرخ تورم معنایش این است که روزی می‌رسد نرخ ارز جهش می‌کند و کار از دست خارج می‌شود. این اتفاقی بود که در سال‌های 1391 و 1392 رخ داد و بازارها را از تعادل خارج کرد. از طرف دیگر رئیس کل بانک مرکزی وعده‌های داده شده در سال 1394 را که چند ماه پس از برجام ارز تک‌نرخی خواهد شد فراموش کرده و در دیدار با اعضای مجلس نهم گفته است «بانک مرکزی امیدوار است در طول سال 1395 موضوع یکسان‌سازی نرخ ارز را عملیاتی کند.» این حرف رئیس کل بانک مرکزی معنایش این است که احتمال دارد تک‌نرخی کردن ارز به ماه‌های پایانی سال 1395 موکول شود یا همین فردا این اتفاق بیفتد که در هر دو صورت رفتار غیرقابل پیش‌بینی به حساب می‌آید. رفتار غیرقابل پیش‌بینی‌ای که در دولت‌های نهم و دهم در حوزه ارز و سیاست‌های ارزی رخ داد از دلایل نامتعادل شدن بازارها و مایه انتقاد بود که عینا تکرار می‌شود. به نظر می‌رسد رئیس کل بانک مرکزی تردیدهای جدی درباره تک‌نرخی کردن ارز دارد و به همین دلیل است که می‌گوید «برای ساماندهی بازار ارز واحد نیازمند ارتباطات بین‌المللی بانکی کافی هستیم».

دقت در این حرف آخر سیف نشان می‌دهد که مدیران بانک مرکزی به جای بحث‌های مشخص از عبارات مبهم مثل «ارتباطات کافی بین‌المللی» استفاده می‌کنند که جای تاسف دارد. مجموعه سخنان رئیس کل بانک مرکزی درباره سیاست‌های ارزی که تعیین نرخ ارز و واسپاری این نرخ به تحولات بازار قلب این سیاست‌ها به حساب می‌آید، در ابهام است و به نتیجه‌ای نمی‌رسد. این در حالی است که فعالان اقتصادی اعم از واردکنندگان، صادرکنندگان و تولیدکنندگان می‌خواهند سخن کم بشنوند و تکلیف‌شان روشن شود.

عضو شورای سردبیری