دلایل رشد شاخص کل در روزهای اخیر را میتوان به چند عامل نسبت داد. ابتدا اینکه قیمتها آنقدر کاهش یافته که برای سرمایهگذاران جاذبه خرید ایجاد کرده است. حتی قیمت بسیاری از شرکتها پیش از این صعود به یکچهارم ارزش بازار رسید. دلیل دیگری که میتوان عنوان کرد این است که عدهای از افراد پیشبینی میکنند تحریمها رفع شود بنابراین در برخی بخشها ممکن است اتفاقات خوبی بیفتد. گروهی نیز معتقد هستند که ممکن است در بخش سیاستهای پولی و نرخ بهره کاهشی انجام شود و دولت تصمیم بگیرد لایحهای به مجلس ارائه کند یا در قوانین بودجه مواردی را قرار دهد که براساس آن از بانکها مالیات بگیرد.
همچنین خبرهایی مانند قیمت نفت یا افزایش تعرفه فولاد در واردات نیز میتواند از جمله دلایل رشد شاخص باشد. بهطورکلی در بخش واقعی اقتصاد اتفاقی نیفتاده که بگوییم تولید متحول شده است. بنابراین تمام افرادی که سرمایهگذاری میکنند نگاهی بلندمدت دارند.
ادامه این روند صعودی در بورس بستگی به تصمیمگیریهای مناسبی دارد که دولت میگیرد. بهعنوان مثال نرخ بهره بانکی اگر کاهش یابد یا از سود بانکی مالیات بگیرند یا تعرفههای تشویقی در بخش تولید افزایش یابد، اینها همه بر روند بازار مؤثر است. بنابراین اگر دولت با بازار سرمایه کنار بیاید روند رشد بازار ادامهدار خواهد بود. چنانچه افرادی که پیش از این سهام را خریدند و شاخص به حدود 90 هزار هم رسید با این امید سهام را میخریدند که نسبت به دولت خوشبین بودند اما دولت برخلاف تصور آنها عمل کرد.
مضاف بر اینکه اقتصاد جهانی نیز وضعیت مناسبی ندارد، بنابراین اگر دولت با بازار سرمایه کنار بیاید بازار رشد خواهد کرد و به رشد خود ادامه هم خواهد داد. اما اینکه تا چه میزان ادامه پیدا خواهد کرد نمیتوان بهطورقطع و مشخص عنوان کرد. از آنجا که شاخص با افت زیادی همراه بوده بنابراین میتواند رشد داشته باشد. اگر نگاهی به صنایع مختلف بازار داشته باشیم میبینیم که در حال حاضر قیمت سهمها به یکسوم رسیده است بنابراین بستر لازم برای رشد شاخص وجود دارد.
رشد اخیر شاخص میتواند نوعی به پیشواز رفتن باشد. حال باید دید این پیشواز منجر به خوشامدگویی خواهد شد یا خیر. در صورتی که خوشامدگویی در کار نباشد ممکن است سرمایهگذاران را نسبت به بازار سرد کند. اگر بازار را به قطاری تشبیه کنیم که سرمایهگذاران مسافران این قطار هستند، عدهای ممکن است بلیتشان را برای ایستگاه آخر گرفته باشند پس ایستادگی میکنند اما عدهای که بلیت قطارشان را برای میانه راه گرفتهاند ممکن است از قطار پیاده شوند.
* کارشناس ارشد بازار سرمایه