خرید و فروش ارز توسط بانک ها آغاز شد / بانک ها در مصاف با دلالی و قاچاق ارز

درحالی که ارز قله تاریخی 4 هزار تومان را درنوردیده است و جو انتظاری بازار برای نوسانات بعدی آن را به سمت رکوردهای جدید رخ می دهد، بانک مرکزی تصمیم گرفته است قانونی را که پیش از این اعلام کرده بود به اجرا بگذارد.

به گزارش «فرصت امروز»، یکی از مهم ترین دغدغه های بانک مرکزی در بازار ارز، دست به دست شدن دلار در دست دلالانی است که روی پرده و پشت پرده اقدام به مبادلات سنگین می کنند بدون اینکه نامی از آنها باقی بماند. گشتی که در بازار بزنی آنها را می بینی که در حال بازی با قیمت ها هستند.

این دلالان نقش عمده ای در تعیین قیمت نرخ ارز دارند، آنهایی که در بازار منوچهری یا سبزه میدان گعده می شوند و قیمت ها را جار می زنند پیدا و پنهان، نماینده کلان سرمایه داران یا صرافان هستند که از پشت صحنه در حال هدایت آنها هستند؛ چیزی در حد یک عامل یا نماینده یا کارگزار.

سرمایه هایی که در آب نمک خوابیده است

با برخی از آنها که در نقش خریدار به صحبت می نشینم و از آینده قیمت دلار می گویم، پاسخ می دهند: دلار فعلا که 4000 تومان را هم شکسته است، حالا حالاها جا دارد تا بالا برود.

معلوم نیست این دلالان پیدا و پنهان از کی و از چه قیمتی سرمایه شان را در بازار ارز خوابانده اند و قیمت ارز را تا کجا قرار است نوسان دهند و در سود بنشینند.

همین یک ماه پیش بود که در گروه های تلگرامی اعلام شده بود قیمت دلار تا 4500 تومان هم رشد خواهد کرد و آن زمان هنوز از نوسانات شدید خبری نبود و خبر زمانی از شبکه ها اجتماعی سر درمی آورد که بین خواص مستعمل شده و تاریخ مصرفش گذشته باشد و به حد شایعه رسیده باشد! به عبارت دیگر خواص بازار و سرمایه های بزرگ از قیمت هایی بسیار بسیار پایین تر از نوسانات بالای دلار خبر داشته اند و سرمایه شان را در آب نمک خوابانده بودند تا لذیذ تر شود!

ترفندی که بانک مرکزی به دلالان زد

اما در این میان گویا بانک مرکزی هم بیکار ننشسته است و یک قانون کارآمد را که گویا برای روزهای مبادا ذخیره کرده بود ابلاغ کرده است.

تابستان امسال بود که خبری منتشر شد مبنی بر اینکه بانک مرکزی قصد دارد بانک ها را وارد روند خریدو فروش ارز آزاد کند. انتشار این خبر از همان ابتدا با واکنش مثبتی میان فعالان اقتصادی مواجه شد؛ فعالانی که در سایه شفافیت قانونی گام برمی دارند و طرفدار ثبات نرخ ارز هستند. از آن زمان تاکنون از اجرایی شدن این قانون خبری نبود تا اینکه سرانجام روز گذشته و در حالی که نرخ ارز می رود تا به سمت رکوردهای جدید حرکت کند، بانک مرکزی با انتشار خبری این قانون را ابلاغ کرده است.

روابط عمومی بانک مرکزی در این باره خبر داد که به دنبال ابلاغ مجوز خریدوفروش ارز با نرخ بازار در مرداد امسال، سازوکار لازم برای اجرایی کردن دستورالعمل و ضوابط اجرایی خریدوفروش ارز به نرخ بازار فراهم و آمادگی ارائه خدمات ارزی با نرخ بازار توسط بانک ها ایجاد شده است.

این گزارش حاکی است که دستورالعمل فوق به منظور انتقال و تمرکز فعالیت های تجاری در بانک های کشور و نیز استفاده از ابزارهای متداول در تجارت بین المللی برای پرداخت و تسویه قراردادهای خارجی، صادر شده است.

بر این اساس، بانک مرکزی نیز علاوه بر تامین به موقع ارز مبادله ای، کسری منابع بانک ها برای نیازهای وارداتی مشتریان خود با نرخ بازار را تامین می کند، بنابراین از تمام فعالان اقتصادی اعم از تولیدکنندگان و تجار دعوت می شود به منظور تامین ارز و استفاده از کانال های بانکی برای عملیات ارزی و واردات خود به بانک های دارای مجوز فعالیت ارزی مراجعه کنند.

دستورالعمل و ضوابط اجرایی خریدوفروش به نرخ بازار درصدد است عملیات ارزی اشخاص حقیقی و حقوقی را به کانال بانکی هدایت کند و ریسک عملیاتی فعالان اقتصادی را کاهش دهد. براساس این بخشنامه، بانک ها  می توانند درآمدهای ارزی حاصل از صادرات غیرنفتی اشخاص حقیقی و حقوقی و ارز ورودی به کشور را از طریق نمایندگی های دیپلماتیک مقیم ایران و سرمایه گذاران خارجی و دفاتر نمایندگی بانک ها، به نرخ آزاد خریداری کنند.

براساس ترتیب های جدید، بانک ها می توانند ارزهای خریداری شده موضوع این دستورالعمل را در چارچوب مجموعه مقررات ارزی یا از طریق صرافی های معتبر به فروش برسانند؛ ضمن اینکه فروش ارز خریداری شده به سایر بانک ها و صرافی ها نیز مجاز است. نرخ خریدوفروش ارز براساس توافق بانک و مشتری تعیین خواهد شد.

آغازی دیر برای اقدامی درست؟

به گزارش «فرصت امروز» این اقدام بانک مرکزی موجب می شود تا از این پس با تشکیل یک بازار یکپارچه برای تامین انواع ارز مسافرتی و دانشجویی و... با نرخی واحد و قابل کنترل که نزدیک به نرخ بازار آزاد است از برخی تخلفات در بازار ارز جلوگیری کند.

این تخلفات این گونه است که افراد یا شرکت ها با زیاده نمایی واردات خود یا کم نمایی صادرات شان از سویی تلاش می کنند تا ارز بیشتری را از سیستم بانکی دریافت کنند و از سوی دیگر ارز بیشتری را به خارج انتقال می دهند و از این طریق سودهای کلانی را به جیب می زنند.

این اقدام بانک مرکزی موجب می شود که بانک ها به عنوان نرخ گذاران مورد اعتماد بانک مرکزی و به عنوان عرضه کنندگان با پشتوانه ارز عمل کنند و نرخ گذار های صوری و سودجویانه دلالان در بازار را تحت تاثیر خود قرار دهند. اما آیا بهتر نبود که این اقدام کارآمد پیش از آنکه قله 4هزار تومان درنوردیده شود به اجرا گذاشته می شد؟

ارتباط با نویسنده: nasim64najafi@gmail.com