گزارشی از موفقیت‌ های یک شرکت دانش بنیان در زمینه طراحی و تولید تجهیزات نفت ، گاز و پتروشیمی / کمک به صنایع وسیع کشور به وسیله فناوری‌ های نو

جایگزین کردن اتوماسیون صنعتی با بهره‌گیری از فناوری سیستم‌ها و اتوماسیون‌های نوآور به‌جای نیروهای انسانی برای كنترل دستگاه‌ها و فرآیندهای صنعتی در صنایعی همچون نفت، گاز و پتروشیمی توانسته است در این حوزه‌ها با افزایش كیفیت محصولات تولیدی، بهره‌وری کار را هم بالا ببرد.

میزان ذخایر نفت و گاز در کشور ما نسبت به بسیاری از کشورهای دنیا بالاتر است، از این رو کسب‌و‌کارها و سرمایه‌گذاری‌های مبتنی بر این بخش بسیار وسیع شده‌اند و نیاز است تا با علوم، تکنولوژی و فناوری‌ها، بهره‌وری و سودآوری در این بخش را افزایش دهیم و موجب گسترش فعالیت‌های وابسته به این بخش شویم. وسعت و اهمیت این حوزه شرکت‌های دانش‌بنیان را بر آن داشته است که زیرساخت‌های بسیاری را با بهره‌گیری از اتوماسیون‌های صنعتی ایجاد کنند.

همچنین با استفاده از دستاوردهای جدید و روش‌های پیشرفته جهان در زمینه مهندسی و ساخت و با به‌كارگیری آنها شیوه‌های جدید فعالیت‌های نفت، گاز و پتروشیمی را گسترش دهند، همین مسئله باعث تاسیس شرکت‌هایی با هدف ساخت تجهیزات تخصصی در این حوزه شده است. 

این حوزه وسیع و البته جالب توجه «فرصت امروز» را هم برای آشنایی با توسعه‌دهندگان این محصولات مجاب کرده است که سراغ یکی از شرکت‌های خلاق و کوشا در این زمینه برود. یکی از شرکت‌های این حوزه «کوشا فناوران پارت» است که در سال 85 تاسیس شده و فعالیت اصلی شرکت طراحی و ساخت تجهیزات نفت، گاز و پتروشیمی است.

همچنین با کمک متخصصان داخلی و با استفاده از ایده‌های خلاقانه و نرم‌افزارها و استاندارد‌های روز دنیا با بهره‌مندی از امکانات پیشرفته ساخت و ماشین‌افزار تمام اتوماتیک توانسته گام‌های موثری را در این صنعت بردارد. طراحی، نصب و راه‌اندازی سیستم‌های پیشرفته کنترل از راه دور و مانیتورینگ صنعتی از دیگر زمینه‌های فعالیت این شرکت است. در ادامه مهراب هاتفی، مدیر عامل و مخترع این شرکت دانش‌بنیان از مسیری که طی کرده، موفقیت‌ها، مدل کسب‌و‌کاری و مشکلاتش می‌گوید.

تجربیات گذشته، میانبری برای ساخت تجهیزات گرم‌کن‌های سوخت

هاتفی دانش آموخته رشته مکانیک که در زمینه ساخت تجهیزات خط سوخت و گرم‌کن‌های نفت و گاز فعالیت خود را با همکاری تیمی تخصصی در زمینه طراحی در سال 85 آغاز کرده، سال 91 به عضویت پارک علم و فناوری خراسان شمالی درآمده و فعالیت‌های مبتنی بر علم و دانش خود را در این بستر ادامه داده است.

وی در رابطه با چگونگی شروع فعالیت در این حوزه اینچنین می‌گوید: با توجه به فعالیت‌هایی که در گذشته در زمینه حوزه صنعت نفت و گاز داشتیم و با انجام دادن پروژه‌های مختلف و کسب کردن تجربیات مختلف زمینه‌ای ایجاد شد که با اجرا کردن طراحی سیستم‌های نرم‌افزاری موفق به ساخت تجهیزات گرم کن‌های سوخت در ایستگاه‌های گاز در صنعت پتروشیمی با نام کنترل‌کننده نیوماتیک دما و کنترل‌کننده رگولاتور شویم که با بهره‌داری از این محصولات و تجهیزات در ایستگاه‌های گاز و شبکه‌های گازی آماده مصرف گازها به شکل فیلتر شده باشند، همچنین این محصول با استفاده از ماده‌ای که در آن به کار برده شده از نشت کردن منابع هم خودداری می‌کند.

در کنار این محصول یک محصول مهم و قابل توجه دیگر هم توسط شرکت تولید شده که سیستم شیر کنترل L19  نام دارد و فشار و دمای گاز را برای قطع و وصل یا کنترل جریان مایعات و گاز‌ها کنترل و از قطع شدن ایستگاه‌های گازی خودداری می‌کند.

توسعه دادن تولیدات داخلی بستری برای به عمل رساندن اختراعات

این تولید‌کننده عنوان می‌کند دو هدف برای بهره‌برداری از این محصول مورد نظر داشته که در ادامه این دو هدف را این‌گونه بیان می‌کند: هدف اول این بود که با فراهم کردن این محصول و ایجاد بستری جدید سعی کنیم محصولات داخلی را بیشتر توسعه دهیم تا میزان واردات کاهش یافته و مصرف‌کنندگان بیشتر به سمت تولیدات داخلی و استفاده از آنها پیش بروند و با اجرای ایده‌های نو سایر ایده‌پردازان را ترغیب کنیم که در این راستا ایده‌پردازی و تولیداتی داشته باشند، علاوه بر این هدف اصلی ما بهینه‌سازی در مصرف سوخت و کاهش مصرف سوخت در کشور بود که خوشبختانه به میزان خوبی به این هدف دست یافتیم و از این سیستم برای شرکت‌های فولاد و گاز خراسان بهره‌برداری کردیم که بسیار نتیجه‌بخش بود.

دو بخش طراحی نرم‌افزار و تولید مکانیکی

هاتفی در ادامه از روند تولید این محصول می‌گوید: برای تولید این محصول دو بخش طراحی و تولید به‌صورت مجزا و با اهمیت یکسان در نظر گرفته می‌شوند، در بخش طراحی باید نرم‌افزارهای مربوطه مطابق با استانداردهای بین‌المللی طی شوند. و اگر نیاز به قالب‌گیری و ریخته‌گری داشته باشد این قالب‌ها طراحی شده و با استفاده از دستگاه‌های اتوماتیک تراش و فرز  CNC که خودمان در کارگاه تهیه کردیم نیز طراحی‌ها صورت می‌گیرد سپس در بخش تولید که مربوط به فعالیت‌های مکانیکی و تولیدی است سیستم‌های کنترل و قطعات تولید می‌شوند.

شرکت‌های گاز، بازارهای هدف برای محصول

هاتفی در رابطه با این سوال که همکاری با چه شرکت‌ها و نهادهایی چشم‌انداز فروش محصول آنهاست، این‌گونه پاسخ می‌دهد: شرکت‌های گاز از همان ابتدا بازار هدف اصلی ما در این بستر و تولید این محصول بودند اما در ادامه فعالیت‌ها بسیاری از شرکت‌های نفت، گاز و پتروشیمی تمایل به استفاده از تجهیزات ما نشان دادند و در حال حاضر تمام بخش‌هایی که خطوط تولید انرژی دارند بازار هدف ما هستند.

حمایت پارک با فراهم کردن فضای کارگاهی

مدیر این مجموعه هدف از دانش بنیان شدن شرکت و مستقر شدن در پارک علم و فناوری را این‌گونه بیان می‌کند: پیش از ورود به حوزه دانش بنیان ما چند سال در زمینه تجهیزات فعالیت داشتیم اما با توجه به فراهم کردن فضای کارگاهی برای تولید محصول که پارک در اختیار ما قرار داد، هم‌اکنون هم در آنجا مستقر هستیم. به علاوه وامی که برای سرمایه‌گذاری و شروع فعالیت به ما اعطا شد ما به سمت فضای پارک گرایش پیدا کردیم، در حال حاضر هم با توجه به درآمدهایی که از قراردادها به دست می‌آید سرمایه مالی و هزینه‌ها تامین می‌شود.

نمونه‌های مشابه محصول با قیمتی بالا و کیفیتی پایین

تفاوت نمونه‌های خارجی این محصول که در بازار و در این حوزه موجود است سوالی است که آقای هاتفی این‌گونه پاسخش را می‌دهد: نمونه خارجی این محصول که مشابه هستند در بازار موجود است و با توجه به بحث تحریم‌ها بسیار گرانقیمت است، البته بحث خدمات و کیفیت آن هم مسئله‌ای است که نمی‌توان به سادگی از آن گذشت چه بسا که این محصول موجود در بازار هم نتوانسته به مصرف‌کنندگان خود ثابت کند که آیا کالای مصرفی اصلی است یا خیر، اما محصول تولیدی ما توانسته تمام این رضایتمندی‌ها را کسب کند.

حمایت‌های دریغ شده برای تولیدات داخلی

با توجه به مشکلات مالی که همیشه گریبانگیر نوآوران برای تولید اختراع محصول بوده، این مشکل نیاز به پشتیبانی‌های زیادی از سوی نهادهای دولتی را می‌طلبد. در این خصوص از هاتفی سوال شده که حمایت دولت از مجموعه او چگونه بوده و چه مشکلاتی سر راهش قرار داشته است: معرفی محصول و تبلیغات آن به منظور شناساندن به بازارهای هدف همیشه یکی از مشکلات تولیدکنندگان است که با وجود شعارها و تبلیغاتی که عنوان می‌شود از تولیدات داخلی به عمل می‌آید انجام نمی‌شود، نه تنها شرکت من بلکه همه شرکت‌های داخلی دیگر با این مشکل مواجهند که اگر این حمایت‌ها صورت بگیرد دیگر مصرف‌کننده به سمت تولیدات خارجی نخواهد رفت چون نیاز خود را در کالای داخلی می‌بیند و کالای داخلی پاسخگوی همه نیازهای مشتریان خواهد بود.

دست به تبلیغات شخصی

در پایان این گفت‌وگو هاتفی در خصوص تبلیغات و بیشتر شناساندن محصول معتقد است که با شرکت در نمایشگاه‌های مربوط به این حوزه و مکاتبه با مصرف‌کنندگان می‌توان نتایج بهتری را پیش رو داشت. وی تصریح می‌کند: حضور در نمایشگاه‌های تخصصی نفت، گاز و پتروشیمی می‌تواند ما را به مصرف‌کنندگان برساند البته حمایت‌های پارک و معرفی محصولات دانش بنیان به مجموعه‌های مربوطه هم قطعا تاثیرگذار است.

ارتباط با نویسنده: mirzaeefaezeh@yahoo.com