گزارشی از فعالیت های یک شرکت موفق در حوزه روباتیک / پیشرفت صنایع در گرو پیشرفت روبات ها

جایگاه هر کشوری در علم روباتیک رابطه مستقیمی با میزان صنعتی بودن آن کشور دارد، روبات هایی که هر کدام با کاربردهای مختلف برای پیش بردن جهانی صنعتی مانند انسان هایی باهوش نقش آفرینی می کنند. این روبات ها در کاربردهای مختلفی طراحی شده اند؛ از روبات های خانگی برای انجام دادن کارهای کوچک منازل گرفته تا روبات هایی که به فضا برای کشف تحقیقات علمی فرستاده می شوند.

روبات ها توانمندی عجیبی در انجام کارهای تکراری دارند و هیچ گاه خسته نمی شوند و مهم تر آنکه اگر ساختار مکانیکی آنها نیز درست طراحی شده باشد و برنامه های درستی به آنها داده شود از نظر زمانی کارها را با سرعت زیادی انجام داده و انرژی کمی را نیز مصرف می کنند، از این رو شرکت های بزرگی در سراسر دنیا با ساخت روبات ها سعی دارند دنیایی واقعی از انسان های ساخته شده با ساختار فیزیکی مدارهای الکترومکانیکی به وجود بیاورند.

 در ایران با وجود جایگاه بسیار مهم این علم پیشرفته برای توسعه صنعت، توجه زیادی به آن نمی شود و بیشتر از طریق واردات نیاز این عرصه برطرف می شود. از طرفی در چند سال گذشته فعالیت های چشمگیری در زمینه روباتیک در بین دانش آموزان و دانشجویان صورت پذیرفته که باعث به وجود آمدن طیف وسیعی از علاقه مندان به این رشته شده است.

افرادی که مشتاق به ادامه فعالیت های آکادمیک در این زمینه هستند مسابقات بسیاری نیز با هدف خلق ایده ها و انگیزه توسعه این فناوری انجام می دهند. در استان یزد تعدادی از مهندسان و متخصصان مجرب در علم مکاترونیک و روباتیک با تكیه بر علم و دانش که سرمایه اولیه آنها بوده سعی بر اجرا کردن پروژه های صنعتی با این فناوری روز دنیا دارند.

شرکت فنی و مهندسی «فناوران صنعت روباتیک یزد» مستقر در پارک علم و فناوری یزد یکی از شرکت های فعال در زمینه علم روباتیک است که با همت یک دانشجو و حضور در مسابقات جهانی شروع به کار کرده است.

کسب یک مقام اول و یک مقام سوم در مسابقات روباتیک مین یاب بین المللی IRANOPEN، شرکت در پنج دوره مسابقات روباتیک جهانی و کسب یک مقام اول و یک مقام سوم برای روبات امدادگر و سه مقام پنجم برای روبات فوتبالیست انسان نما، شرکت در شش دوره مسابقات روباتیک بین المللیIRANOPEN  و کسب چهارده مقام برتر، ثبت 10 اختراع در زمینه روباتیک و الکترونیک و ارائه بیش از 30 مقاله علمی در مجلات، کنفرانس ها و همایش های داخلی و خارجی تنها بخشی از افتخارات این شرکت است.

«فرصت امروز» سراغ مدیر این مجموعه رفته تا با فعالیت ها و مدل کسب و کاری وی آشنا شود.

یک شروع دانشجویی

هادی زارع، مهندس رشته الکترونیک و مکاترونیک است. او در خصوص شروع به فعالیت خود به صورت تخصصی می گوید: سال 1390 در زمان دانشجویی با کمک برخی دوستان هم رشته و با هدف برقراری ارتباط بین دانشگاه و صنعت فعالیت هایی را شروع کردیم، از این رو به کاری که در آن تخصص و علاقه داشتم یعنی ساخت روبات های هوشمند رو آوردم.

در آن سال ها چند روبات طراحی و تولید کردم که موفق به دریافت مقام هایی از مسابقات علمی دانشگاهی شد و کسب این مقام ها منجر به اعزام من به مسابقات جهانی روباتیک در نمایشگاه های جهانی مختلف مانند نمایشگاه های چین، ترکیه، اتریش، هلند و سنگاپور شد که در همین مسابقات روبات امدادگر مقام اول را کسب کرد.

این روبات همان طور که از نامش پیداست حین وقوع زلزله با کمک به مسئولین امدادگر و همچنین افراد آتش نشانی می تواند اهمیت بسزای خود را نشان دهد و طراحی و ساخت بی نظیری دارد. وی تصریح می کند: سال 91 در میانه همین مسابقات و ثبت اختراعات شرکت را تاسیس کردیم.

عدم توجه به علم و تکنولوژی

زارع در رابطه با بازارهای اصلی که نیازمند این صنعت هستند، می گوید: علاوه بر مراکز امدادی، آتش نشانی ها و هلال احمر، این روبات ها می توانند کاربردهای نظامی هم داشته باشند. این روبات ها برای نیروهای مسلح با کاربرد نظامی به منظور شناسایی و دفاع می توانند مورد استفاده قرار گیرند، اما متاسفانه در کشور ما تا زمان وقوع یک بحران و تحمل خسارت های زیاد حاضر به خرید تجهیزات و انجام کارهای پیشگیرانه نیستند، از این رو حمایت این ارگان های دولتی از ما دریغ شده و در حدی نادیده گرفته شده ایم که ناچار به تغییر فضای کاری و مسیر هدف خود شده ایم.

تغییر مدل کسب و کاری برای کسب درآمد

این شرکت دانش بنیان با دانشی که در بخش روباتیک دارد برای کسب درآمد و چرخاندن اقتصاد شرکت خود ناچار به تغییر مدل کسب و کاری خود شده است و برای این منظور شرکت از تمرکز صرف روی تولید روبات و فعالیت در حوزه روباتیک به سمت رشته مکانیک و کاربردهای آن در صنعت رو آورده است.

زارع در این خصوص می گوید: برای ادامه حیات شرکت نیاز به تولیداتی داشتیم که بازار هدف عمومی تری داشته باشد و بتوانیم کسب درآمد کنیم از این رو با نیازسنجی بازار و توجه به مسئله کمبود آب در کشور با کمک دانش و تجربه ای که داشتیم فعالیت خود را در بخش اتوماسیون صنعتی و تولید «دستگاه آبیاری هوشمند گیاهی» شروع کردیم.

هدف از اجرای این سیستم، ایجاد یک سازوکار علمی و هوشمند در جهت شناسایی نیازهای آبی گیاهان به طور هوشمند و آبیاری آنها به صورت خودکار است. سیستم مدیریت هوشمند آبیاری فضای سبز می تواند در تمامی مکان ها از قبیل بلوارها، خیابان ها، کمربندهای سبز بین شهری، پارک های جنگلی، ادارات، منازل و... اجرا شود و با اعمال روش های مناسب در جهت شناسایی نیاز آبی گیاه و آبیاری به موقع و متناسب، علاوه بر ایجاد زمینه هایی در جهت رشد سریع آن، موجب کاهش چشمگیر آب مصرفی در این حوزه شود و صنعت کشاورزی و باغداری کشور بسیار به آن نیازمند است.

همه چیز بر پایه روباتیک

این فعال دانش بنیان در خصوص زنجیره اتصال خود به حوزه روباتیک می گوید: اصل فعالیت های من بر پایه روباتیک شکل گرفت ولی چون علم و دانش روباتیک چندان خریداری در کشور ندارد و با بی مهری مواجه است ما به صنعت که طرفداران بیشتری دارد رو آوردیم، البته ناگفته نماند همین فعالیت ها در بخش صنعت هم تلفیقی از علم روباتیک با مکانیک و نرم افزار است.

یعنی دستگاه تولید شده برای هوشمند سازی آبیاری تولید شده که نوعی دستگاه هوشمند برای مزارع و خانه های مسکونی است. همین دستگاه بخش های مکانیکی، نرم افزاری و هوشمند دارد که زیرمجموعه هایی از علم روباتیک در صنعت است.

هوشمند سازی مصرف آب

زارع در خصوص این محصول و کارایی آن می گوید: این سیستم آبیاری هوشمند قابل اجرا در زمین های کشاورزی، باغی، باغچه ها، مجتمع های مسکونی، پارک های محلی و... است که امکان کنترل سیستم و تمامی شیرهای آب به صورت هوشمند و از طریق گوشی موبایل از راه دور را به کاربر می دهد.

همچنین ارسال تمام گزارش های مصرف آب به صورت آنلاین از طریق پیام کوتاه و تنظیم جدول زمانی آبیاری می تواند موجب کاهش مصرف هزینه های آب شود. این سیستم قابلیت اتصال به پنل های خورشیدی را دارد و تمام منو برای کاربر به زبان فارسی تهیه شده است.

کلاس های آموزشی و گسترش دامنه های علمی

زارع در رابطه با فعالیت های دیگر که باعث ارتقا دادن و تشکیل دادن گروهی قوی تر برای این شرکت می شود نیز می گوید: با برگزاری کلاس های آموزش روباتیک در سطوح مختلف مؤسسه ها، باشگاه علمی و پژوهشی جوان، خانه روباتیک، سازمان فنی و حرفه ای و تولید بسته های آموزش و همچنین طراحی و ساخت روبات های سفارشی سعی داریم دامنه علمی این حوزه را گسترش دهیم و بتوانیم در این صنعت فعالیت های خوبی انجام دهیم، در حال حاضر ترویج و فرهنگ سازی این صنعت و نیاز سازی برای لزوم بهره گیری از آن در صنایع مختلف مسئله زیرساختی است که نیاز به فعالیت و آموزش شرکت های فعال در این حوزه دارد و حتی اگر سود مالی هم نصیب شان نکند باید برای این کار زیرسازی کنند.

روبات ها و آینده هوشمند دنیا

مدیرعامل این شرکت در پایان می گوید: بازاریابی و فروش روباتیک حوزه بسیار تخصصی است که با بازاریابی در سطح شهر این اختراع نمی تواند بستر مناسبش را به صورت تجاری و پایدار پیدا کند، اما با ایجاد بستر و زیرساخت های مناسب برای این حوزه می توان کارهایی انجام داد و استفاده از آن را در جایگاه مناسبش رواج داد.

دولت می تواند با حمایت های مالی و سرمایه گذاری برای این اختراع ها به فعالان این عرصه کمک کند چرا که هزینه ساخت این روبات ها بالاست اما بهره وری بالای این بخش و کمکی که به صنایع مختلف می کند به علاوه بازگشت سرمایه خوب روبات ها می تواند جبران هزینه ها باشد.

وی تصریح می کند: با توجه به این موضوع که کشورهای در حال توسعه به این صنعت اهمیت زیادی می دهند و هزینه ها و حمایت های زیادی برای توسعه این صنعت به عمل می آورند آینده صنایع بر پایه روبات ها و هوشمندسازی بسیاری گسترده است که در کشور ما هم با توجه به وجود بسترهای لازم و علاقه مندان این عرصه به خوبی می توان این حوزه را با دنیا همگام کرد.

ارتباط با نویسنده: mirzaeefaezeh@yahoo.com