نوری بر تاریکخانه شرکت‌های مشاوره وام

شماره شرکت مشاوره وام را از روزنامه کثیرالانتشار گرفته‌ام. آدرس جایی درشمال شرق تهران، در یکی از فرعی‌های اتوبان شهید بابایی. مقابل آدرس موردنظر که می‌رسم هیچ آثاری از شرکت موردنظر نیست، نه تابلویی و نه حتی پلاکاردی. از یک زیرپله‌ای درباره شرکت مشاوره وام می‌پرسم. هنوز اسم شرکت از دهانم درنیامده آدرس ساختمان روبه‌رو را می‌دهد.

- حداقل روزی 10 تا 20 نفر از من این آدرس را می‌پرسند.

داخل ساختمان که می‌رسم، با سه دختر جوان روبه‌رو می‌شوم، خوش سرو زبان و زبل. تلفن مدام زنگ می‌خورد.

- شرایط پرداخت وام ما این است... .

و همان شرایطی را که پشت تلفن برای من توضیح داده برای دیگران هم توضیح می‌دهد. سیل زنگ‌ها پایان ندارند و پاسخ‌های تکراری، باز هم تکرار می‌شوند. به‌جز من هفت نفر دیگر در انتظار مشاوره وام هستند. نوبت که به من می‌رسد پــاسخـــم را از لابـــه‌لای توضیحاتی که به دیگران داده‌اند گرفته‌ام. فرمی به دستم می‌دهد. مبالغ و شرایط وام را در آن توضیح داده‌اند. از 20 تا 200 میلیون تومان وام بانکی. شرایط اخذ وام بانکی نامه اشتغال به کار با کسر از حقوق، دو ضامن رسمی دولت با نامه کسر از حقوق که عبارت «در صورت پرداخت نشدن اقساط مبلغ قسط از حقوق نامبرده کسر و به حساب شرکت واریز خواهد شد» در متن این نامه قید شده باشد، سند شش دانگ منزل یا ملک به نام وام گیرنده به‌عنوان وثیقه و... یکی از نکات جالب مندرج در شرایط اخذ وام این بند است: «برای آغاز فرآیند اخذ تسهیلات، مبلغ 100 هزار تومان به حساب شرکت واریز می‌شود و در صورت اخذ وام این مبلغ به متقاضی عودت داده خواهد شد در غیر‌این صورت اگر متقاضی نتواند شرایط اخذ وام مانند مدارک موردنظر یا ضامنین را فراهم کند، این مبلغ غیر‌قابل استرداد خواهد بود!»

از یک خانمی که ترجیح می‌دهد او را مشاور وام بانکی بنامم می‌پرسم: این 100 هزار تومان را باید بابت چه چیزی به شما بپردازم؟ می گوید: ما فرصت‌های اخذ تسهیلات‌مان محدود است. وقتی شما فرم تقاضای وام را پر می‌کنید، شرکت یک فرصت تسهیلاتی را برای شما ذخیره می‌کند و به عبارت بهتر یک فرصت تسهیلاتی از دیگران گرفته می‌شود، وقتی شما نتوانید از این فرصت استفاده کنید باید هزینه آن را بپردازید و با یک حساب سرانگشتی در ذهنم محاسبه کردم که اکنون هشت نفر در شرکت مشاوره وام هستند و اگر از صبح تا ساعت 19 فقط 30 نفر تقاضای وام بدهند و با توجه به شرایط بسیار سخت مدارک و ضامنین به‌خصوص قیدی که حتماً باید در متن نامه کسر از حقوق ضامنین قید شود و هر سازمانی به سادگی زیر بار آن نمی‌رود، با این حساب حداقل 20نفر از این تعداد نمی‌توانند از تسهیلات این شرکت‌ها استفاده کند بنابراین این شرکت تنها روزی 2میلیون تومان از درخواست‌های انصرافی درآمد دارد و اگر تنها 20 روز کاری در ماه فعالیت کنند ماهی 40میلیون تومان از همین قید ساده در شرایط اخذ وام درآمد کسب می‌کند.

به مشاور وام بانکی می‌گویم: ما این تسهیلات را قرار است از یک شخص بگیریم یا یکی از بانک‌ها؟
-ما واسطه میان متقاضیان اخذ وام و موسساتی هستیم که تسهیلات می‌دهند. مثل مؤسسه مالی و اعتباری... و نام چند مؤسسه را می‌برد که همه از جمله موسسات مالی و اعتباری غیر‌مجاز هستند.
می‌گویم: ممنونم من باید بیشتر درباره شرایط اخذ وام فکر کنم و برمی‌خیزم و چشم می‌دوزم به متقاضیانی که در حال ثبت‌نام هستند. کسانی که از ظاهرشان پیداست در پشت درهای بسته بانک‌ها برای اخذ تسهیلات به این شرکت‌های به اصطلاح مشاوره وام بانکی پناه آورده‌اند و در تار و پود دام‌های نامرئی شویندگان پول‌های کثیف گرفتار شده‌اند و به بازار پولی و مالی کشور فکر می‌کنم که بی‌هیچ نظارتی رها شده است تا سودجویان در حاشیه‌های امن آن آزادانه با آگهی‌های عمومی مشغول کلاهبرداری از کسانی شوند که در زندگی‌شان حتی 100 هزار تومان هم پول مهمی است.