نرخ سود بانکی در سراشیبی نمودارتورم

کاهش نرخ سود بانکی در لابیرنت رایزنی‌های اعضای شورای پول و اعتبار گرفتار شده است و سرنوشت این طرح در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. به گزارش «فرصت امروز» درحالی‌کـــه رییــس کل بانک مرکزی قول داد تا در نخستین نشست شورای پول و اعتبار در سال جدید موضوع کاهش نرخ سود بانکی را مطرح کند اما با وجود برگزاری نشست‌های اخیر، هنوز این طرح مطرح و به رأی‌گیری گذاشته نشده است. این در حالی است که اظهارات مختلف اعضای شورای پول و اعتبار نشان می‌دهد این شورا برای به سرانجام رساندن طرح، جدی است. بنابراین فعالان اقتصادی چشم به نشست‌های شورای پول و اعتبار دوخته‌اند تا آخرین خبرهای مربوط به تعیین نرخ جدید سود بانکی را دنبال کنند.

کاهش تورم و انتظار برای کاهش نرخ سود بانکی

دکتر محمد کهن دژ، کارشـــناس اقتصـــادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در این باره گفت: یکی از دلایل مهمی که شورای پول و اعتبار را قانع می‌سازد تا نرخ سود بانکی را کاهش دهد، کاهش تورم در ماه‌های اخیر است. دولت تلاش زیادی کرده است تا در سال گذشته تورم لجام‌گسیخته سال‌های قبل را مهار کند و اتخاذ سیاست‌های انقباضی توانست سرعت رشد تورم را مهار کند اما با این وجود هنوز اثرات تورم آزار‌دهنده در قیمت اقلام عمومی احساس می‌شود و شرایطی وجود دارد که سنگینی این بار بر مردم فشار می‌آورد. 

وی افزود: البته همیشه این‌طور نبوده است که دولت تورم را ملاک تعیین نرخ سود بانکی کند. در سال‌های قبل هنگامی که تورم به میزان 40 درصد افزایش یافته بود دولت اجازه رشد بیش از 20 درصد نرخ سود بانکی را نداد و با این کار ضربه سختی به بازار پولی زد. وجود تعادل در بازار موجب می‌شود تا همه سازوکارهای آن به‌درستی عمل کنند اما وجود چنین عدم تناسبی، عملکرد بازار را با مشکل مواجه می‌کند. نتیجه این سیاست آن شد که با وجود رشد عجیب تورم و عدم تناسب آن با نرخ سود سپرده، حجم عظیم نقدینگی باد کرده به‌جای بانک‌ها راهی بازار‌هایی مثل ارز شوند و خسارت‌های سختی را به اقتصاد کشور وارد کنند. 

این کارشناس تاکید کرد: وقتی تورم مسیر نزولی را در پیش می‌گیرد نیز، باید نرخ سود بانکی را متناسب با آن کاهش داد و یک نوع سیاست انبساطی را برای گردش پول در بخش‌های مختلف اقتصادی در نظر گرفت و باید تناسبی را در این بخش پیش‌بینی کرد. درصورتی‌که تورم کاهش یابد اما نرخ سود بانکی همچنان بالا باشد موجب می‌شود تا با تداوم سیاست جذب پول در بانک‌ها، شرایط رکودی در اقتصاد عمیق‌تر شود.

اثرات کاهش نرخ سود بانکی

حسین ثلاثه، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در این باره گفت: دولت مدعی است که نرخ تورم را در کشور کاهش داده و متناسب با این ادعا باید نرخ سود بانکی را کاهش دهد. در واقع کاهش نرخ سود بانکی در این شرایط بهترین پاسخ به منتقدانی است که مدعی بودند دولت در ادعای کاهش نرخ تورم صادق نبوده است و می‌توان با کاهش نرخ سود بانکی به آنها ثابت کرد که نرخ تورم واقعا کاهش یافته است. وی افزود: البته ما باید پیش از کاهش نرخ سود بانکی به این پرسش بپردازیم که پول‌هایی را که از سپرده‌های بانکی خارج می‌کنیم قرار است راهی کدام بازار شوند؟ در دوره‌های پیش به دلیل ضعف مدیریت بازار پولی، همزمان با کاهش نرخ سود بانکی این بازارهای دلالی بودند که نقدینگی جامعه را جذب می‌کردند و تکرار این وضعیت می‌تواند برای اقتصادی که قیمت نفتش چندین برابر کاهش یافته خطرناک باشد. 

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش «فرصت امروز» که کاهش نرخ سود بانکی چه تاثیری بر بازار مسکن دارد، گفت: بازار مسکن یکی از گزینه‌های مهمی است که از کاهش نرخ سود بانکی تاثیر می‌گیرد. در دوره‌های گذشته همیشه رابطه معناداری میان نرخ سود سپرده و مسکن وجود داشته است. بعد از بانک، مسکن همیشه از بازارهایی بوده است که توانسته نقدینگی آزاد شده را جذب کند چراکه سپرده‌گذاران مطمئن هستند که با تزریق پولشان به بخش مسکن، از یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک برخوردار می‌شوند. بنابراین باید منتظر بود که با کاهش نرخ سود بانکی اندک‌اندک تقاضای مسکن در بازار تحریک شود، اگرچه مسکن برای رشد قیمت نیاز به شارژ میزان وام مسکن دارد که شاید پرونده آن در سال 94 به نتیجه نرسد. این کارشناس در مورد رقابت بازار سرمایه و بازار مسکن برای جذب نقدینگی گفت: بازار سرمایه در سال جدید رشد خوبی داشته است اما به دلیل هیجان‌پذیر بودن این بازار نمی‌توان بر عقیده ثابتی بود که آیا نقدینگی خارج شده از بورس راهی بازار سرمایه می‌شود یا بازارهایی مثل بازار مسکن را ترجیح می‌دهد.

بازار سرمایه در چند روز گذشته با منفی‌های سنگینی روبه‌رو شده که می‌تواند نقدینگی ترسو را از این بازار فراری دهد.