متن و حاشیه شرکت گردشگری پدیده

از زمانی که جلوی فعالیت شرکت گردشگری پدیده به دلیل فروش غیرقانونی سهام و تغییر کاربری زمین گرفته شده بیش از یک سال می‌گذرد. در این مدت تقریبا روزی نبوده که سهامداران این شرکت دست به اعتراض نزده باشند. اعتراضاتی که اوایل رنگ و روی خیابانی داشت، حالا بیشتر مجازی شده است. از صفحه فرانسو اولاند تا صفحه باراک اوباما، کامنت‌های طعنه‌آمیزی از سوی سهامداران شرکت پدیده شاندیز دیده می‌شود که خواهان حل مشکلات از سوی آن مقامات هستند. شرکت پدیده شاندیز در تاریخ 18 بهمن 1383 تحت شماره 22829 نزد اداره ثبت شرکت‌های مشهد تحت‌نام شرکت سرمایه‌گذاری کاوشگران سهام (سهامی‌عام) به ثبت رسیده است.

در تاریخ 28 آبان 1387 با تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده نام شرکت به شرکت توسعه بین‌المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز (سهامی‌عام) تغییر یافته و اساسنامه جدید شرکت در قالب اساسنامه مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار مورد تصویب قرار گرفت. مرکز اصلی شرکت در شهر شاندیز واقع است و مدیرعامل آن تا همین چند روز پیش محسن پهلوان نام داشت.

شرکتی که موضوع فعالیت‌های خود را مشارکت در سرمایه‌گذاری‌های بورس اوراق بهادار و جذب سرمایه‌های اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی و مشارکت اقتصادی- مالی در کلیه بخش‌های اقتصادی (صنعتی، بازرگانی و خدماتی، مالی و اعتباری، بیمه) و انجام کلیه فعالیت‌های زیربنایی برای احداث و ایجاد تاسیسات ایرانگردی و جهانگردی معرفی کرده است.

این شرکت همزمان با افزایش فعالیت‌های خود اقدام به فروش 20‌درصد از سهام توسط یکی از شرکت‌های زیرمجموعه خود یعنی شرکت ابنیه پدیده شاندیز کرد تا به گفته مدیرعامل وقت، از طریق جمع‌آوری سرمایه‌های خرد و سرگردان مردم، اقدامات اقتصادی برد-برد انجام دهد. دو مجموعه بزرگ شهر رویایی پدیده مشهد و شهر افسانه‌ای پدیده کیش، مهم‌ترین و در عین حال بزرگ‌ترین پروژه‌های گردشگری ایران به حساب می‌آمدند. پروژه‌هایی که اکنون و پس از آغاز ماجراهای یک‌سال اخیر به‌عنوان یکی از پیچیده‌ترین پرونده‌های اقتصادی کشور شناخته می‌شوند.

سهام این شرکت از آبان سال 88 با قیمت 200 تومان عرضه شد و تا 8 دی ماه که جلوی فروش آن از سوی دادستانی مشهد گرفته شد به 12074 تومان به ازای هر سهم رسید. طی چهار سال فروش سهام، از معاون رئیس‌جمهوری و استاندار دولت قبل گرفته تا تنی چند از نماینده‌های کنونی مجلس از جمله رئیس کمیسیون اصل 90، از نزدیک به کارگاه‌های این شرکت سر زده و در سخنرانی‌های خود این پروژه را نماد «جهاد اقتصادی» معرفی کردند و مدیرعامل آن نیز به‌عنوان کارآفرین برتر کشوری جایزه‌ای از مسئولان وقت دریافت کرد.

صدا و سیمای ملی نیز در طول تمام این سال‌ها تبلیغات این شرکت را در ساعات مختلف پخش می‌کرده و از طرف دیگر در تمام بیلبوردهای سطح کلانشهرها، فرودگاه‌ها و پایانه‌ها، تبلیغ فروش سهام و مشارکت در ساخت و سرمایه‌گذاری پروژه‌های این شرکت دیده می‌شده است. حضور آن مسئولان و نمایندگان ملت و همچنین حجم وسیع تبلیغات در صدا و سیما، مردم را مشتاق به سرمایه‌گذاری در این پروژه کرد تا جایی که 120‌هزار نفر سهامدار این شرکت از تمام اقشار جامعه و با آورده‌های مختلف در این پروژه سهیم شدند.

خریدوفروش سهام به آسانی صورت می‌گرفت و از طرف دیگر این امکان برای سهامدار نیز فراهم بود که سهم خود را مجدد به شرکت واگذار کند و در عوض برای وصول آن حواله یک ماهه دریافت کند. تا این زمان، هم شرکت، هم سهامداران و هم 30‌هزار کارگر شاغل در این مجموعه از این روند راضی بودند. اما چون فروش سهام از طرف شرکت سهامی خاص، به عامه مردم خلاف قانون بود، دادستان مشهد وارد گود شد و جلوی فعالیت این شرکت را گرفت.

خبر ممانعت خریدوفروش سهام شرکت و عدم توانایی مالی شرکت برای بازپرداخت حواله سهامداران تبعاتی از جمله آسیب‌های روحی و روانی برای خانواده‌های سهامداران، فروپاشیدن برخی زندگی‌ها و تحمل فشار مالی زیاد از عدم دریافت سود و اصل پول را به همراه داشت. پدیده آنقدر بزرگ بود که هیچ نهاد نظارتی و دولتی برای عدم ورود پیشگیرانه خود بهانه‌ای برای فرار از مسئولیت نداشته باشد، چرا که تمام فعالیت‌هایش در دید همگان بود.

کم‌کاری و چشم‌پوشی اکثر نهادهای مرتبط با فعالیت‌های اقتصادی یا کندی در حرکت از سوی آنان، شاید اصلی‌ترین عامل درگیر شدن ده‌ها‌هزار نفر با یک شرکت شد و به همین دلیل هم، پرونده‌ای در شورای عالی امنیت ملی و شورای امنیت کشور برای هدایت این پرونده شکل گرفت. پرونده‌ای با 16 مصوبه برای حل موضوع پدیده که در ستاد تدبیر استان خراسان رضوی در دست اقدام است. اقدامی که چرخ آن به کندی حرکت می‌کند و اختلاف زیادی با سرعت چرخ مشکلات اقتصادی سهامدارانش دارد.

سهامدارانی که نجابت به خرج داده و این بار چشم امیدشان به ستاد تدبیر است. ستادی که قول حفظ حقوق سهامداران را داده تا از مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود. همه منتظر یک «خبر خوش پدیده‌ای» هستند. خبری که دادستان مشهد می‌گوید زمانش نزدیک است. باید منتظر ماند و دید آیا مردم به رویای‌شان از شهر رویایی پدیده شاندیز خواهند رسید یا خیر.

کارشناس ارشد مدیریت گردشگری