قطر ، سراب ثروت ؟

وبلاگ خبری دوحانیوز به تازگی مقاله‌ای منتشر کرده که می‌گوید تعداد میلیونرهای ساکن قطر با سرعت زیادی رو به افزایش است. قطر میلیونرهای زیادی دارد که تعدادشان در حال حاضر به لطف اقتصاد پررونق و فقدان بحران سیاسی با سرعت بیشتری از هر کشور دیگری در منطقه رو به افزایش است.

اینها نتایج گزارش New World Wealth است که نشان می‌دهد شمار ثروتمندان قطر از سال 2007 تا به حال 80درصد افزایش یافته است. منظور از ثروتمند کسانی است که سرمایه‌ شخصی بالاتر از یک میلیون دلار دارند.

براساس گزارش این شرکت تحقیقاتی، قطر در سال گذشته دست‌کم 28000 نفر ثروتمند داشت.وضعیت قطر از این لحاظ فرق چندانی با کشورهای پرجمعیت منطقه مثل عربستان سعودی، ترکیه و امارات متحده عربی ندارد، اما هیچ کشوری تا این اندازه در رشد جمعیت ثروتمند خود سریع نبوده است.

گزارش New World Wealth می‌گوید قطر این را مدیون پیشرفت قدرتمندانه بخش ساخت‌و‌ساز، املاک، خدمات مالی، مخابرات و بخش‌های رسانه‌ای خود است. به علاوه اینکه ثروتمندان زیادی از کشورهای دیگر در سال‌های اخیر به قطر کوچ کرده‌اند.

قطر، ثروتمندترین کشور دنیا (براساس نرخ تولیدات ناخالص داخلی) که در دهه 70 از بریتانیا مستقل شده، 70درصد درآمد- بیش از 60درصد تولیدات ناخالص داخلی- خود را از نفت و گاز طبیعی به دست می‌آورد اما با اصلاحات ساختاری با هدف تقویت کارآفرینی و سرمایه‌گذاری فرآیند ‌گذار خود را طی کرد و حالا به اینجا رسیده است.

فضای باز این کشور برای تجارت جهانی، در کنار انگیزه‌ای که برای تبدیل شدن به مرکز مالی و تجاری پیش‌رو در منطقه داشت، منجر به رشد بخش خصوصی شد. قطر مدت‌هاست که فقط به صنایع نفت و گاز خود وابسته نیست. شیخ‌تمیم بن حمد بن آل ثانی هم که از سال 2013 امیر قطر است، می‌‌خواهد زیرساخت کشور را تقویت کند و دغدغه بهبود وضعیت درمانی و آموزشی کشور را دارد.

قطری‌ها با این اوصاف از استاندارد بالای زندگی برخوردارند و به دور از ناآرامی‌های اجتماعی و سیاسی منطقه در آرامش و نهایت احترام به قوانین کشورشان از زندگی لذت می‌برند. نشریه تلگراف می‌نویسد قطری‌ها چیزی به نام مالیات بر درآمد ندارند، ثروتمندانش کیسه خرید با خود حمل نمی‌کنند، ماشین‌های‌شان را خودشان نمی‌شویند، اغلب مستخدم دارند که تمیزکاری و شست‌وشو را در خانه‌هایشان انجام می‌دهد، وقتی به رستوران می‌روند می‌توانند در ماشین‌های خنک‌شان بنشینند و منتظر باشند کسی بیاید سفارش غذا را از آنها بگیرد و وقتی غذا آماده شد برایشان بیاورد.

به هر حال هوا گرم است و تسهیلات این چنینی برای شهروندان اجتناب‌ناپذیر است. قطر خانه هتل‌های لوکس است و شرکت هواپیمایی 5 ستاره قطر که خطوط پرواز تجاری اروپا و ایالات‌متحده آن را به دریافت سوبسیدمیلیونی از دولت با سوء‌استفاده از توافق‌نامه «آسمان‌های باز» متهم می‌کنند. (توافق آسمان‌های باز یک قرارداد بین‌المللی است که قوانین و ضوابط صنعت پرواز بین‌المللی، به‌خصوص پرواز تجاری را آزاد کرده تا محیط بازی برای بازار این صنعت به وجود بیاورد.)با تمام این اوصاف جمعیت قطر رو به افزایش است. در سال 2012 سازمان ملل متحد اعلام کرد هر روز 500 مهاجر پا به این کشور می‌گذارند.

به گزارشNew World Wealth، قطر اخیرا شاهد سیل مهاجرت میلیونرهای ترکیه بوده است. ترکیه که تعداد میلیونرهایش (میلیونرهایی که سرمایه‌شان به دلار محاسبه می‌شود) در سال گذشته 4 برابر شده، به خاطر بحران سیاسی و مشکلات اقتصادی دارد میلیونرهایش را از دست می‌‌دهد اما در مقابل قطر باوجود بحران بدهی، کاهش قیمت نفت و بحران اقتصادی که کل منطقه را در برگرفته، ظرف چهاردهه پیش رو با 45درصد افزایش جمعیت میلیونر مواجه خواهد بود.

در ماه آوریل، در مقاله‌ای که سی‌ان‌ان با عنوان «شهرهای ثروتمند 10 سال آینده» منتشر کرده بود، قطر در صدر فهرست در کنار شهرهایی از نروژ، کره‌جنوبی و آلمان قرار گرفت. به گزارش وزارت آمار و برنامه‌ریزی توسعه، رشد اقتصادی قطر در سال جاری با رشد تولیدات ناخالص داخلی 3/9درصدی افزایش خواهد یافت.

چشم‌انداز اقتصادی قطر در سال 2016 تا 2018 نشان می‌‌دهد رشد تولیدات ناخالص داخلی این کشور در سال‌های 2016 تا 2018 میلادی 3/6درصد خواهد بود و یک جام جهانی را در سال 2022 پیش رو دارد که قاعدتا سرمایه‌های زیادی را برایش به ارمغان خواهد آورد.

در گزارش New World Wealth اشاره‌ای به بدهی‌های قطر نشده است اما تحقیق دیگر می‌گوید اگر جمعیت بیشتری در قطر در رفاه زندگی می‌کردند، تعداد میلیونرهای این کشور حتی بالاتر هم می‌رفت. گزارشی از سوی گروه مالی سامبا در سال 2014 نشان می‌دهد که متوسط بدهی یک خانواده در قطر بین سال‌های 2004 و 2013 سه برابر شده و از 40هزار دلار به تقریبا 143هزار دلار رسیده است.

اوایل سال جاری محققان دانشگاه قطر اعلام کردند فشار اجتماعی حاصل از «چشم و هم‌چشمی» موجب می‌شود بسیاری از شهروندان این کشور زیر بار بدهی بروند. در ماه مارس، یکی از اعضای مؤسسه تحقیقاتی اقتصادی و اجتماعی دانشگاه قطر در گفت‌وگو با دوحانیوز گفت: «خارجی‌ها به زندگی قطری‌ها نگاه و فکر می‌کنند همه در این کشور پولدارند.» همان نگاهی که نویسنده نشریه تلگراف به قطر داشت اما برای‌ خیلی‌ها قطر سراب ثروت است که سعی می‌کنند در آن از دیگران عقب نیفتند و به خاطرش حاضرند دست به هر کاری بزنند.

***

3/57 درصد نرخ تورم

0/3 درصدنرخ بیکاری

6/1 درصد میانگین رشد اقتصادی

320/5 میلیارد دلارتولیدات ناخالص داخلی

2/2 میلیون نفرجمعیت کشور قطر

***

ارتباط با نویسنده: Azadehetehad@gmail. com