رضا بابانزاده، مدیرعامل کانون خبرگان کشاورزی آذربایجان غربی گفت: «در حال حاضر سیب پادرختی از کشاورزان حدود 100 تا 110تومان در هر کیلوگرم توسط دلالان خریداری میشود. این در حالی است که قیمت تمام شده محصول در این استان، حداقل 800 تومان است.» او در گفت و گو با «فرصت امروز» افزود: «به جز سیبهایی که به طور مستقیم در بازار به فروش رسیده و به شکل تازهخوری مصرف میشوند، سیبهای پادرختی برای مصارف صنعتی به کار میروند. جمعآوری این محصول از پای درخت، کیلویی 130تومان هزینه برمیدارد بنابراین بسیاری از کشاورزان به همین دلیل از جمعآوری سیبهای پادرختی اجتناب میکنند که این موضوع برای درخت و بارآوری سال آینده آن، مضر خواهد بود.
این در حالی است که علی اصغر بازقندی کشاورز نمونه دماوند تولید مازاد سیب را یکی از عوامل اختلال در بازار این محصول عنوان کرده و توضیح داد: «تولید مازاد سیب از یکسو و عدم تمایل کارخانهها به خرید این محصول از سوی دیگر سبب بروز مشکلات برای کشاورزان منطقه شده است.»
بازقندی معتقد است دلالان از کمبود نقدینگی کارخانهها استفاده کرده و سیب صنعتی را با قیمتی نازل از کشاورزان خریداری و البته پول نقد به آنها میپردازند. در همین راستا علی کاوه یکی از واسطهگرهای سیب به «فرصت امروز» توضیح داد: «در همه حالتها و در تمام زمینهها تقصیرها به گردن دلال میافتد، در حالی که همیشه این موضوع صحت ندارد. حدود چهارسال پیش شرایط بسیار بهتر از امروز بود زیرا کارخانهها فرصت صادرات کنسانتره به کشورهای مختلف اروپایی و آسیایی را داشتند. در آن زمان حتی سیب پادرختی تا 400تومان در هر کیلوگرم نیز از کشاورزان خریداری میشد اما در حال حاضر از زمان اوج گرفتن تحریمها این فرصت از کارخانههای ایرانی گرفته شد. گذشته از اینها بنا به دلایلی، سرانه مصرف آبمیوه در ایران بسیار پایین است و این محصولات در بازار داخلی، مشتریان چندانی ندارند.»
کارخانهها چه میگویند؟
از سوی دیگر، کارخانهدارها هم دلایل و توضیحات خود را دارند که اگر پای صحبت آنها ننشینیم، یکطرفه به قاضی رفتهایم. حسن انتظار، مدیرعامل شرکت اروم آدا و رئیس هیاتمدیره برند تاتائو که در تولید کنسانتره سیب فعالیت میکند، با اشاره به اینکه وعدههای دولت برای حمایت از صنایع همیشه توخالی است، تاکید کرد: «دولتیها ابتدای سال، وعده کمک 200میلیاردتومانی به بخش صنعت را دادند اما هنوز هیچ اتفاقی در این زمینه نیفتاده است و کارخانهها به دلیل عدم ارائه وام فرصت خرید میوههای گوناگون را از دست میدهند و روز به روز به مرز ورشکستگی نزدیکتر میشوند. این موضوع نهتنها درباره سیب، بلکه در ارتباط با میوههای دیگر نیز صدق کرده و در نهایت، کشاورزان نیز متضرر خواهند شد.»
رئیس هیاتمدیره کارخانه تاتائو تاکید کرده که: «تبدیل میوههای پادرختی به کمپوت یکی از راههای مصرف این محصول است اما از زمانی که کمپوت آناناس با قیمتی بسیار پایین از کشورهای آسیایی وارد میشود، دیگر تولید کمپوت سیب بین کارخانهها منسوخ شده و بعید است تولیدکنندهای دست به چنین کاری بزند.»
گفتنی است باتوجه به قیمت جهانی کنسانتره که بین 2600 تا 2700تومان در هر کیلوگرم است، به نظر میرسد خرید سیب پادرختی برای کارخانهها صرفه اقتصادی نداشته باشد؛ ضمن اینکه از هر 7.5کیلو سیب، یک کیلو کنسانتره استحصال میشود.