سقوط آزاد از هواپیما چه شرایطی دارد / سقوط 600 هزار تومانی در آسمان شهر

شاید نخستین تصویر از سقوط آزاد در ذهن برخی تصویر سکوی بانجی جامپینگ باشد؛ پرش تنها با یک طناب و معلق ماندن در هوا و فریاد زدن با تمام وجود. ورزشی تفریحی که در ایران مخصوص آقایان است و از یک سکوی 40 متری انجام می شود.اما این تنها گزینه سقوط آزاد در ایران نیست. پرش با چتر را هم باید به سقوط های آزاد اضافه کرد.

این ورزش نسبت به پرواز با گلایدر نیاز به صرف هزینه بیشتری دارد و این بار باید مبلغ بیشتری را هم به بودجه تفریح اضافه کرد. دوره آموزشی سقوط آزاد و چتر بازی که گروهی برگزار می شود، 4 میلیون و 500 هزار تومان خرج دارد. البته با 600هزار تومان می شود یک سقوط تفریحی داشت و برای یک بار سقوط از ارتفاع 3000 تا 3500 متری را تجربه کرد. پرش با هلی کوپتر و هواپیما انجام می شود.

آموزش سقوط آزاد با چتر قواعدی سختگیرانه تر دارد. مراجعه باید همراه با لباس اسپورت و کفش کوهنوردی باشد و براساس اعلام سایت های آموزشی سقوط آزاد، پرش های اولیه همراه با بند و اتومات انجام می شود و بعد از تسلط هنرجو به تشخیص مربی، از پرش چهارم به بعد بند برداشته می شود و سقوط کاملا آزاد می شود. بعضی از باشگاه ها برای سقوط آزاد محدودیت سنی دارند و افراد زیر 17 سال در آنها مجاز به پرش نیستند.

«اگر چتر باز نشد؟» سوال رایجی است که به محض تصمیم گرفتن برای سقوط آزاد ممکن است با آن روبه رو شوید. برای همین برای سقوط آزاد قبل از آموزش هوایی، آموزش زمینی لازم است تا نحوه بستن چتر قبل از پرواز آموزش داده شود و چتر به موقع و درست باز شود.

این آموزش های زمینی که شامل آیرودینامیک و. . . هم می شود برای آموزش پیشرفته تا 40 ساعت زمان می برد.بقیه مدت آموزش شامل سه ساعت شبیه سازی با فیلم های آموزشی و سیملاتور، دو ساعت تمرین حالت در استخر و بالاخره پرش و سقوط آزاد از وسیله پرنده است. بعد از آن شخص باید توانایی پرش سقوط آزاد بدون بند را به دست بیاورد تا چتر بدون دخالت او باز شود. در نهایت مدرک پایان دوره از هواپیمایی کشور اعطا می شود.

ابوالفضل ناصری از مربیان سقوط آزاد درباره سابقه این ورزش در ایران به «فرصت امروز» می گوید: «این ورزش تقریبا به صورت جدی و تخصصی از حدود سال 1378 وارد ایران شد. قبل از آن تنها متولی سقوط آزاد یک آموزشگاه یعنی مرکز آموزش فنون و خدمات هوایی بود، اما امروز با گذشت زمان و افزایش علاقه مندان به این ورزش، باشگاه های دیگری هم به صورت خصوصی و نیمه دولتی تاسیس شده اند که این ورزش را آموزش می دهند.»

او درباره برگزاری مسابقات سقوط آزاد در ایران این طور توضیح می دهد: «مسابقات در ایران بیشتر در رشته دقت و هدف زنی برگزار می شود. یعنی چترباز از وسیله پروازی خارج می شود و باید در یک نقطه پیش بینی شده بنشیند. مسابقه ای که در ایران برگزار نشده یا حداقل من خبر ندارم که برگزار شده باشد، پرش ایستگاهی است که در آن چترباز باید از ارتفاع ثابتی مثل یک ساختمان یا یک پل بپرد و بسته به ارتفاع باز شدن چتر یا هدف امتیاز می گیرد.»

این مربی سقوط آزاد درباره آمادگی بدنی لازم و شرایط ضروری سقوط می گوید: «سلامت کامل جسمی و روحی برای این کار لازم است. ممکن است به فردی با سلامت جسمی نسبی هم اجازه سقوط آزاد داده شود. مثلا بعضی از نقص عضوها یا بیماری ها مانع این فعالیت نیست، اما برای بیماران صرعی و قلبی نمی توانیم کاری بکنیم. برای پرش محدودیت سنی هم وجود ندارد. افراد از 12 تا 70 سال می توانند این کار را انجام دهند.»

تفاوت هزینه های سقوط آزاد با انواع دیگر پرواز و ورزش های هوایی کمی زیاد است. ناصری در توضیح علت هزینه های بالاتر می گوید: «در پاراگلایدر نهایت هزینه شما پولی است که بابت یک بال می پردازید. با یک ماشین از زمین به سمت بلندی می روید و پرواز را انجام می دهید اما در سقوط آزاد جدا از هزینه خرید چتر، به وسیله پرنده نیاز دارید. یعنی هواپیمایی که شما را به ارتفاع ببرد و از آن پایین بپرید.هواپیما هزینه های جانبی زیادی دارد از جمله هزینه سوخت، استهلاک، شارژ فرودگاهی و هزینه خلبان. برای همین هر پرش در ایران حدود 150هزار تومان هزینه دارد. مثلاً اگر بخواهید در سال 100 پرش داشته باشید باید 15-10 میلیون تومان کنار بگذارید.»

در سقوط آزاد هم جدا از پرش های تفریحی، امکان آموزش و پرش حرفه ای وجود دارد. ناصری هزینه های آموزش را هم این طور توصیف می کند: «ما برای آموزش 4 میلیون و 300 هزار تومان از هنرجویان دریافت می کنیم. هر پرش آزاد 150هزار تومان است که ما از اعضای باشگاه خودمان 130هزار تومان دریافت می کنیم. کمترین ارتفاع برای پرش 3000 متر و هزینه اش 560هزار تومان است.اگر بخواهید چتر بخرید، قیمت آن از حدود 25 تا 45 میلیون تومان بسته به نوع و کیفیتش متغیر است. البته در طول دوره ما چتر را در اختیار افراد می گذاریم و برای پرواز تفریحی هم خودمان به آنها چتر می دهیم.»

او خطرات احتمالی باز نشدن چتر و سقوط ناموفق را رد می کند و توضیح می دهد: «همه هنرجویان در طول دوره و پرش ها بیمه هستند و چترها سالانه به مجمع استاندارد می رود و چک می شود. اگر چتر باز نشود چتر بک آپ هست و سیستمی وجود دارد که در صورت باز نکردن به موقع چتر، آن را به صورت خودکار باز می کند. بنابراین پروازها را با نهایت ایمنی انجام می دهیم.»

دوره آموزشی مقدماتی شامل 16 پرش سقوط آزاد است که 6-5 تای آنها بدون دخالت مسافر برای باز کردن چتر انجام می شود. با شرایط خوب آب و هوایی می شود در هفته دو پرش انجام داد تا کلاس ها ظرف هشت هفته به پایان برسد. اما اگر شرایط آب و هوایی مناسب نباشد این کلاس ها بیش از این به طول می انجامد.

ناصری می گوید: به دلیل امکان محدود پرش ها در طول هفته در ایران، بعضی از هنرآموزان به کشورهایی مثل دوبی و تایلند می روند تا از امکانات پروازی بیشتر استفاده کنند و آموزش را سریع تر به پایان برسانند.