حتما در خبرها خواندهاید که شهرداری منطقه 12 تهران و مدیریت بافت تاریخی آن، همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان به منظور آشنایی شهروندان با گذرها و اماکن طهران قدیم، تور رایگان شبهای رمضان تدارک دیده است. در این تور رایگان شهروندان میتوانند از خانه تاریخی کاظمی، حمام نواب، گذر امامزاده یحیی، گذر امینالسلطان، حسینیه خانه رجبعلی خیاط و موزه فناوری اطلاعات بازدید و ضیافت افطار را در طهران قدیم تجربه کنند. اما اینها، همه دیدنیهای تهران در شب نیست. تهران قابلیتهای دیگری برای گشتوگذار شبانه دارد. ماه رمضان هم فرصت و تمرین خوبی برای مدیران شهری است تا با ایجاد فعالیتهای متنوع و برپایی برنامههای جذاب، به توزیع زمان اوقات فراغت طی 24 ساعت شبانهروز برای شهروندان بپردازند؛ اوقاتی که بهرهبرداری از آن نه یک پاداش، بلکه بهعنوان یک حق مطرح است. بهویژه برای شهرهای بزرگ که شهروندانشان برای تامین امور مالی و امرار معاش مجبور هستند ساعتها کار کنند و وقت خیلی کمی برای تفریح و سرگرمی دارند.
علاوه براین امروزه استفاده از امکانات شهری طی شبانهروز به امری غیرقابل اجتناب بدل شده و یکی از نشانههای توسعه کیفیت خدمات شهری و مدرن بودن شهر است. از طرف دیگر بسیاری از شهرهای کشورهای مختلف را شهر شب میخوانند که زندگی شبانه (nightlife) در آنجا تعریف شده است. «نایت لایف» یا زندگی شبانه یکی از بخشهای جذاب برای گردشگرانی است که میخواهند با دنیای اغلب شاد مردم کشوری که به آن سفر کردهاند آشنا شوند، زندگیای که در شهرهای ایران کمتر شاهد آن هستند. لزوما خواسته آنها مکانهایی برای خوشگذرانی نیست، بلکه دیدن شهری زنده در شب است. بسیاری از گردشگرانی که به ایران سفر میکنند به این موضوع صراحتا اشاره دارند که شهرهای ایران، زیبارویان خفته در شب هستند. با علم براین در سالهای اخیر نیز مدیران اجرایی و فرهنگی کشورمان، فرصت یکی شدن ماه رمضان را با تابستان که فصل تفریح و سرگرمی برای ایرانیها محسوب میشود، غنیمت شمرده و دست به اقدامات گوناگونی زدهاند تا به فراخور پاسخ به نیازهای جامعه، هدایت بخش عظیمی از زمانهای فراغت جامعه را نیز در جهت مطلوب فرهنگی مدیریت کنند.
در این میان تهران بهعنوان پایتخت و پرجمعیتترین شهر ایران، پرتکاپوترین شهر ایران نیز در ماه رمضان در جهت غنیسازی اوقات شهروندان محسوب میشود. به همین دلیل در این شماره تصمیم گرفتیم گشتی در برنامههای ماهرمضان اماکن گردشگری و فراغتی-فرهنگی شهر بزنیم تا برنامههایشان را به اطلاع شما برسانیم. پس با پیشنهادهای رمضانگردی «فرصت امروز» همراه باشید.
برنامه گالریهای تهران در رمضان
گالریها و مجموعه نگارخانههای هنری همیشه یکی از جذابترین مکانها برای دید و بازدید گردشگری شهری محسوب میشود. گالریداران نیز با علم به این قضیه در ایام ماه رمضان به تدارکات ویژهای برای مخاطبان و هنردوستان دست زدهاند. ما در اینجا تنها چند برنامه از گالریهای تهران را به اطلاعتان میرسانیم. به شما هم پیشنهاد میکنیم اگر علاقهمند به بازدید از گالریهای تهران هستید و میخواهید بدانید چه برنامههایی وجود دارد بهتر است به سایت www.galleryinfo.ir که مرجع نگارخانههای تهران است، سری بزنید.
از فرشته و مهمان گیلانیاش تا اوج و کاریکاتور داعش
در گالری شهر کتاب فرشته مجموعهای از آثار دوخت روی پارچه تاجسر جعفری - بانوی خودآموخته گیلانی- در نمایشگاهی با عنوان «باغهای نخی» به نمایش درآمده است. نمایشگاه «باغهای نخی» تا 17 تیرماه از ساعت 11 صبح تا 21 در گالری شهر کتاب فرشته میزبان علاقهمندان است. موزه هنرهای معاصر فلسطین نیز با همکاری انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس، موسسه فرهنگی - هنری «اوج» و حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی از دوم تیرماه میزبان نمایشگاه مسابقه بینالمللی «کارتون و کاریکاتور داعش» است. این نمایشگاه شامل 280 کارتون و کاریکاتور انتخابی از بین 1072 اثر رسیده به دبیرخانه نمایشگاه از هنرمندان 43 کشور دنیا است که بیانکننده بهتری از شرایط مردم عراق و جنایتهای داعش بودهاند.
نمایشگاه «از قرآن تا رمضان» با آثاری از استادان و هنرمندان برجسته خوشنویسی و نقاشی خط در برج میلاد برپاست که در این نمایشگاه بیش از 120 تابلوی نفیس مزین به آیات قرآنی و احادیث پیامبر گرامی اسلام(ص) و ائمه معصومین(ع) بهنمایش درآمده است. استادان و هنرمندانی که تابلوهای نفیس قرآن و احادیث آنها در این نمایشگاه ارائه شده است، عبارتند از: ابوالفضل خزایی، محمد سعید نقاشیان، میثم سلطانی، زندهیاد حبیبالله فضایلی، هادی روشنضمیر و مثنی العبیدی. علاقهمندان برای بازدید از این نمایشگاه میتوانند تا پایان ماه مبارک رمضان از ساعت 18 تا 2 نیمه شب به طبقه اول برج میلاد تهران بخش نمایشگاهی مراجعه کنند. آثار نقاشیخط 14 هنرمند با محوریت شخصیت امام علی(ع) نیز در نمایشگاه «دریای بیکران» از 5 تا 14تیرماه از ساعت 16 تا 20 در گالری «هپتا»به نمایش گذاشته میشود. تمام این آثار به نام مبارک امام علی(ع) مزین شدهاند. نمایشگاه «زندگی در تعلیق» با موضوع حیوانات در حال انقراض و تاثیر انسان بر زندگی آنها از ۲۹خرداد تا ۱۶تیرماه از ساعت 16 تا 21 در گالری «آناهیتا» میزبان علاقهمندان به هنر نقاشی سبک هایپررئالیستی است.
تدارک بوستانهای تهران در شبهای رمضان
پارکها نقشی مهم و تعیینکننده در گذران اوقات فراغت و تعطیلات مردم ساکن در تهران بازی میکنند و بهنوعی برای این مردم گرفتار در دود و دم که راه برونرفتی هم ندارند، پارکها مهملی برای فرار به شمار میروند. برای همین است که شهرداری پیوسته به این فضاهای سبز رسیدگی میکند و بر امکاناتشان میافزاید. حضور خیل عظیم شهروندان تهرانی در پارکها در ایام تابستان نیز جدا از اینکه پیام و تقاضای افزایش سرانه فضای سبز را به گوش مسئولان میرساند، فرصتی هم برای مسئولان فرهنگی شهری مهیا میکند تا در ایام تابستان و علیالخصوص در ماه رمضان پاسخگوی تقاضاهای دینی، مذهبی، اجتماعی و فرهنگی جامعه باشند.
بوستان نهجالبلاغه که تا یک دهه پیش درهای بیش نبود و از سال 88 که فاز اول آن به بهرهبرداری رسیده تا به امروز به یکی از محبوبترین پارکهای غرب تهران تبدیل شده است. در همینجا و در فرهنگسرای ابنسینا نیز ویژه برنامهای با نام «ماه نور» برای روزهداران تدارک دیده که شامل اجرای موسیقی سنتی و اقوام ایرانی، بخش «با من طهران بیا»، شعرخوانی و نمایش آیینی، نمایش کودک و دیدار با شخصیتهای فرهنگی- هنری مهمان محله است. در مسیر شرق به غرب بزرگراه همت حد فاصل بزرگراه یادگار امام و اشرفی اصفهانی میتوانید وارد بوستان شوید. علاوه براین خانوادهها میتوانند در این ۳۵ هکتار باغ مصفا، بیش از هر چیز از دوچرخهسواری در هشت مسیر مخصوص و پیادهروی در سه مسیر لذت ببرند. راستی برکه زیبای بوستان را فراموش نکنید. در فضاهای متعدد ورزشی، پینگپنگ و بدمینتون و والیبال بازی کنید. در کنار خانواده یکی از ۸۰ آلاچیق بستر دره را برای استراحت انتخاب کنید و فرزندانتان را به فضای مخصوص بازیشان ببرید.
ویژه برنامه «تا نیایش» در منطقه یک تهران و «بوستان قیطریه» از دیگر برنامههای مختص شبهای رمضان در بوستانهای تهران است که هر شب پس از اذان مغرب وعشاء با حضور هنرمندان صداوسیما و اجرای برنامههای متعدد نقالی، گفتوگوی مذهبی، جشن آشتیکنان و... برگزار میشود. علاوه براین بوستان قیطریه دارای امکاناتی مثل زمین بازی، کافه، برکه، زمین اسکیت، فضایی زیبا و دلنشین و البته بازارچههایی در آخر هفتهها است که همگی مهیاکننده یک شب خاطرهانگیز در رمضان امسال هستند. در ضمن در بوستان قیطریه رفتن به فرهنگسرای ملل و نگارخانه آن را از دست ندهید. در بوستان اندیشه واقع در خیابان شریعتی، نرسیده به پل سیدخندان نیز به همت فرهنگسرای اندیشه، ویژهبرنامه «ماه همدلی» برگزار میشود. این برنامه در بوستان بهاران نیز اجرا میشود که شامل سخنرانی، تواشیح، ایستگاههای هنری، مسابقات فرهنگی، رادیو رمضان و. . . است. در این بوستانها نیز امکانات تفریحی ورزشی برای خانوادهها وجود دارد. بوستان ۱۷ هکتاری نرگس، در منطقه ۱۸ تهران که دارای امکاناتی از قبیل مسیر دوچرخهسواری و اسکیتبازی، دوچرخه و اسکیت کرایهای، زمینهای ورزشی فوتبال، بسکتبال، والیبال و بدمینتون، کلینیک گل و گیاه، غذاخوری و کتابخانه، دریاچه، باغراههای دیدنی، پارکینگ و سرویس بهداشتی است، برای مخاطبان روزهدار نیز «فصل نیایش» را از ساعت 22 تا 24 همراه با برنامههای متنوع فرهنگی، مذهبی و با حضور چهرههای فرهیخته ورزشی، هنری و فرهنگی تدارک دیده است. بوستان شهدای خلیج فارس، بوستان فدک، بوستان المهدی، بوستان ولیعصر(عج)، بوستان قائم و بوستان جوانمردان هم از دیگر بوستانهایی هستند که شهروندان علاقهمند به گذران اوقات فراغت با محوریت برنامههای ماه رمضان میتوانند در آنجا حضور داشته باشند.
به «شهر خدا»ی برج میلاد بروید
«شهر خدا» نام جشنواره رمضانی امسال برج میلاد است که برنامههای متنوع فرهنگی، سرگرمی، مذهبی، خانوادگی، اجتماعی و آموزش کودکان در آن اجرا میشود. این دوره از جشنواره که در فضایی به وسعت 20هزار مترمربع از محوطه و فضای برج میلاد تهران در حال اجراست، در چهار محله طهرون، کودک، زندگی و سلامت دایر است که در هر محله نیز غرفههایی مرتبط با عنوان آن برپا است.
یکی از بهترین محلهها برای خانوادهها، محله کودک است که در آن غرفههای بازی فکری، کارگاه نانوایی، نجاری، نقاشی رولی، آموزش امور بانکی، ساخت عروسک با مواد بازیافتی، نقاشی قصههای قرآنی، بادکنک اشکال، کارگاه سفال، شابلون و غرفه فروش کتابهای کودک و کتابخانه مستقر است. سرای ویژهای نیز برای بازی و سرگرمی و تفریح در نظر گرفته شده است که در این سرا علاقهمندان میتوانند از خدمات و امکانات ویژه ورزشی همچون پینگ پنگ، فوتبال دستی، ایرهاکی، ترنادو، دارت و... استفاده کنند. علاوه براین اجرای ویژهبرنامه «توبه نمیکنم» که به نویسندگی و کارگردانی سیدجواد هاشمی است از ششم تا 15 تیرماه در سالن اصلی مرکز همایشهای برج میلاد تهران اجرا میشود.
جوانان و نوجوانانی که به بازیهای رایانهای علاقهمندند میتوانند به تماشای دور نهایی بازیهای رایانهای که مرحله نخست آن اردیبهشتماه برگزار شده بود، بنشینند. در برج میلاد امسال برنامههای دیگری نیز تدارک دیده شده که مهمترین آنها مراسم معنوی ختم قرآن، برگزاری شب شعر و برپایی سفره افطاری زنان سفرای کشورهای اسلامی است.
برای افطارگردی به اینجاها بروید
در ماه رمضان خیلیها دوست دارند بدانند بهترین زولبیا و بامیه شهر را از کجا میتوانند بخرند یا خیلیهای دیگر علاقه دارند تا افطار کردن در حلیمفروشی یا آش فروشیهایی را که اسم و رسمی دارند و شهرتشان در کل شهر پیچیده است، تجربه کنند. برای همین ما چند جا را برای افطارگردی شما پیشنهاد میکنیم. قنادی «چیچک» نزدیک تقاطع خیابانهای آذربایجان و آزادی بهخاطر «گوش فیل» و شیرینی «نان افطار»ی که میپزد خیلی معروف است.
علاوه بر این قنادی 70ساله «بهار» بعد از چهارراه سرچشمه، قنادی «آق بانو» نزدیک چهار راه کالج، قنادی «لادن» نرسیده به میدان تجریش و قنادی «گاندی» در خیابان گاندی هم از جمله قنادیهایی هستند که زولبیا و بامیهشان خوشمزه است. از زولبیا و بامیه که بگذریم میرسیم به حلیم فروشی. حلیم فروشی «گلپایگانی» که در خیابان شهید مدنی است از معروفترین حلیم فروشیهای تهران است که از افطار تا سحر به مشتریان خدمات میدهد. در میدان فردوسی روبهروی ایستگاه اتوبوس «کبابفروشی سبلان» در ماه رمضان قبل از اینکه کبابهایش را سیخ بکشد، بساط حلیم خوشمزهاش را برپا میکند. نزدیک ورودی بازار تجریش نیز «آَش و حلیم سیدمهدی» برپا است که برای تجربه غذاهایش باید خود را زود به آنجا برسانید وگرنه در صف انتظار مینشینید. طرفداران آش رشته و شله قلمکار هم میتوانند به آشفروشی «دایی» که قدمتی بیش از 40 سال دارد و در خیابان صف (باغ سپهسالار) برقرار است، مراجعه کنند.
***
تدارک شبهای تهران
در رابطه با برنامههای فرهنگی - هنری فرهنگسراهای تهران در پی گفتوگو با محمود صلاحی، رییس سازمان فرهنگی - هنری شهرداری تهران بودیم که در پیچ و خم اداری آن سازمان، فرصت گفتوگو فراهم نشد. از همین رو تلاش کردیم با یکی از قدیمیترین افرادی که در حوزه برپایی فرهنگسراهای تهران نقش موثری ایفا کرده، گفتوگویی داشته باشیم. پروین مولایی که اکنون مدیر روابط عمومی فرهنگسرای ابن سینا است و این فرهنگسرا در ماه رمضان امسال ویژه برنامهای با نام «ماه نور» برای روزهداران تدارک دیده است، درباره نقش فرهنگسراها در غنی کردن اوقات فراغت مردم در ایام مختلف سال، بهویژه ماه مبارک رمضان میگوید: احیای فرهنگ دینی، ملی و بومی از وظایف فرهنگسراهاست و کار فرهنگسرا بر همین پایه شکل گرفته است تا در مقیاس محله، منطقه و شهر موضوع فرهنگسازی را دنبال کند. وی میافزاید: در این میان برخی از ایام و ماههای سال است که از ظرفیت بیشتری برای تبیین برنامهها برخوردار است و از طرف دیگر میزان مخاطبان ما نیز افزایش چشمگیری خواهد داشت که ماه رمضان نمونه بارز آن است.
فرهنگسراها در این ماه با کمک معاونت اجتماعی شهرداری هر منطقه اقدام به پیادهسازی برنامههای خود میکنند که این برنامهها با حضور و دعوت از هنرمندان، شاعران و سخنرانان پیگیری و اجرا میشود. مولایی با اشاره به تفاوت برنامههای امسال و سالهای گذشته بیان داشت: در سالهای قبل تمرکز بیشتر فرهنگسراها در فضای ساختمان بوده است که امسال با تمهیداتی که صورت گرفته، این برنامهها در فضای باز و در سطح بخشی از بوستان که امکان حضور مخاطبان بیشتری نیز مهیا است، اجرا میشود.
از طرف دیگر نظر یکی از مخاطبان برنامههای برج میلاد را درباره میزان تطابق برنامهها با خواستههای مخاطبان جویا شدیم. حسینی بیان داشت: این برنامهها طوری طراحی شدهاند که تمام اعضای خانواده بتوانند از آن بهره ببرند. در واقع ویژهبرنامه «شهر خدا» در برج میلاد فرصتی معنوی برای گذران اوقات فراغت خانواده در ماه مبارک رمضان است.
محتوای برنامههایی هم که طراحی شده اغلب دینی و قرآنی است که استقبال از آنها هم زیاد است و جمعیت زیادی برای بهرهمندی از این فضا به این مکان میآیند. ضمن اینکه تنوع برنامههایی که برای کودکان و جوانان در نظر گرفته شده باعث شده تا خانوادهها با آرامش بهتری بتوانند اینجا حضور داشته باشند و بهصورت کلی برنامههای خوبی تدارک دیده شده است. ضمن اینکه اگر مسئولان، این برنامهها و نظیر آن را در طول فصل تابستان برگزار کنند و بعد از ماه رمضان نیز به زمان فراغت شبانه توجه کنند، میتوانیم تابستان خوبی را در کنار خانوادهها سپری کنیم. حسینی درباره جذابیت بخشهای جشنواره شهر خدا اظهار داشت: برپایی مراسم موسیقی سنتی و دعوت از هنرمندان و بازیگران عرصه سینما و تلویزیون توانسته به مهیجتر شدن برنامهها کمک کند تا مردم با لذت بیشتری به تماشای این برنامهها بنشینند و گذر زمان را کمتر متوجه شوند.