گزارشی از تولید کاغذهای تیشو به روشی نو بر پایه دانش / دستی به یاری محیط زیست

کاغذ به عنوان یکی از کالاهای مهم برای پیشبرد اهداف فرهنگی هر کشوری مورد استفاده قرار می گیرد. اگرچه در سال های اخیر کامپیوترها و فضاهای مجازی بخش اعظمی از ارتباطات را مهیا می کنند اما در این عرصه کاغذ همچنان جایگاه ویژه ای دارد. فرآورده های کاغذی تنها همین برگه های سفیدی که روی آنها می نویسیم نیستند و علاوه بر کتاب ها و رسانه های چاپی، سبد متنوعی از محصولات بهداشتی، بسته بندی و تزیینات بر پایه محصولات سلولزی به دست می آید.

از طرفی کاغذ پنجمین صنعت بزرگ مصرف کننده انرژی در دنیاست که به ازای هر تن محصول، انرژی بیشتری نسبت به یک تن محصول صنایع استیل و آهن مصرف می کند. همچنین این صنعت در دنیا نسبت به صنایع دیگر آب بیشتری به ازای هر تن محصول مصرف می کند و سطح بالایی از آلودگی آب و هوا را به وجود می آورد.

از این رو در کشورهای توسعه یافته به منظور جلوگیری از این آلودگی ها و نابود شدن محیط زیست، بازیافت کاغذ را راهی مناسب و در عین حال اقتصادی می دانند. از بازیافت کاغذ انواع مختلفی از کاغذها با محصولات متفاوتی تولید می شوند و برای مصارف مختلف مورد استفاده  قرار می گیرد. کاغذ پس از مواد زائد جامد فساد پذیر و قابل کمپوست، دومین جزء با ارزش و قابل بازیافت زباله است.

امروزه در فرآیند بازیافت كاغذ از فناوری های پیشرفته ای استفاده می شود كه مراحل انجام آن فرآیند با توجه به اینكه چه محصولی را به عنوان محصول نهایی از زباله های كاغذی در نظر گرفته باشیم، متفاوت است.

در چرخه بازیافت كاغذ عبور از مراحل خمیرسازی، غربال گری و پاك سازی برای تهیه مقوای نازك با كیفیت پایین ضروری است، اما اگر بخواهیم از كاغذهای باطله برای تهیه كاغذهای اداری مرغوب و باكیفیت استفاده كنیم مسئله بسیار مهمی است که باید از دو جهت کیفی و هزینه به صرفه باشد و مورد توجه قرار گیرد. از این رو برای بازیافت موفق کارخانه هایی که در این زمینه فعالیت هایی را برای این فرآیند انجام می دهند نیاز به تکنولوژی، تجهیزات و دانش مناسب دارند.

در این زمینه شرکت دانش بنیان «آرتا پژوهش» مستقر در پارک علم و فناوری خراسان جنوبی فعالیت های خود را از سال 1391 شروع کرده و تولید فرآوری کاغذ تیشو از کاغذ باطله را پس از آزمایش های فراوانی که در این رابطه به ثبت رسانده است، انجام می دهد.

این شرکت با اختراع محصول رول های صنعتی کاغذ بهداشتی یا همان کاغذ تیشو برای مصرف سبدهای خانواده سعی بر بالابردن کیفیت کاغذ ها و کاهش هزینه بر چرخه اقتصاد این صنعت را داشته است که به دلیل ندادن تسهیلات این طرح در انتظار برای تجاری سازی قرار گرفته است. در این گزارش «فرصت امروز» سراغ مخترع این طرح رفته تا با فعالیت های این شرکت دانش بنیان آشنا شود.

4سال در انتظار سرمایه گذاری

عارفه طالبیان کرمانی متولد 1364 و ساکن استان خراسان جنوبی است. وی در رابطه با اختراعش می گوید: در سال 1391 شروع به انجام فعالیت هایی در رابطه با تولید کاغذهای صنعتی کردم و پس از آزمایشات انجام شده، طرح به بنیاد علمی نخبگان خراسان جنوبی معرفی شد و برای گرفتن تایید لازم نیز مورد بررسی قرار گرفت و در همان سال طرح پس از داوری های انجام شده مورد تایید قرار گرفت و هسته فناور برای این طرح در این مرکز مستقر شد و در سال 1393 این اختراع به نام تجاری فرآوری کاغذ تیشو ثبت اختراع شد، اما در همان سال 1391 یعنی دو سال قبل از ثبت اختراع برای تولید انبوه و تجاری سازی کردن آن که به صندوق معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری معرفی شده بود متاسفانه باوجود طی کلیه مراحل برای پرداخت تسهیلات به علت تغییر مصوبه های دولتی مشمول گرفتن وام نشدم و در همین مرحله متوقف شد.

وی در خصوص این اختراع ادامه می دهد: تیشو شامل محصولات مختلفی است که از کاغذهای با وزن پایه کم، خشک و کرپ دار یا فاقد کرپ تولید شده اند. به عنوان نمونه محصولاتی مانند کاغذ توالت، حوله های آشپزخانه، دستمال کاغذی جیبی، دستمال کاغذی صورت، دستمال سفره، حوله های دستی و دستمال خشک کن در این گروه طبقه بندی می شوند.

در این طرح انواع کاغذ باطله های اداری، روزنامه و مجله طی فرآیندی کاملا سفید و ضد عفونی می شوند و الیاف مناسبی برای تولید کاغذ تیشو فراهم می شود و الیاف کاغذ تیشو توسط ماشین کاغذ تیشو به رول ها تبدیل شده و این رول های تیشو به کارخانه های بزرگ تولید دستمال کاغذی که تعداد بیشماری از آنها در ایران در حال تولید هستند فرستاده می شود و با برش  طرح ها و بسته بندی های متفاوتی نیز تولید و مورد استفاده قرار می گیرند.

هزینه ها یک هفتم نمونه های غیر دانشی

کرمانی در رابطه با موضوع اقتصادی بودن و کاهش هزینه های تولیدات کاغذ در رابطه با این طرح می گوید: در ابتدا با بیزینس پلن هایی که طراحی کردم نشان داده شد که این طرح توجیه اقتصادی بسیار مناسبی دارد و باعث حفظ منابع مالی و ارزی کشور می شود.

وی در ادامه در رابطه با این توجیه اقتصادی تصریح می کند: 70درصد نیاز امروز کشور به رول های تیشو از طریق واردات تامین می شود و در کارخانه ها مورد استفاده قرار می گیرد، در صورتی که تولید این محصول در خود کشور از الیاف دست اول تمام نیاز کشور را می تواند برطرف کند.

استفاده از بازیافت کاغذباطله ها در کشور هم خود روشی به صرفه و مناسب برای جلوگیری از خروج ارز از کشور است. در طرح ما، کاغذ باطله های اداری که مورد استفاده قرار می گیرد به ازای هر کیلو چیزی حدود 400 تومان هزینه می برد و تولید محصول نهایی که همان رول تیشو است به کیلویی 1000 تومان می رسد. این در حالی است که نمونه وارداتی محصول به قیمت هر کیلو 7هزار تومان در بازار است و قیمت تمام شده محصول ما یک هفتم نمونه مشابه بازار است.

توسعه شرکت و تعدد محصولات

این مخترع برای پیش بردن اهداف پژوهشی و پیاده سازی پروژه های مختلف فعالیت هایی را در شرکتش انجام می دهد و با اختراعات براساس طرح های نانو سعی دارد در این صنعت نیز موفقیت های چشمگیری را به عمل برساند.

در این باره مدیر این مجموعه می گوید: در حال حاضر روی پروژه های تبدیل ایده به اختراعات و طرح های نانویی و یک پروژه برای تولید یک ماده شیمیایی برای شهرداری مشهد در حال فعالیت هستیم. این پروژه نخستین محصولش تولید اسپری ضدعفونی کننده دست بر پایه نانو ذرات است که استفاده عمومی دارد و در مراحل گرفتن تاییدیه های لازم جهت تولید در یک شرکت دارو سازی در مشهد است و امیدواریم نخستین محصول تجاری سازی شده از این شرکت تا پاییز سال جاری وارد بازار شود.

بازار هدف، بخش خصوصی است

بازار هدف برای تولید رول های تیشو کارخانه های بزرگ تولیدات دستمال کاغذی هستند که طالبیان در این خصوص می گوید: کارخانه های بزرگ این صنعت مانند گلریز، لطیف، شکوه، نانسی و بسیاری تولید کننده های دیگر محصولات سلولوزی هستند که می توانند این رول های تیشو را که بر پایه تحقیقات دانشی با قیمت پایین و کیفیت بالا به دست می آیند را استفاده کنند.

وی توضیح می دهد: اما محصول ما در حد تولید آزمایشی بوده و برای راه اندازی خط تولید این رول ها هم حدود یک میلیارد سرمایه اولیه نیاز است که با این سرمایه می توان پنج تن در روز تولید کاغذ تیشو را به عمل آورد. با توجه به پر مصرف بودن بازار این محصولات، طالبیان معتقد است که می تواند صادرات خوبی را در خارج از کشور برای این اختراع در پیش رو داشته باشد.

وی در این باره می گوید: این طرح نیز برای صادرات با توجه به مصرف بالای این محصولات می تواند بسیار بازخورد خوبی داشته باشد که برای این اهداف و بازارهای مصرفی نیز باید در ابتدا محصول برچسب تجاری سازی را به خود بگیرد که آن هم لازمه سرمایه گذاری و حمایت های دولتی است و امیدوارم این مشکل برطرف شود تا جامعه برای اقتصادی به صرفه با تولید کاغذهای تیشو بتواند این زنجیره چرخه بازیافت کاغذهای باطله را ادامه دهد.

ارتباط با نویسنده: mirzaeefaezeh@yahoo.com