در هفته گذشته فاش شدن تعدادی از ایمیلهای سونی باعث شد یکی از بازیگران زن هالیوود متوجه شود دستمزدش برای کار مساوی در یک فیلم به شدت از همکار مردش کمتر بوده است. اعتراض او به این موضوع دنبالهدار شد و بسیاری از بازیگران زن او را به خاطر این کار تشویق کردند و خودشان هم به معترضان وضعیت دستمزد زنان اضافه شدند. بعضی از بازیگران مرد هم به این ماجرا واکنش نشان دادند. سالهاست که نابرابری حقوق زنان و مردان نه تنها در هالیوود، بلکه در اغلب حوزههای حرفهای باعث نارضایتی زنان شده است. اما پنهان بودن اعداد و ارقام در بسیاری از موارد سرپوشی بر این نارضایتیها گذاشته. این بار فاش شدن این وضعیت حاشیههای زیادی ایجاد کرده است.
شکاف دستمزد برای زنان مشهور
واشنگتن پست بعد از فاش شدن این خبر نوشت: «اگر جنیفر لورنس برای کار یکسان به اندازه همکار مردش دستمزد نمیگیرد، زنان عادی نمیتوانند امید زیادی داشته باشند.» واقعیت این است که زنان مشهور بیشتر از دیگران قابلیت چانهزنی دارند و میتوانند از شهرتشان استفاده کنند تا به دستمزد مطلوب برسند اما ظاهراً چنین انتظاری برآورده نشده است.
ایمیلهای هک شده سونی فاش کرده است حتی ثروتمندترین و قدرتمندترین زنانی که میشناسیم تحت تأثیر شکاف دستمزد زنان و مردان هستند. ایمیل مربوط به دسامبر 2013 که بین سونی و کلمبیا پیکچرز رد و بدل شده بود میگوید جنیفر لورنس برای بازی در فیلم امریکنهاستل پول کمتری از بازیگران مرد این فیلم گرفته بود اما نقش او کمتر از آنها نبوده است.
برنده اسکار کم ارزشتر از بازیگر مرد
اختلاف دستمزد این بازیگر در شرایطی بوده که بسیاری از منتقدان معتقدند او در دنیای بازیگری به درجهای غیرقابل بحث رسیده و به خاطر بردن یک جایزه اسکار مستحق دستمزد بالاست. جالب اینجاست که بردلی کوپر نقش مقابل او در امریکن هاستل نیز برای یک فیلم دیگر کاندیدای اسکار شده بود اما نتوانسته بود این جایزه را به دست بیاورد. با همبازی شدن آنها، این کوپر بود که چکی با مبلغ درشتتر را دریافت کرد. ایمیل فاش شده که جزییات حقوق بازیگران این فیلم را اعلام میکرد، نشان داد تنها این بازیگر زن نبوده که دستمزد پایینی گرفته است. کریستین بیل، جرمی رنر و بردلی کوپر هر سه حقوقهای بالاتری از امی آدامز بازیگر زن دیگر این فیلم گرفتند. امی آدامز هم در زمان بازیگری در این فیلم نامزد چهار جایزه شده بود که از این لحاظ وضعیتی بهتر از کوپر و رنر روی هم داشت. تنها بیل در میان مردان توانسته بود جایزه اسکار بگیرد.
قدرت چانهزنی یا انتخاب شغل ارزشمند
بسیاری از مطالعات نشان داده که زنان تقریباً معادل 77درصد حقوق مردان را دریافت میکنند. برخی این مسئله را این طور توضیح میدهند که زنان از فرزندانشان نگهداری میکنند و شغلهای کماهمیتتری را انتخاب میکنند یا برای دریافت پول بیشتر مذاکره نمیکنند. اما در مورد اخیر یک زن حرفهای که هنوز فرزندی ندارد و بسیار برای حرفهاش تلاش میکند 23درصد کمتر از همکار مردش پول گرفته و این سؤال را برانگیخته که آیا دلایل دیگری هم در میان است؟
واشنگتن پست مینویسد: «آنهایی که فکر میکنند شکاف درآمدی وجود ندارد اصرار دارند که تفاوت درآمد زنان و مردان مربوط به شغلهایی است که آنها انتخاب میکنند و توانی که برای کار کردن دارند اما این موضوع نشان داد که تبعیض چقدر میتواند مستقیم و بیدلیل باشد.
بسیاری از مدیران- شامل مدیران زن- حقوقدانان و لایههای مختلفی که با فیلم کار میکردند میدانستند زنان این فیلم حقوق کمتری میگیرند اما ماجرا تا هفته قبل که ایمیل سونی لو رفت فاش نشده بود.» همین مدیران هم خود از شکاف دستمزدی دور نبودهاند. ایمیلهای هک شده نشان داد مدیران کلمبیا پیکچرز دستمزدهای بسیار متفاوتی برای شغلهای یکسان گرفتهاند. میشل دلوسا در سال 2.4 میلیون دلار از این استودیوی فیلمسازی میگیرد اما هنا مینقلا 1.5میلیون دلار در سال دریافت میکند. یعنی 37درصد کمتر از همکار مردش.
وقتی جنسیت سقف تعیین میکند
لورنس خودش هم در این باره گفته: «وقتی سونی هک شد و فهمیدم چقدر دستمزدم از مردان کمتر بوده از دست سونی عصبانی نشدم، از دست خودم عصبانی شدم که نتوانستم مذاکره کنم و زود تسلیم شدم. نمیخواستم سر دلار بحث کنم چون واقعاً به آن نیاز ندارم. اما اگر با خودم صادق باشم، میخواستم دوست داشته شوم و به خاطر همین بدون دعوا قرارداد را بستم. نمیخواستم «سخت» یا «لوس» به نظر برسم. اما حالا میفهمم برای مردان اصلاً مهم نبوده که «سخت» یا «لوس» به نظر برسند. شاید جوان باشم یا شخصیتم این طور باشد اما سالهاست در تلاشم با این ضعفم رو به رو شوم. ضعفی که زنان بسیاری با آن درگیرند.»
ملیسا سیلورستاین یکی از منتقدان هالیوود در حوزه زنان این مسئله را متوجه وکیل بازیگران زن میداند و مینویسد: «جنیفر لورنس باید وکیل و کارمندانش را سرزنش کند که چرا گذاشتهاند حقوق پایین بگیرد. آنها هستند که کار مذاکره را بر عهده دارند و باید مراقب باشند و اجازه ندهند جنسیت بازیگران سقف دستمزدهایشان را تعیین کند.»
اگر ما بگوییم بد است
رونی مارا یکی دیگر از نامزدهای اسکار میگوید: «شکاف جنسیتی در هالیوود بسیار آزاردهنده است اما اعتراض به این وضعیت برای زنان دشوار است.» او میگوید: «من در فیلمهایی بازی کردهام که در آنها بازیگران مرد دو برابر من دستمزد گرفتهاند. این واقعیتی است که ما با آن زندگی میکنیم.» بازیگر دختری به گاردین گفته: «همزمان با آزاردهنده بودن این موضوع، از اینکه برای کارم دستمزد میگیرم خوشحالم. عادلانه نیست اما وقتی به افرادی فکر میکنم که پول کمی میگیرند مثل معلمها و کسانی که کارهایی مهمتر از کار من انجام میدهند برایم سخت میشود که اعتراض کنم.» او میگوید بدتر از همه چیز این است که زنان بعد از اعتراض به دستمزد پایین برچسبهای مختلفی میخورند اما چنین اعتراض یا توقعی برای مردان کاملاً طبیعی است.