خودروی خوب، رانندگی بد، ترافیک زشت

نخستین اتومبیل که به‌عنوان هدیه به مظفرالدین شاه قاجار داده شده بوده در سال ۱۲۷۹ هجری شمسی وارد ایران شد. متاسفانه شیوه درست استفاده و به کارگیری از خودرو همراه با آن وارد کشور نشد و با گذشت بیشتر از 100 سال، هنوز افرادی هستند که «گواهی» رانندگی دارند و عنوان آنها «راننده» است، اما فرهنگ حرکت و راندن در خیابان و روش استفاده درست از خودرو را یاد نگرفته‌اند یا می‌دانند، اما در ایران که پشت فرمان می‌نشینند، استفاده نمی‌کنند.

اگرچه قسمت بیشتری از قوانین راهنمایی و رانندگی، بین‌المللی و در سراسر دنیا یکی است، اما «فرهنگ رانندگی» در کشور‌های مختلف یکسان نیست. رفتار درست هر‌ یک‌نفر عابرپیاده و راننده باعث روان‌تر شدن ترافیک شهری می‌شود و روان بودن ترافیک باعث کاهش استرس و صرفه‌جویی در زمان، همچنین کاهش مصرف سوخت و کاهش آلاینده‌های هوا می‌شود.  هرچه کیفیت سوخت بهتر باشد، مصرف سوخت کاهش پیدا می‌کند. در کشورهایی که سوخت خودرو‌ها توسط شرکت‌های خصوصی ارائه می‌شود، مصرف‌کننده می‌تواند سوخت مناسب خود را با توجه به قیمت و کیفیت انتخاب کند.

استفاده از مکمل‌ها‌ی بنزین به بهینه شدن مصرف سوخت کمک می‌کند.  همچنین می‌توان با انتخاب درست اندازه رینگ و تنظیم باد لاستیک‌ها، تعویض به موقع فیلتر روغن و هوا و سرویس‌های به موقع خودرو مصرف سوخت را به میزان قابل‌توجهی کاهش داد.  راندن با سرعت مناسب یکی از بهترین و ایمن‌ترین شیوه‌های رانندگی و صرفه‌جویی در مصرف سوخت و کمک به بهبود وضعیت هوا در همه‌جای دنیاست. آهسته یا تند راندن شرایط مخصوص خود را طلب می‌کند. «پراید» و «پورشه» هر دو پشت چراغ قرمز باید بایستند. فشردن پدال گاز در ترافیک پشت چراغ قرمز، باعث سبز شدن چراغ نمی‌شود، اما تولید آلودگی هوا و آلودگی صوتی کرده، مصرف سوخت را بالا می‌برد.  از طرف دیگر، آهسته راندن همیشه به معنی درست راندن یا ایمنی بیشتر نیست، گاهی به نوعی سدمعبر بوده و باعث ایجاد ترافیک یا خطر می‌شود.

مثلا وقتی کسی که در خط سبقت می‌راند و می‌خواهد تا رسیدن به مقصد در همان خط باقی‌مانده و آهسته براند یا راننده خودرویی که از سمت راست حرکت می‌کند، جلوی خروجی‌ها را سد کرده و راه را بند می‌آورد، اگرچه گواهینامه رانندگی دارد، اما چیزی از فرهنگ رانندگی نمی‌داند.  در آموزشگاه‌های رانندگی اروپا نحوه رانندگی با توجه به مسئله صرفه‌جویی در مصرف سوخت آموزش داده می‌شود و تعویض به موقع دنده و راندن با دور موتور پایین تبدیل به یک اصل شده است.

با تغییر مسیرهای ناگهانی یا با دنده عقب راندن در کوچه‌های یک طرفه یا در خروجی بزرگراه‌ها نه تنها مسافت کوتاه‌تر نمی‌شود و روشی موثر هم برای سریع‌تر به مقصد رسیدن نیست بلکه اغلب باعث ایجاد ترافیک و سد معبر برای دیگران خواهد شد. افراد زیادی هنگام رانندگی، آنچه حس می‌کنند (زودتر می‌رسم) با آنچه واقعیت دارد (اما زودتر نرسیدی) را از هم تفکیک نمی‌کنند. متاسفانه بیشتر کسانی که در رانندگی عجله دارند، اغلب هیچ کار واجب و مهمی ندارند و این تنها شیوه رانندگی آنهاست.  

استفاده از رهیاب (نویگیشن) برای انتخاب کوتاه‌ترین یا سریع‌ترین راه به مقصد سال‌هاست که در فرهنگ رانندگی وارد و پذیرفته ‌شده است. دانستن مسیر بهتر تا رسیدن به مقصد باعث صرفه‌جویی در مصرف سوخت و زمان می‌شود. در بسیاری از کشورها رهیاب‌ها به سیستم اطلاعات ترافیک شهر (TMC) متصل هستند و بلافاصله با خبردار شدن از ترافیک، مسیر جدیدی را به راننده پیشنهاد می‌دهند. سیستم رهیاب روی بیشتر گوشی‌های تلفن هوشمند قابل نصب و استفاده است. درست راندن نشانه‌ای از فرهنگ هر کشور و روحیه افراد است و فرهنگ رانندگی چیزی فراتر از داشتن خودرو و فشردن پدال گاز است.