با وجود تاکید رییس کل بانک مرکزی بر پایبندی بیش از 90 درصدی بانکها به اجرای سودهای سپرده تفاهمی، وی معتقد است در رویه فعلی، اهداف و نظرات این بانک به نحو مطلوبی تامین نشده است. به گزارش ایسنا، ولیالله سیف، رییسکل بانک مرکزی، در نشست مشترک با اقتصاددانان و کارشناسان حوزه پول و بانک، بروز فاصله بین نرخ سود بانکی و نرخ تورم را یکی از مهمترین دغدغههای بانک مرکزی درحال حاضر عنوان کرد و گفت: خوشبختانه امروز پس از یک دوره طولانی سرکوب مالی، شاهد مثبت شدن نرخ سود بانکی هستیم اما آنچه باعث بروز پارهای از انتقادات وارده به نظام بانکی شده، پیدایش فاصله زیاد بین نرخ سود و نرخ تورم و عدم تبعیت روند نرخهای سود از روند کاهشی نرخ تورم است.
وی با بیان اینکه جهتگیری بانک مرکزی در ارتباط با سیاستهای پولی و اعتباری بهگونهای است که در قالب قانون بانکداری بدون ربا، نرخهای سود بانکی در قالب عقود مبادلهای و مشارکتی متناسب با کاهش نرخ تورم و بازدهی واقعی بخشهای اقتصادی به طور متناسب تعدیل شود، ادامه داد: اما متاسفانه نقش غیرسازنده موسسات اعتباری غیرمجاز که خارج از حیطه نظارت این بانک هستند، باعث شده علاوه بر ایجاد بینظمی در نرخهای سود، در عمل رقابت میان بانکها در زمینه نرخهای سود به رقابتی غیرسازنده تبدیل شود و چنین محیطی در بازار پول و اعتبار بهعنوان یک عامل بازدارنده در جهت کاهش و اصلاح نرخهای سود عمل کند.
سیف افزود: با توجه به شرایط اقتصاد کلان و دوران رکودی که اقتصاد برای مدت طولانی با آن مواجه بوده است، تامین مالی پروژه با نرخهای سود بالا و غیرمنطقی عملا سیستم بانکی را با ریسک غیرمتعارف روبهرو میکند. بنابراین از اولویتهای مهم بانک مرکزی در ترسیم مسیر حرکتی سیاستهای پولی و اعتباری سال 1394 آن است که این وضعیت ناسالم را مورد بررسی و اصلاح قرار دهد. رییس شورای پول و اعتبار با اشاره به اینکه بانک مرکزی در سال جاری و در دو مقطع اردیبهشت و آذرماه از طریق ایجاد تفاهم میان بانکهای کشور مبادرت به انتظامبخشی نرخهای سود کرد، تصریح کرد: در عمل تجربه نشان داده است که در رویه فعلی، اهداف و نظرات بانک مرکزی در این خصوص به نحو مطلوبی تامین نشده است.
وی اقدامات انجام شده در سیاستهای پولی و اعتباری سال جاری مبنی بر ممنوعیت اخذ سپرده با سررسید بیش از یک سال در شبکه بانکی را بسیار مثبت ارزیابی کرد و افزود: این امر باعث شد بانکها از بار تعهدات بلندمدت بیشتر از یک سال رها شوند، چرا که در گذشته به دلیل وجود بازار رقابتی مخرب، خود را در یک قرارداد یکسویه در مقابل سپردهگذاران بهصورت کامل و پرداخت سود علیالحساب تا پنج سال متعهد میکردند درصورتی که سپردهگذار میتوانست به راحتی سپرده خود را هر زمان بدون جریمه خاص از بانک خارج کند و تعهدی هم نداشته باشد.
رییس شورای پول و اعتبار تاکید کرد: بهرغم اینکه در حال حاضر نسبت به رعایت نرخ سود بانکی حداکثر 22 درصد بیش از 90 درصد پایبندی در میان بانکها وجود دارد اما متاسفانه بانکها در این زمینه در میدان رقابت با بازار غیرمتشکل پولی هستند که تحت نظارت بانکمرکزی فعالیت نکرده، سپرده قانونی را پرداخت نمیکنند و بدون هیچ ضابطه یا مقرراتی بر سر تعیین نرخهای بالا در حال رقابت با یکدیگر و با بانکهای دارای مجوز هستند. سیف فعالیت سوداگرانه بازار غیرمتشکل پولی در افزایش بیرویه نرخ سود را تقبیح و اظهار کرد: برای اینکه بتوانیم به بانکها کمک کنیم تا در یک فضای مناسب حداکثر نرخ سود بانکی را رعایت کنند و با انضباط بیشتری پیش روند، اراده و عزم بانکمرکزی بر ساماندهی بازار غیرمتشکل پولی است که در این مسیر اقدامات سازندهای انجام شده است و در آینده نیز دنبال خواهد شد.