کشاورزی، تشنه آب یا ایده های ناب

ایرانیان از گذشتگان دور با پیشه کشاورزی آشنا بوده اند، شغل اکثر قریب به اتفاق مردم ایران زراعت و کشاورزی بوده است. این شغل موروثی با گسترش شهرها و ورود مدرنیته به ایران کم کم اعتبار خود را از دست داد تا جایی که امروزه بخش کمی از مردم ایران به کشاورزی مشغول هستند و اکثر روستاییان راهی شهرها شده و هر کدام به حرفه ای مشغول شده اند.

کشاورزی ایران بسیار سنتی اداره می شود و انتقال تکنولوژی در این عرصه به کندی صورت می گیرد و اگر تکنولوژی هم انتقال یابد بیشتر مربوط به ادوات کشاورزی است تا آنکه در زمینه زراعت صورت گیرد. چهار فصل بودن ایران، تنوع محصولات کشاورزی در ایران، نیروی انسانی ارزان و امکان صادرات به کشورهای همسایه، از فرصت های بخش کشاورزی ایران است.

همچنین دولت به منظور تأمین مایحتاج کشور در برخی اقلام اساسی اقدام به خرید تضمینی برخی محصولات کشاورزی مانند چای و گندم کرده است. وزارت جهاد کشاورزی در هر استان و شهر نیز همواره آماده مشاوره و کمک های علمی به کشاورزان در تمام زمینه هاست.

از طرفی دولت به منظور حمایت از تولیدکنندگان بخش کشاورزی هر ساله بسیاری از تسهیلات بانکی را به این بخش اختصاص می دهد، قیمت زمین های کشاورزی نیز به نسبت شرایط جغرافیایی، مرغوب بودن زمین و دیم یا آبی بودن آن متفاوت است ولی به طور کلی قیمت زمین های کشاورزی در ایران هزینه بالایی ندارد.

همچنین می توان بسیاری از این زمین ها را اجاره کرد که معمولاً در نزدیک شهرها و راه های اصلی هستند. اما کشاورزی در ایران بیشتر از آنکه تشنه آب و نزولات آسمانی باشد تشنه ایده های ناب است، چراژکه اکثر قریب به اتفاق کشاورزان ایرانی این شغل را به صورت موروثی و از گذشتگان خود به ارث برده اند و بیشتر روی محصولات گذشته یا سبک زراعی گذشته تمرکز کرده اند. این بخش از کسب و کار ایران به جد نیازمند ایده ها نو و جدید در زمینه محصولات جدید، نحوه کشت جدید و سرمایه گذاری های بیشتر است.

در گذشته نیز بسیاری از محصولات و میوه هایی که امروزه مصرف می کنیم در ایران وجود نداشته اند و فرد یا عده ای آن را به ایران وارد کرده اند. از جمله می توان به گوجه فرنگی، بادمجان، موز و بسیاری دیگر از محصوات اشاره کرد. در چند سال گذشته بسیاری از افراد با رها کردن شغل خود در کلانشهرها، به روستاها و حاشیه شهرها رفته اند و به شغل کشاورزی مشغول شده اند و برخی از طرح های خوب را به اجرا درآورده اند، اما واقعیت آن است که اکثر این افراد برای فرار از شلوغی و استرس زندگی شهری این راه را انتخاب کرده اند و بیشتر به دنبال آرامش و زندگی در طبیعت بوده اند تا آنکه دیدگاه تجاری داشته باشند.

امروزه اگرچه بخش هایی از بازار و کسب و کار ایران دستخوش تغییر و تحولات بنیادین شده است؛ بسیاری از شرکت و کسب و کارهای اینترنتی با تقلید و الگوبرداری از نمونه های خارجی توانسته اند در ایران نیز برای خود جای پایی باز کنند و به یکی از بازیگران مهم حوزه خود تبدیل شوند، اما بخش کشاورزی هنوز هم از شیوه های سنتی در تمامی زمینه ها رنج می برد.

در پاسخ به این سوال که چرا بخش کشاورزی ایران دچار چنین تغییر و تحولاتی نشده است، باید گفت بخش کشاورزی نیازمند فعالیت بیرون از شهر، کار جسمی و اجرایی و سر و کار داشتن با زندگی در طبیعت و زندگی روستایی که طبیعتا سختی های خاص خود را دارد، است. لذا باید قبول کرد که ورود بازیگرانی غیر  از کشاورزان سنتی به این حرفه سخت است، قطعاً بسیاری از کشاورزان سنتی دید خوبی به ورود بازیگرانی خارج از محدوده خود ندارند. از طرفی بسیاری از جوانان و افرادی که صاحب ایده و فکر هستند در زمینه کشاورزی فاقد تجربه عملی لازم هستند.

با این وجود می توان گفت ورود موفقیت آمیز به این عرصه در درجه اول نیازمند تجربه است، هر چند تجربه بالایی هم شاید لازم نداشته باشد، اما افراد کم تجربه و بی تجربه در این حرفه کاملاً عملی شکست خواهند خورد. دوم آنکه قدم نهادن در راه کشاورزی با همان سبک سنتی حاضر، چندان نمی تواند مفید واقع شود و همانطور که گفته شد نیاز است با بررسی های کشورهای دیگر در زمینه کشت محصولات کشورهای مختلف، انتقال تکنولوژی در زمینه کاشت، داشت، برداشت و بازاریابی و فروش محصولات کشاورزی، بتوان گامی فراتر از آنچه حد انتظار است، برداشت.