حرکت کشاورزی ایران در مسیر دانش بنیان فناوری تراریخته، سالم ترین محصولات را تولید می کند

نخستین جلسه مناظره با موضوع محصولات تراریخته به همت انجمن علمی دانشجویی زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی دانشگاه تهران در کرج با حضور جمعی از دانشجویان و استادان این دانشگاه و سایر متخصصان مهندسی ژنتیک برگزار شد. 

در این نشست علمی، دکتر محمود تولایی، رییس انجمن ژنتیک ایران و دکتر متولی زاده اردکانی، دبیر انجمن زیست فناوری ایران حضور داشتند. تولایی تررایخته را یک فناوری دانست که سالم ترین محصولات را تولید می کند اما متولی زاده مدعی است که در ایران هیچ نوع ارزیابی بر این محصولات انجام نمی شود.

دکتر محمود تولایی، رییس انجمن ژنتیک ایران، در ابتدای سخنان خود ضمن تاکید بر اینکه مباحث علمی باید در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی مورد بررسی قرار بگیرد اظهار داشت: برای پیشرفت و حفظ استقلال باید به دنبال تسلط بر دانش های روز باشیم و اگر قرار باشد هر فناوری نوینی که در دنیا مطرح می شود منتظر باشیم تا ابتدا دیگران مسایل مربوط به آن را حل کنند و بعد ما از آن استفاده کنیم، همواره در حاشیه گود خواهیم بود.

وی ادامه داد: امروزه کشاورزی در مسیر حرکت به سمت کشاورزی دانش بنیان است و اگر مطلق گرا باشیم قطعا به بن بست می رسیم.

تولایی تراریخته را یک فناوری دانست و افزود: این فناوری بررسی مستقل می طلبد و آنچه در حوزه تراریخته مجوز بگیرد می تواند سالم ترین محصول باشد. در حال حاضر تنها در یک دانشگاه آمریکایی 4000 رخداد تراریخته مورد بررسی قرار دارد و آنچه که با موفقیت آزمایشات را پشت سر بگذارد مجوز مصرف دریافت می کند.

رییس انجمن ژنتیک ایران، تصریح کرد: ما به هیچ کشوری اجازه نمی دهیم که برای مان حد و مرزی تعیین کند. وی در ستایش غیرتمندانی که در تمامی ادوار گذشته در مسیر پیشرفت و استقلال ایران گام برداشته اند، گفت: دانشمندان ایرانی که امروز با جهاد علمی در تلاشند تا امکان استفاده از فناوری های روز را فراهم کنند همان دلسوزانی هستند که هنگام انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس با تحمل ناملایمات، میدان نبرد را ترک نکردند و در همه ادوار در صحنه ایثار و جهاد حاضر بوده اند.

وی ادامه داد: در حال حاضر نیاز غذایی ما 300 میلیون تن است در حالی که تنها صد میلیون تن آن در داخل کشور تولید می شود و بیش از 50 درصد سبد غذایی ما وابسته به واردات است. در چنین شرایطی باید از تمامی تکنولوژی های موجود حداکثر استفاده را ببریم تا بتوانیم از مقدار وابستگی کشور بکاهیم.

وی با اشاره به ظرفیت های عظیم موجود همچون اراضی وسیع و ذخایر ژنتیکی غنی بر لزوم استفاده درست از این ثروت های خدادادی تاکید و تصریح کرد: 58 میلیون هکتار زمین بایر در کشور داریم که با استفاده از تکنولوژی از جمله مهندسی ژنتیک و طراحی گیاهان مقاوم به خشکی و شوری می توانیم از این زمین ها برای تامین نیازهای کشور استفاده کنیم .

تولایی در بخش دیگری از سخنان خود  با بیان اینکه در سال 94 طی یک رشد دو میلیارد دلاری نسبت به سال 93، چهارده میلیارد دلار نهاده وارد کرده ایم گفت: مقدار بارش ها در ایران یک سوم اروپاست و تبخیر نیز سه برابر است. در چنین شرایط اقلیمی دشواری استفاده از فناوری برای تامین نیازهای غذایی و کاهش وابستگی، تنها گزینه موجود استفاده عقلانی از تکنولوژی است و مهندسی ژنتیک می تواند در این راستا بسیار مفید باشد.

در سوی دیگر این مناظره، دکتر متولی زاده اردکانی، دبیر انجمن زیست فناوری ایران، که در فاصله سالهای 55 تا 85 ساکن آمریکا بوده است در پردیس کشاورزی دانشگاه تهران حضور یافت. وی با اشاره به گذشت بیست سال از مصرف جهانی محصولات تراریخته در جهان، شبهاتی را در ارتباط با محصولات تراریتراریخته خته مطرح کرد که مدت هاست در سطح جهان به آن ها پاسخ داده شده است.

دبیر انجمن زیست فناوری ایران که در حال حاضر به عنوان مشاور سازمان حفاظت محیط زیست نیز فعالیت می کند با نشانه گرفتن انگشت اتهام به سوی وزارت بهداشت مدعی است که در ایران هیچ نظارتی بر ارزیابی محصولات تراریخته صورت نمی گیرد. این در حالی است که مراجع ذی صلاح این وزارتخانه از جمله، وزیر بهداشت دکتر هاشمی و دکتر دیناروند، رییس سازمان غذا و دارو بارها بر نظارت این سازمان بر محصولات وارداتی تاکید کرده و بر سلامت محصولات تراریخته صحه گذاشته اند.

متولی زاده اردکانی در حالی مخالفت خود با فناوری مهندسی ژنتیک را ابراز می کرد که این پرسش را که کدام فناوری می تواند بهتر از تولید محصولات تراریخته  در رفع نیاز غذایی و کاهش وابستگی موثر باشد، بی پاسخ گذاشت.