فیلترینگ رسانه های اجتماعی

امروزه فناوری ها در کلیه شئون و ابعاد مختلف زندگی ما حاضر هستند. آنها شکل جدیدی از زندگی را ایجاد کرده، روی نحوه و شکل گیری تعاملات و ارتباطات ما تأثیرگذار بوده و بسیاری از کسب وکارها را دگرگون و متحول ساخته اند. سرعت رشد فناوری ها و ضریب نفوذ آنها در بسیاری از کشورها افزایش یافته است.

به طور مثال براساس شاخص های اعلام شده از سوی درگاه پالایش جامعه اطلاعاتی ایران، تعداد کاربران اینترنت در سال 1395 بالغ بر 53 درصد، یعنی حدود 43میلیون نفر بوده است. این درحالی است که این شاخص نسبت به سال 1394، 17.5 درصد رشد داشته است. ضریب نفوذ اینترنت در دنیا حدود 30درصد است که هر سال با رشد فناوری ها و اینترنت، سرعت انتشار و ضریب نفوذ با شیب تندی در حال رشد است.

افزایش سطح دسترسی به اینترنت و رسانه های جدید روی بسیاری از کسب وکارها تأثیر گذاشته است. رسانه های سنتی که انتشار محتوا را بدون در نظر گرفتن مخاطب (نسبت به رسانه های نوظهور) با هزینه زیاد برای انبوه مردم به عنوان مخاطب پیام ارسال می کردند، با ظهور رسانه های جدید و تغییر ذائقه و نگرش مردم نسبت به مصرف، ارتباط و شکل زندگی، اثربخشی خود را به شدت از دست داده اند.

رسانه های جدید، آموزش و یادگیری را تسهیل می کنند. آنها ابزاری برای یادگیری هستند که ایجاد، انتشار و به اشتراک گذاری را ساده کرده و تعامل و همکاری را افزایش می دهند. در واقع یکی از ویژگی های آنها، فراهم کردن و ایجاد فرصت هایی برای حمایت کردن از ساختارهای اجتماعی دانش در درون و میان افراد است.

رسانه های جدید به واسطه قابلیت هایی که ارائه می کنند، ضمن ایجاد ارتباط دوسویه، مخاطب را انتخاب کرده، هزینه های ارتباط را کاهش داده و به صورت لیزری و دقیق می توانند محتوای خود را منتشرکرده و بازخوردهای مناسب را دریافت کنند.

بسیاری از سیاستمداران، چهره های معروف  (ورزشی، هنری و. . . )، کسب وکارها و. . . از این ابزار استفاده گسترده کرده و پایه های مستحکم و اصولی برای آینده فعالیت های خود بنا می کنند.

متأسفانه در ایران به واسطه فیلترینگ شدید رسانه هایی تأثیرگذار همچون توییتر، فیس بوک، پینترست، یوتیوب و. . . دسترسی به رسانه های فراگیر و ارزان قیمت سلب شده است است. بسیاری از کاربران اینترنت در دنیا از یک سری رسانه های اجتماعی مشخص استفاده می کنند.

نقش و کارکرد رادیو و تلویزیون با مفهوم گذشته تغییرات بسیاری کرده است. وجود شبکه های خصوصی، اپلیکیشن ها، پادکست ها و. . . ضمن تقلیل هزینه ها، با تعریف دقیق و مناسب مخاطب، میل و رغبتی برای مخاطبان خود برای حرکت در مسیر گذشته نمی گذارند.

رسانه ملی برای جلوگیری و خنثی کردن اثر شبکه های خصوصی خارج از کشور و به بهانه یا تحت عنوان «حمایت از اقتصاد مقاومتی» یا «حمایت از واحدهای کسب وکار»، با پیشنهاد پخش تیزرهای رایگان، تلاش می کند سازمان عریض و طویل و این رسانه گران قیمت را سرپا نگه دارد.

رسانه های جدید فرصت های بی شماری هم برای واحدهای کسب وکار و هم برای نام ایران (عرضه محصولات و قابلیت ها، طراحی و بسته بندی، گسترش، اشاعه و توسعه سبک زندگی مردم و تمایلات و انگیزه های آنها و. . .) ایجاد می کنند. در واقع واحدهای کسب وکار در یک فضای عمومی و مشترک تجربیات، روایات و شایستگی های خود را عرضه کرده و با سایر کشورها رقابت می کنند. به اشتراک گذاشتن محتوا در رسانه هایی که می توانند پیام را به سراسر جهان ارسال کرده و معرفی کنند.

فیلترینگ در واقع محدود کردن بسیاری از بنگاه ها از رسانه های ارزان قیمت، تأثیرگذار و ارزشمند و تحمیل هزینه های هنگفت برای انجام فعالیت در رسانه هایی است که به لحاظ تولید محتوای نامناسب، عدم ایجاد انگیزه در مخاطب و جداشدن از رقابت در بازارهای محلی و جهانی، ناکارآمد هستند.

اینترنت و پیوستار آن (رسانه و شبکه های اجتماعی) همچون شمشیری دولبه هستند. آنها همواره فرصت ها و تهدیداتی دارند. وقتی این ابزار بر نحوه و شکل زندگی و تعاملات تأثیرگذارند، این پیام را مخابره می کنند که با استفاده از گفتمان زور و تهدید، محدودیت ها تولید ارزش نمی کنند. متأسفانه طی این سال ها عزمی برای منع و رفع محدودیت های فیلترینگ وجود نداشته و همواره فیلترینگ چماقی بر سر بنگاه های اقتصادی بوده است.

حذف فیلترینگ نیازمند باور و اعتماد به آینده است. آینده، امروز است، بسیار نزدیک است. اگر رسانه های جدید را جدی نگیریم و از کارآمدی و ظرفیت های آنها بهره نبریم، باید ضمن پرداخت هزینه های گزاف به رسانه هایی که از کفایت لازم برخوردار نیستند، رقابت را به جولانگاهی بی حاصل تبدیل کنیم.

کارشناس ارشد بازاریابی