بازارهای اندونزی و جذابیت های فرهنگی و اقتصادی

بازارهای سنتی در کشورهای مختلف، دو نوع مخاطب اصلی دارند؛ مخاطبانی که بومی همان منطقه هستند و برای تامین مایحتاج روزمره خود به سراغ این بازارهای در دسترس می روند و مخاطبانی که گردشگر و غیربومی هستند و به سبب تفاوت هایی که اقلام موجود در این بازارها با کالاهای زادگاه شان دارد، جذب این فضاهای تجاری می شوند.

بسیاری از فعالان اقتصادی امروزی، تصور می کنند فعالیت در بازارهای تجاری سنتی، به لحاظ اقتصادی بازخورد چندان مثبتی ندارد. درواقع این گروه از افراد طرفدار مدرن گرایی در تمامی وجوه اقتصاد هستند. این در حالیست که نگاهی به آمارهای خریدوفروش اقلام مختلف در بازارهای محلی نشان می دهد این بازارها هنوز هم از جایگاه نسبتا قابل قبولی در بین مخاطبان برخوردارند؛ جایگاهی که حتی پتانسیل های رشد را هم داراست.

بسیاری از بازارهای محلی و شناخته شده سنتی جهان در قاره کهن قرار دارند. درواقع آسیایی ها را می توان پرچمداران کسب و کارهای سنتی دانست؛ پرچمدارانی که راه خود را از جاده ابریشم تا آب های نیلگون خلیج فارس و دریای چین سال ها پیش آغاز کرده اند. این روزها بازارهای سنتی کشورهای مختلفی مثل ایران، هند، مالزی، تایلند، اندونزی و. . . هنوز هم به حیات سنتی خود ادامه می دهند؛ حیاتی که گرچه به مدد تکنولوژی اندکی از قالب های سنتی گذشته فاصله گرفته است، اما هنوز هم نشانه ای است از فرهنگ و آداب و رسوم کشورهای مبدا. بازار سنتی اندونزی یکی از همین نمونه های تجارت سنتی است؛ بازاری خاص و محبوب که برای بسیاری از فعالان اقتصادی آسیا شناخته شده است.
 
از سفارشات مدرن تا حمل و نقل های سنتی

یکی از اثرگذارترین شاخصه های بازارهای سنتی اندونزی، شیوه حمل و نقل سفارشات است. در این بازارها، انواع سفارشات از طریق چرخ دستی های سنتی و گاری به مشتریان بومی و غیر بومی تحویل داده می شود. یعنی درست همان شیوه ای که طی ده ها سال گذشته مرسوم بوده است. افزون بر اینها شیوه حمل و نقل دستی کالاها از این حیث جذاب است که گردشگران خارجی با شیوه تجارت سنتی در اندونزی بیشتر آشنا می شوند.

اما شیوه سفارش کالاها نیز در نوع خود منحصر به فرد است. این روزها اغلب مشتریان بازارهای سنتی اندونزی، سفارشات خود را از طریق فضای مجازی ثبت می کنند. درواقع، مرحله ثبت سفارشات کاملا مدرن و شیوه تحویل آنها به صورت سنتی و مطابق با استانداردهای سال ها پیش است؛ یک تناقض و تضاد چالشی و هیجان انگیز که در نوع خود بی نظیر است. این شیوه ثبت سفارش که به نوعی علامت تجاری سنتی در اندونزی تبدیل شده، برای اغلب گردشگران خارجی نیز بسیار جذاب است.

اغلب سفارشاتی که از طریق چرخ دستی تحویل داده می شوند، شامل خوراکی هایی مثل ترشیجات، خشکبار، گوشت، ماهی و ادویه می شود. شاید به نظر برسد این نوع شیوه خریدوفروش اقلام مختلف چندان سودی نداشته باشد، اما نکته جالب توجه اینجاست که این روش به سبب جذابیت و تفاوت با دیگر روش های متداول با رکوردهای سود بسیار بالایی همراه است.

رسوم بازارهای محلی هیجان انگیز تر است

تقریبا غیر ممکن است که فردی برای خرید به بازارهای محلی اندونزی مراجعه کند و ناراضی برگردد. یکی از مولفه هایی که با شوخی و طنز بین فروشندگان و خریداران این بازارها رواج دارد، رسم «چانه زنی» است. به گزارش ایندیپندنت، این رسم تا جایی مشهور شده که حتی برخی از افراد و گردشگران نه برای خرید، بلکه برای آشنایی با این رسم به بازار اندونزی مراجعه می کنند. اگرچه چانه زدن بر سر قیمت یک کالا در بسیاری از کشورهای دیگر نیز رواج دارد، اما به نظر می رسد اهالی اندونزی به این رسم دلبستگی بیشتری دارند.

بر همین اساس است که گزارشگر ایندیپندنت در بخشی از گزارش میدانی خود توصیه می کند اگر برای خرید به بازارهای محلی اندونزی مراجعه کردید و دیدید دو نفر در حالی که یک کالا را در دست دارند با صدای بلند فریاد می زنند، نترسید. آنها فقط در حال جوش دادن یک معامله شیرین هستند. اما فارغ از رسوم رایج در بازارهای محلی اندونزی، یکی از مثبت ترین کارکردهای این سنت دیرینه، حفاظت از اقتصاد خانوارهایی است که در شهرهای کوچک و روستاهای این کشور زندگی می کنند؛ مردمی که بخش مهمی از معیشت خود را به واسطه همین تجارت های سنتی تامین می کنند.

به نظر می رسد دولت نیز نسبت به کسب و کارهای محلی و خریدوفروش در بازارهای محلی نگرشی مثبت دارد. این موضوع را می توان به سهولت از عدم وجود قوانین دست و پاگیر یا وجود مالیات بردرآمدهای منصفانه حدس زد. با همه این محاسن، خرده فروش های محلی و صاحبان کسب و کارهای کوچک اندونزی همیشه هم خوش اقبال نیستند و گاه به سبب بارش های ناگهانی موسمی یا واردات بی رویه برخی اقلام متضرر می شوند. در چنین شرایطی است که باز هم چشم امیدشان به ورود گردشگران است و خریدهای فصلی برخی تاجران کشورهای همسایه.

ارتباط با نویسنده: baranokhovatnia@gmail.com