4 کاربرد عجیب زهرها که پیش از این نمی دانستید

خرید و فروش انواع زهر برای بسیاری از افراد عجیب و باور نکردنی به نظر می رسد، اما اگر بپذیریم که بازار خرید و فروش انواع زهر بازاری است متداول، اغلب مان با کاربردهای زهر آشنایی چندانی نداریم. شاید یکی از ساده ترین کاربردهایی که در مورد زهر به ذهنمان برسد، کاربردش در ساخت دارو یا تهیه انواع پادزهر است، اما کاربردهای این ماده به همین جا ختم نمی شود.

جالب است بدانید انواع سمومی که در بازار بین المللی خرید و فروش می شوند، کاربردهایی بسیار متفاوت و ویژه دارند. کاربردهایی که اغلب ناشناخته هستند و آشنایی با آنها می تواند برای مخاطبان جالب باشد. اما این کاربردها شامل چه مواردی می شوند؟

 
 تولید باتری

یکی از جالب ترین و البته دور از ذهن ترین کاربردهای انواع زهر، به کاربرد الکترونیک زهر مرتبط است. اواخر سال1800 میلادی بود که پژوهشگران کشف کردند می توان از انواع سموم و زهرها در ساخت مدار الکترونیک استفاده کرد. بخش هیجان انگیز تر ماجرا اینجاست که مورچه ها نخستین موجوداتی بودند که برای اجرای این آزمون علمی مورد استفاده قرار گرفتند.

مایعات یونی موجود در بزاق و سم برخی از موجودات مثل مورچه، مار، عقرب و. . . کمک می کند تا یک مدار قدرتمند الکترونیک ایجاد شود؛ مداری که به تولید باتری هایی قدرتمند و متفاوت کمک می کند. این یکی از متفاوت ترین کاربردهای سموم در تولید باتری به شمار می رود؛ کاربردی که هم جالب است، هم منحصر به فرد.

شناسایی مواد منفجره

یکی دیگر از عجیب ترین کاربردهای مواد سمی موجودات مختلف که برای بسیاری از افراد ناشناخته و دور از ذهن است، کاربرد این مواد در شناسایی مواد منفجره است. سال ها پیش محققان MIT در جریان یک پژوهش علمی به این نکته رسیدند که می  توان از انواع زهرها برای شناسایی مواد منفجره استفاده کرد.

اما تکنیک استفاده از سموم برای شناسایی مواد منفجره چیست؟ هنگامی که نیش های زنبور عسل داخل نانولوله هایی متشکل از مواد کربنی قرار داده شود، این مواد با یکدیگر ترکیبی جالب از مواد ضدانفجار می سازند. به عبارتی دیگر پپتیدهای موجود در زهر نیش نوعی شیمی ویژه خلق می کنند که باعث می شود محل وجود مواد منفجره رنگی شود. در نتیجه مواد منفجره به سادگی قابل شناسایی می شود. این کاربرد کمک می کند تا روشی صلح آمیز و بی ضرر برای کشف مناطق پرخطر کشف شود.

کشتن ویروس سالک

بیماری سالک جزو امراض نادری دسته بندی می شود که با وجود کمیاب بودن، در برخی نقاط جهان شیوع دارند. این بیماری که علائم بسیار ناخوشایندی را برای بیمار ایجاد می کند، در برخی نقاط آفریقا و مناطق محروم از امکانات بهداشتی، درمانی و خدماتی رواج دارد. روش انتقال این بیماری، گزیده شدن توسط نیش نوعی پشه خاکی آلوده است. اخیرا پژوهشگران حوزه سلامت برزیل کشف کرده اندکه می توان با استفاده از زهر موجود در نیش مار زنگی و استفاده از روش های درمانی خاص و پیچیده، نوعی پادزهر جدید برای مقابله با نیش این نوع مشخص از پشه ها ایجاد کرد.

در نتیجه از طریق این پادزهر می توان تمامی خطرات ناشی از گزیدگی را به حداقل تقلیل داد. روش درمانی جدید اگرچه در مرحله آزمایشی قرار دارد، اما به لحاظ درمانی و پزشکی رتبه و جایگاهی ویژه و حائز اهمیت دارد.

بخش مهمی از جذابیت استفاده از این روش به خنثی کردن نیش پشه از طریق زهر یک مار خطرناک مرتبط است. درست مثل اینکه برای درمان اثر زخم یک چاقوی کوچک از شمشیر سامورایی استفاده کنید. روشی که اگرچه در مورد چاقو و شمشیر عجیب به نظر می رسد، اما در مورد نیش های مختلف اثرگذار و دارای کارکرد مثبت است.

کارکردهای آزمایشگاهی الکترون های مغز

تا چندین دهه پیش مهم ترین موجوداتی که در آزمایشگاه های روان شناسی، عصب شناسی و. . . مورد استفاده قرار می گرفتند، گونه های مختلف میمون ها بودند، اما اکنون شرایط بسیار متفاوت شده است. درواقع بخش بزرگی از پژوهش های مرتبط با مغز به کارکرد الکترون ها و ارتباط موجود در سیناپس های (اتصالات) عصبی مرتبط است.

این روزها اغلب پژوهش هایی که ساختاری مشابه دارند با استفاده از زهرهای گوناگون انجام می شود. با توجه به اینکه زهرها قادر به برقراری اتصالات الکترونیکی در سطح نرون های مغزی هستند، در نتیجه می توان انتظار داشت که استفاده از انواع زهرها در آزمایش های مختلف علمی، نتایج مثبتی در پژوهش های پزشکی و تحقیقاتی داشته باشند.

اما روش استفاده از این برنامه های علمی و پژوهشی دقیقا به چه ترتیبی است؟ تاریخچه استفاده از انواع زهر در فرآیندهای شناسایی مشکلات عصبی به دهه 60 میلادی بازمی گردد. در این تاریخ نخستین آزمایش ها در حوزه زهرهای تأثیر گذار در درمان های نورولوژیک انجام شد. پس از آن آزمایشات جسته و گریخته متعددی در این حوزه انجام گرفت که نتایج شان منجر به درمان هایی متفاوت در سطح کلان شد.

این روزها کارکرد زهرها در آزمایش های علمی بسیار گسترده است و می توان انواع سموم طبیعی را یکی از پایه های اصلی پژوهش در مورد نورون های مغزی دانست.

ارتباط با نویسنده: paryabehnam66@gmail.com