تنوع فرهنگی را به منبع خلاقیت تیم تبدیل کنید

تیم هایی که اعضای آن از مناطق مختلف یا فرهنگ های متفاوت دورهم جمع شده اند، به کمک برخی تدابیر می توانند نتایج بسیار خلاقانه تری ارائه دهند.

تحقیقات نشان می دهد در سازمان های امروزی، تفاوت فرهنگی اعضای تیم به ارائه نتایج بهتر منجر می شود. این امر اصولا دستاورد مطلوبی است: این تیم ها معمولا خروجی های خلاقانه تری دارند، زیرا طیف گسترده تری از ایده ها، اطلاعات و دیدگاه های اعضای تیم را کنار هم قرار می دهند. اما درعین حال این تیم ها غالبا از هنجارهای متضاد و فرضیه های مختلف اعضای گروه نیز رنج می برند که می تواند آنها را از دستیابی به پتانسیل های خلاقانه باز نگه دارد. درواقع اگر مدیران ندانند که چگونه باید این شرایط را اداره کنند، ممکن است تنوع فرهنگی، مانع از عملکرد خلاقانه تیم شود.

سوجین جانگ، استاد رفتار سازمانی دانشگاه اینسید، اخیرا نتایج تحقیقات خود را در این زمینه، در نشریه Organization Science منتشر کرده است. او در این مقاله توضیح می دهد که کارگزاری فرهنگی، فاکتوری کلیدی است که به تیم های چند فرهنگی اجازه می دهد از مزایای تنوع آرا منتفع شوند و درعین حال از ریسک های پنهان آن در امان بمانند. تعریف جانگ از کارگزاری یا واسطه فرهنگی، عامل تسهیل تعاملات بین افرادی است که با زمینه های فرهنگی مختلف، دورهم جمع شده اند.

مطلب مرتبط: کار خود را خلاقانه انجام دهید

او در دو مطالعه، ابتدا «آرشیو بیش از 2 هزار تیم چند فرهنگی» و سپس «۸۳ تیم چند فرهنگی با ترکیبات فرهنگی مختلف» را مورد بررسی قرار داد و متوجه شد زمانی که یک یا چند عضو تیم به عنوان واسطه فرهنگی عمل می کردند، تیم ها خلاقیت بیشتری از خود نشان می دادند. 

اما این کارگزاران فرهنگی، چه کسانی هستند؟ آنها اعضایی هستند که نسبت به سایرین، تجربیات چند فرهنگی بیشتری دارند و به عنوان پلی بین هم تیمی های تک فرهنگی خود عمل می کنند. کارگزاران عموما در یکی از این دو پروفایل قرار می گیرند: اول، ممکن است کار با فرهنگ های مختلفی را تجربه کرده باشند که متناسب و مشابه با فرهنگ هایی است که هم اکنون با آنها در ارتباطند. به عنوان مثال در تیمی که اکثر اعضای آن، افراد آمریکایی و هندی هستند، یک کارگزار فرهنگی ممکن است فردی باشد که تجربه کار کردن با آمریکایی ها و هندی ها را دارد. این افراد را «اینسایدر فرهنگی» می نامند.

حالت دوم، فردی است که تجربه کار کردن با فرهنگ های مختلفی را دارد که هم اکنون در تیم دیده نمی شوند. این کارگزار در مثال قبل، فردی است که تجربه همکاری با استرالیایی ها و کره ای ها را دارد. این افراد «اوتسایدر فرهنگی» خوانده می شوند.

جانگ در مطالعات خود متوجه شد که اینسایدرها و اوتسایدرهای فرهنگی، از راهبردهای متمایزی استفاده می کنند تا تعاملات تیم خود را افزایش دهند: اینسایدرها معمولا از دانش توأم خود در مورد فرهنگ های مختلف استفاده می کنند تا اطلاعات و ایده های فرهنگ های مختلف اعضای تیم را با هم ادغام کنند. به عبارتی، آنها غالبا ایده هایی را مطرح می کنند که ترکیبی از عناصر هر دو فرهنگ است. از طرف دیگر اوتسایدرها، موضع خود را به عنوان یک شخص ثالث بی طرف تثبیت می کنند تا اطلاعات و ایده های دیگر فرهنگ های تیم را استخراج کنند. به این ترتیب اوتسایدرها معمولا تمایل دارند از سایر اعضای تیم سوالاتی بپرسند و از آنها بخواهند که دانش فرهنگی خود را به اشتراک بگذارند. هر دو نوع کارگزاری فرهنگی، به تقویت خلاقیت تیم منجر می شود.

این نتایج برای سازمان ها به چه معنا است؟

نخستین و مهم ترین نکته: این تحقیقات نشان می دهد که نمی توان به سادگی افرادی با فرهنگ های مختلف را کنار هم قرار داد و از آنها انتظار خروجی های خلاقانه داشت. اگر می خواهیم از حداکثر پتانسیل خلاقیت تیم استفاده کنیم، حتما به یک یا چند اینسایدر و اوتسایدر فرهنگی نیاز داریم. گرچه بسیاری از سازمان ها، از نوع دوم کارگزاران بهره نمی برند، چراکه به اشتباه تصور می کنند فقط افرادی می توانند تعاملات فرهنگی درون تیم را تسهیل کنند که از دانش خاص آن فرهنگ ها برخوردار باشند. بااین حال اوتسایدرها نیز همانند اینسایدرها، واقعا در افزایش خلاقیت تیم موثرند. این نکته خبر خوبی برای تیم هایی است که تنوع فرهنگی گسترده تری دارند، زیرا بعید است که در تیم، اینسایدری حضور داشته باشد که تجربه همکاری با همه فرهنگ ها را در پیشینه خود داشته باشد.

مطلب مرتبط: 4 راهکار مدیریتی برای ایجاد انگیزه در تیم کاری

نکته بعد اینکه، نتایج فوق به این معنا نیست که شما صرفا باید فردی را به عنوان کارگزار فرهنگی استخدام کنید و وظیفه او را برقراری ارتباط بین فرهنگ ها بدانید. انتصاب رسمی لزوما تضمین نمی کند که فرد، حضور کارا و موثری داشته باشد. در عوض سازمان ها باید شرایطی را به وجود آورند که کارگزاران فرهنگی، فرصت ظهور پیدا کنند. به یاد داشته باشید که کارگزار فرهنگی بودن، مستلزم تلاش های شناختی و عاطفی است. به همین علت کارگزاران فرهنگی موثر را غالبا در تیم هایی می بینیم که از امنیت روانی بالایی برخوردارند. به علاوه، موفق بودن کارگزار، به همکاری و مساعدت اعضای تیم به عنوان یک گروه متحد بستگی دارد و معمولا در تیم هایی دیده می شود که اختلافات و تفاوت های فرهنگی را یک منبع یادگیری می دانند.

همکاری در تیم های چند فرهنگی، تلاشی پیچیده و چندوجهی است. گرچه این شرایط می تواند چالش برانگیز باشد، ولی تحقیقات نشان می دهد که درک و شناخت دینامیک های کارگزاران فرهنگی، مزیت مهمی در تشخیص پتانسیل های خلاقیت تیم است.