20 درس موفقیت از جزء 20 قرآن کریم ( قسمت اول )

قرآن کریم، کتاب آسمانی ما مسلمانان و وحی منزل از خدای رحیم و کریم به نبی اخلاق و رحمت محمد مصطفی(ص)، بیش از ۱۴ قرن است که با نور و ذات قدسی اش، رهنما و رهگشای صدها میلیون نفر مسلمان بوده است. امروز که اسلام و قرآن و پیامبر رحمت و ائمه معصومین(علیهم السلام) از سوی جاهلان به ظاهر مسلمان یا ناآگاهان ضداسلام، دستخوش لوث و آلودگی شده و هر روز جنایات متعددی به نام اسلام و قرآن در زندگی بشر در حال رقم خوردن است و از دیگرسو عده ای ناآگاه، تمام اسلام را همین پنداشته اند و خاک بر آفتاب نورانی اسلام می پاشند، بهترین و بیشترین حمایت از اسلام و قرآن، معرفی صحیح و همه جانبه اسلام و بعد رحمانی و اخلاقی آن و تبلور اعجاز و تقدس قرآن است.

وظیفه ماست که بیش از پیش اسلام و قرآن را بشناسیم و آن را بشناسانیم و با اجتهاد و تدبر و تفکر در قرآن و تفاسیر جدید و به روز از این مفاهیم و تعالیم، بتوانیم بهره گیری و استفاده خویش از آنها را تعالی بخشیم.

در مقاله پیش رو و با ذهن و نگاه نه چندان گسترده و عمیق من، از جزء 20 قرآن، ۲۰ آموزه و درس جالب در زمینه موفقیت و مدیریت و بهروزی، قابل استخراج به نظر رسید که بی گمان در همین جزء از قرآن، درس ها و تعالیم دیگری نیز نهفته است و ۳۰ جزء قرآن عظیم و دیگر تعالیم و معاریف نبی اکرم، هزاران نکته روشن و غیر روشن برای ما به میراث گذاشته است که فقط باید آنها را ببینیم و درک کنیم. با این پیش زمینه ۲۰ درس موفقیت از جزء ۲۰ قرآن کریم را با هم مرور می کنیم:

1- روز برای تلاش و شب برای آسایش انسان

أَلَمْ یرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا اللَّیلَ لِیسْكُنُوا فِیهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِی ذَلِكَ لَآیاتٍ لِّقَوْمٍ یؤْمِنُونَ؛ آیا ندیده‏اند كه ما شب را قرار داده‏ایم تا در آن بیاسایند و روز را روشنى‏بخش [گردانیدیم] قطعا در این [امر] براى مردمى كه ایمان مى‏آورند مایه‏هاى عبرت است.  (نمل/۸۶)

در آیات متعددی از قرآن کریم به این موضوع اشاره شده که روز، به عنوان روشنی بخش و شب به عنوان آرامش برای انسان قرار داده شده است. نقش تاریكى شب، در آرامش اعصاب و روشنى روز در فعالیت و کار تلاش، از مسائل علمى و روانشناختی ثابت شده‏ امروز است. در قرآن کریم برخی امور به عنوان وسیله آرامش و سکینه معرفی شده اند. از جمله: یاد خدا، امدادهای غیبی الهی، آثار و اشیای مقدس، خانه و سرپناه، همسر و موردی که بر آن تأکید شده است، شب است.

2- موفقیت و اطمینان در گرو اعتماد به وعده خدا

فَرَدَدْنَاهُ إِلَى أُمِّهِ كَی تَقَرَّ عَینُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا یعْلَمُونَ؛ پس او را به مادرش بازگردانیدیم تا چشمش [بدو] روشن شود و غم نخورد و بداند كه وعده خدا درست است، ولى بیشترشان نمى‏دانند.  (قصص /۱۰)

در این آیه اشاره به اطمینان و اعتماد مادر موسی به وعده الهی شده و اینکه همین اعتماد، او را در مسیر زندگی اش موفق گردانیده است. اگر کسی به وعده الهی مطمئن باشد و در این مسیر تلاش کند، بی گمان موفق خواهد شد. درحالی که بسیاری از ما ظاهربین هستیم و به صورت بلند مدت به وعده های حق الهی ایمان نداریم.

۳- حکمت و دانش، پاداش خدا برای نیکوکاران

وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَاسْتَوَى آتَینَاهُ حُكْمًا وَعِلْمًا وَكَذَلِكَ نَجْزِی الْمُحْسِنِینَ؛ چون موسى نیرومند شد و كامل گردید، به او حكمت و دانش عطا كردیم و ما این گونه نیكوكاران را پاداش مى‏دهیم.  (قصص/۱۴)

از نکات قابل توجه در این آیه الهی این است که خداوند به ما انسان ها پاداش نیک می دهد و این پاداش، همواره پاداش و جزای اخروی نیست و همین که خداوند به کسی حکمت و دانش عطا کند، این جزای الهی و نعمت خداوندی است. لذا در این موضوع، چند نکته نهفته است: خداوند به واسطه اعمال ما به ما رحمت دنیوی عطا خواهد کرد - جزای خداوند شامل حکمت و دانش است - خداوند وقتی حکمت و دانش به کسی اعطا می کند که کامل شود و مقدماتی را گذرانده باشد – کسی که دارای حکمت و دانش است، این از الطاف الهی است و حکمت و دانش و علم در نزد خداوند آنقدر دارای ارج و قرب است که به عنوان یک جزای الهی مطرح شده است. ادامه دارد. . .

محقق و پژوهشگر مدیریت