تغییرات یکساله بازار کار

فرصت امروز: همانطور که مسعود نیلی، دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقتصادی چندی پیش در اولین کارگاه بین المللی «مطالعات بازار کار» اشاره کرد، بازار کار ایران در سال های آتی از سه ناحیه با چالش مواجه شده و تحت فشار قرار می گیرد؛ گروه سنی جوان، زنان و افراد تحصیلکرده. گفته های او نشان می دهد که نرخ بیکاری این سه گروه از متوسط نرخ بیکاری در کشور بالاتر بوده و در واقع، نقش بالابرنده نرخ بیکاری کل را دارند، از این رو، توجه به این سه گروه در تحلیل تحولات بازار کار ایران ضروری است.

در همین زمینه، تغییرات یکساله شاخص های عمده بازار کار به استناد جداول آماری مرکز آمار ایران نشان می دهد که جمعیت شاغل فارغ التحصیل طی یک سال گذشته، با رشد ۹۶ هزار نفری به بیش از یک میلیون و۳۱۳ هزار و ۳۹۰ نفر افزایش پیدا کرده است؛ همچنین بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ساله بیش از ۵۸ هزار و ۵۰۰ نفر رشد داشته است.

جداول آماری مرکز آمار ایران نشان می دهد که جمعیت مشارکت اقتصادی کشور به عنوان یکی از شاخص های مهم و تاثیرگذار در نرخ اشتغال و بیکاری، با رشد مواجه بوده که این افزایش، سیگنال مثبتی به بازار کار است؛ چراکه رشد «شاخص فعال اقتصادی» به معنای افزایش مجموع جمعیت شاغل و بیکار کشور بوده و تمایل افراد برای ورود به بازار کار و فعالیت اقتصادی است.

به گزارش مهر، بر این اساس، جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر کشور که در طبق تعاریف آماری در سن کار قرار دارند، در تابستان امسال با افزایش حدود ۷۶۰هزار نفری نسبت به تابستان سال گذشته، به ۶۶ میلیون و ۷۷۷ هزار و ۶۰۰ نفر رسیده است.

البته هرچند این میزان، از جمعیت کشور در سن کار قرار دارند، اما لزوما همه این افراد «نه شاغل هستند و تمایلی برای ورود به بازار کار دارند»؛ این گروه از افراد در جمعیت «غیرفعال اقتصادی» قرار می گیرند که به دلایل مختلف از جمله داشتن درآمدهای غیرکاری (دریافت سود بانکی، درآمد از محل اجاره واحد مسکونی یا مواردی از این دست) تمایلی برای ورود به بازار کار ندارند.

بنابراین، آنچه که مبنای محاسبه شاخص های اشتغال و بیکاری در یک گروه هدف است، بررسی سهم هر یک از گروه شاغلان یا بیکاران نسبت به «جمعیت ۲۷ میلیون و ۲۸۲ هزار نفر فعال اقتصادی» است. بر این اساس، شاخص مشارکت اقتصادی حاکی از رشد ۳۹۵ هزار و ۴۰۰ نفری طی یکساله گذشته از تابستان ۹۶ تا تابستان ۹۷ دارد؛ به این ترتیب که نرخ این شاخص از ۴۰.۷درصد در تابستان سال گذشته به ۴۰.۹درصد در تابستان ۹۷ رسیده است.

سرعت رشد بیکاری بیشتر از رشد اشتغال

گزارش ها حکایت از آن دارد که از مجموع جمعیت ۲۷ میلیون و ۲۸۲ هزار و ۵۰۰ نفری فعال اقتصادی، ۲۳ میلیون و ۹۵۵ هزار و ۶۰۰ نفر در گروه شاغلان و بالغ بر ۳ میلیون و ۳۲۶ هزار و ۸۰۰نفر در گروه بیکاران قرار دارند؛ این آمار نشان می دهد طی یک سال گذشته، هرچند جمعیت شاغل کشور رشد داشته است، اما رشد جمعیت بیکار با سرعت بیشتری نسبت به اشتغال حرکت کرده است.

به این ترتیب، جمعیت شاغل در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته ۱۵۸ هزار و ۱۲۳نفر افزایش و جمعیت بیکار نیز در این بازه یکساله ۲۳۷هزار و ۳۰۱ نفر رشد داشته است. به همین دلیل، به رغم افزایش جمعیت اشتغال در کشور، اما نرخ بیکاری همچنان سیر صعودی دارد و ۰.۷درصد نسبت به تابستان ۹۶ رشد داشته است.

افزایش ۹۶ هزار نفری جمعیت بیکار

در گروه جمعیت بیکاران نیز یک میلیون و ۷۷۳ هزار و ۵۱۴ نفر در گروه سنی ۱۵ تا ۲۹ سال قرار دارند؛ همچنین حدود یک میلیون و ۳۱۳ هزار و ۴۰۰ نفر از جمعیت بیکار کشور از فارغ التحصیلان دانشگاهی کشور هستند که این میزان در تابستان سال گذشته، یک میلیون و ۲۱۷ هزار و ۱۲۳ نفر بوده است، بنابراین جمعیت بیکار فارغ التحصیل کشور طی یک سال گذشته حدود ۹۶ هزار و ۲۷۰نفر رشد داشته است.

در حال حاضر، بیکاران فارغ التحصیلان کشور، ۳۹.۵درصد از کل جمعیت بیکار کشور را تشکیل می دهند که ۰.۱درصد در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته، رشد را نشان می دهد. همچنین جمعیت شاغل فارغ التحصیل ۲۳.۸درصد از کل جمعیت شاغل را به خود اختصاص می دهد که این سهم در تابستان سال گذشته ۲۱.۱درصد بوده است، بنابراین سرعت رشد اشتغال فارغ التحصیلان نسبت جمعیت بیکاران فارغ التحصیل بیشتر بوده است.

همچنین بررسی شاخص سهم اشتغال افراد در عمده فعالیت های اقتصادی حاکی از آن است که ۴۹.۵درصد جمعیت شاغل کشور معادل ۱۱ میلیون و ۸۵۶ هزار و ۵۷۹ نفر در فعالیت های اقتصادی مرتبط با بخش خدمات مشغول به کار هستند که این میزان، تقریبا بدون تغییر مانده و فقط ۰.۱درصد نسبت به تابستان سال گذشته افزایش داشته است.

پس از بخش کشاورزی، فعالیت های مرتبط با بخش صنعت با سهم ۳۱.۶درصدی بیشترین جمعیت شاغل کشور را به خود اختصاص می دهد. به این ترتیب که ۳۱.۶درصد از جمعیت شاغل کشور معادل ۷ میلیون و ۵۶۲ هزار نفر در فعالیت های صنعتی شاغل هستند.

در بخش کشاورزی نیز ۴ میلیون و ۵۳۵ هزار و ۷۰۰ نفر شاغل هستند که ۱۸.۹درصد از جمعیت شاغل را شامل می شود. این میزان در تابستان سال گذشته نیز ۱۸.۹درصد بوده است.