وزیر اقتصاد از ثبت 350 هزار رکورد اطلاعاتی برای اموال 3400 دستگاه دولتی در سامانه «سادا» خبر داد / کوه یخ دارایی های دولت

کوه یخی که تنها قله آن از آب بیرون مانده و قابل دیدن است؛ این تعبیری است که مسعود کرباسیان، وزیر اقتصاد برای اموال و دارایی های دولت به کار برده است. او در آخرین روز مهرماه در نخستین همایش «مولدسازی و مدیریت دارایی های دولت» اموال دولتی را همانند کوه یخی دانست که تنها یک دهم آن از آب بیرون مانده و قابل مشاهده است! اموال و دارایی های دولتی که البته هنوز برآورد جامع و مشخصی درباره مجموع ارزش آن صورت نگرفته و تنها چند روز قبل بود که مدیرکل اموال دولتی و اوراق بهادار وزارت اقتصاد از شناسایی و ثبت 7 هزار تریلیون ریال معادل 700هزار میلیارد تومان از دارایی های دولت در سامانه «جامع اموال دستگاه های اجرایی» (سادا) خبر داده بود.

فریدون قربان پور در نشست خبری 25 مهرماه پیش بینی کرده بود که نزدیک به دو برابر این رقم از اموال و دارایی های دولت در سامانه «سادا» به ثبت نرسیده و به طور تلویحی از برخی دستگاه های اجرایی انتقاد کرده بود که به این مسئله به صورت بخشی نگاه می کنند، غافل از آنکه این اموال به دولت اختصاص دارد و نبود اطلاعات کاملی در این زمینه، هزینه های زیادی را به بودجه عمومی وارد کرده است.

سامانه «جامع اموال دستگاه های اجرایی» (سادا) نخستین بار در اسفندماه سال 94 به منظور تشکیل بانک اطلاعات جامع از دارایی های دستگاه های اجرایی، طراحی و پیاده سازی شد و تاکنون نزدیک به 350 هزار رکورد اطلاعاتی برای اموال و دارایی 3400 دستگاه اجرایی و دولتی در این سامانه ثبت شده است.

این سامانه قرار است اطلاعات اموال غیرمنقول و در اختیار وزارتخانه ها، موسسات و شرکت های دولتی را گردآوری کند و در نهایت، امکان مدیریت این دارایی ها را برای دولت فراهم آورد.

مدیریت و مولدسازی دارایی های دولت

وزیر اقتصاد در نخستین همایش «مولدسازی و مدیریت دارایی های دولت» که در مرکز همایش های رازی برگزار شد، به جز تعبیر «کوه یخ» از تعبیر «بچه پولدار» و «پول خرد» نیز برای برخی از اموال دولت استفاده کرد و در عین حال از اراده جدی دولت برای شناسایی اموال و دارایی های دولتی خبر داد.

کرباسیان گفت: «تاکنون به دلیل وجود منابع نفتی با اموال دولت مانند فرزندان خانواده ثروتمند رفتار کرده ایم و آن را «پول خرد» دانسته ایم و اقدام جدی برای شناسایی و استفاده از آن نکرده ایم؛ در حالی که اموال دولت در ایران بسیار ارزنده است و مانند کوه یخی می ماند که فقط یک دهم آن رویت می شود.» او در تبیین اینکه چرا تا به حال به موضوع ساماندهی دارایی های دولت توجه جدی نشده است، پاسخ داد: «تاکنون توجه زیادی به این موضوع نمی شده، چرا که منابع نفتی در دارایی های دولت سایه انداخته بود. به این ترتیب، کشور مانند «بچه پولدار» رفتار می کرد که اموال دولت برایش به صورت «پول خرد» معنا داشت، در صورتی که چنین نیست و اموال دولت ارزنده است و باید شناسایی شود.»

کرباسیان به موضوع بدهی دولت هم اشاره کرد و گفت: «با توجه به ظرفیت بدهی دولت باید این نکته مورد توجه قرار گیرد که قاعدتا این میزان از اموال دولت نباید باعث می شد دولت اینقدر بدهی داشته باشد.»

وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه ساماندهی اموال و دارایی های دولت هم در قانون اساسی و هم در سیاست های ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری مطرح شده است، ادامه داد: «در دولت دوازدهم با پیوست احکامی که از سوی رئیس جمهوری به وزارت اقتصاد صادر شد، این موضوع در اولویت قرار گرفت. در اولویت های دولت یکی از بندها تکلیفی است که نسبت به شفافیت مالی و مدیریت صحیح اموال دولتی اشاره شده و به این ترتیب، مدیریت مطلوب دارایی های دولت و افزایش کاربری  آنها جزو اولویت هاست.»

او نخستین اقدام در جهت مولدسازی دارایی های دولت را احصای این دارایی ها دانست و گفت:  «ابتدا باید مالکیت آنها مشخص شود. خوشبختانه با جدیت و نظارت وزارت اقتصاد این بحث پیگیری شد و اسناد مربوط به مالکیت آنها جمع آوری شده است و مرحله بعدی احصای آنهاست. بر این اساس یکی از پروژه های کلیدی وزارت اقتصاد، مدیریت دارایی های دولت است.»

قابلیت دارایی های دولت برای پشتوانه اوراق

کرباسیان در ادامه به پروژه های تکمیلی خزانه داری کشور نیز اشاره کرد و گفت: «امیدواریم با اجرای این پروژه ها به کاهش وابستگی بودجه به نفت برسیم.»

او اهداف اجرای این پروژه به همراه پروژه های مکمل خود را نهادینه سازی دارایی های دولت و مولدسازی دارایی های دولت دانست و گفت: «برای اجرای این پروژه ها لازم است در جهت توسعه دولت الکترونیک کارهای لازم انجام شود. در این زمینه سامانه «سادا» رونمایی شده است و تاکنون برای اموال و دارایی های دولت رقم ۳۵۰ هزار رکورد ثبت شده است، به ترتیبی که ۳۴۰۰ دستگاه اطلاعات خود را در این سامانه ثبت کرده اند.»

وزیر اقتصاد همچنین با اشاره به قابلیت دارایی های دولت برای اینکه پشتوانه اوراق قرار گیرند، گفت:  «باید اوراق خود را نه به تعهد دولت بلکه به دارایی های دولت موکول کنیم، چرا که تعهد برای دولت بدهی دارد، ولی دارایی ها برای دولت بدهی به همراه ندارد.»

اموال دولت به مثابه پشتوانه اوراق، نکته ای است که لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس جمهور نیز در این همایش به آن اشاره کرد. او درباره اینکه چگونه می توان اموال دولتی را مبنای مولدسازی کرد، گفت: «می توان به پشتوانه اموال دولت، اوراق صکوک منتشر کرد. ۱۴ نوع اوراق صکوک وجود دارد، ولی نباید به این مدل اکتفا کرد و نیاز است متخصصان حقوقی وارد بحث شوند تا روش های گوناگون مولدسازی را بررسی کنند و شیوه بهره برداری از این اموال را متنوع سازند.»

ارتباط با نویسنده: ivankaramazof@yahoo.com