پیشنهاد دولت برای مشارکت بخش خصوصی در تکمیل پروژه های عمرانی نیمه تمام / توسعه با بخش خصوصی

تازه ترین صحبت  رئیس سازمان برنامه و بودجه در مجلس نشان می دهد که دولت قصد دارد بخش خصوصی را در پروژه های عمرانی نیمه تمام سهیم کند.

به گزارش «فرصت امروز»، محمدباقر نوبخت ابتدای هفته به منظور بررسی واگذاری طرح های عمرانی به مجلس شورای اسلامی رفت و پیشنهاد دولت را در زمینه استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای مشارکت بخش خصوصی در تکمیل پروژه های عمرانی نیمه تمام به نمایندگان مجلس ارائه داد. در حقیقت، بار سنگین پروژه های عمرانی نیمه تمام چنان بر دوش دولت سنگینی کرده که دولت چاره کار را در کمک از صندوق توسعه ملی دیده و پیشنهاد کرده از طریق صندوق توسعه ملی به پیمانکاران بخش خصوصی تسهیلات پرداخت شود.

البته دولت ناگزیر به اجرای این طرح و چاره جویی برای اتمام پروژه های عمرانی نیمه تمام است، چراکه كاهش درآمدهای نفتی در چند سال گذشته و به تبع آن، کاهش بودجه های عمرانی، راه را بر اجرای پروژه های عمرانی بسته و دولت را با کمبود شدید منابع مالی روبه رو کرده است. به گواه آمارها، در قانون بودجه ۹۶ نزدیک به ۴۱۱هزار میلیارد تومان پروژه تعریف شده و مجموعا معادل ۶۰۰هزار میلیارد تومان برای امسال و سال های آینده مبلغ تعریف شده است که اتمام آنها با توجه به منابع فعلی در بهترین حالت ۳۰ سال زمان می برد، آن هم مشروط به اینکه پروژه تازه ای تعریف نشود؛ به عنوان مثال، تنها برای امسال بالغ بر ۷۱هزار میلیارد تومان طرح عمرانی پیش بینی شده، اما در چهار ماهه نخست سال تنها ۱۱۰۰میلیارد تومان به پروژه های عمرانی اختصاص یافته است.

همچنین براساس اعلام مركز پژوهش های مجلس، در حال حاضر تعداد پروژه های عمرانی نیمه تمام رقمی در حدود ٢٦٠٠ پروژه است و برخی از این پروژه ها به دلیل طولانی شدن مدت زمان تكمیل هر سال برای دولت گران تر تمام می شوند؛ همین باعث شده تا دولت به این فکر بیفتد که برای اتمام این پروژه های عمرانی نیمه تمام، بخش خصوصی را وارد ماجرا کند و در این راستا، محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه خبر داده كه قرار است 4هزار و ١٣١ پروژه تملك دارایی سرمایه ای به بخش خصوصی واگذار شود. بنا به گفته نوبخت، این واگذاری یا به صورت فروش به بخش خصوصی یا به صورت عقد قرارداد مشاركت عمومی- خصوصی موسوم به PPP بوده و در مجموع، عدد قابل توجهی در منابع دولت صرفه جویی خواهد شد.

کمک صندوق توسعه ملی به بخش خصوصی

به گفته نوبخت، دولت مصمم به واگذاری طرح های عمرانی است؛ او در مجلس از جرات بخشی به مدیران حرف زد و گفت که ما باید به دستگاه ها کمک کنیم و به آنها جرات بدهیم، چراکه ممکن است مدیران یا کارشناسانی ترس این را داشته باشند که مورد مواخذه قرار گیرند.

رئیس مجلس نیز در این جلسه به ولع نگهداری طرح ها اشاره کرد و گفت که مدیران کشور نباید برای نگهداری طرح ها ولعی داشته باشند، اما در عین حال باید صیانت از کار هم انجام شود و دستگاه های نظارتی نیز علاقه مندند که این واگذاری ها در چارچوب قانون انجام شود.

علی لاریجانی با استقبال از پیشنهاد دولت برای اختصاص اعتبار از صندوق توسعه ملی به بخش خصوصی جهت تکمیل طرح های نیمه تمام عمرانی، از اعلام آمادگی مجلس برای تصویب قوانین مورد نیاز در این زمینه خبر داد و در پایان، پیشنهاد کرد تا این موضوع در لایحه بودجه گنجانده شود.

میراث شوم طرح های نیمه تمام

البته جدا از كمبود منابع مالی دولت، پروژه های عمرانی نیمه تمام، میراثی است که از سال های گذشته و دولت های قبل به ارث رسیده و این میراث شوم از سالی به سال و از دولتی به دولت دیگر بیشتر و سنگین تر شده است. از سوی دیگر، انتقادی که همواره به دولت وارد بوده این است که دولت اراده ای برای واگذاری پروژه ها به بخش خصوصی ندارد. با اینهمه، اگر راه توسعه از مسیر خصوصی سازی می گذرد، واگذاری پروژه های عمرانی نیمه تمام از سوی دولت به بخش خصوصی می تواند راه گریزی برای کاهش سهم دولت و افزایش بیشتر سهم بخش خصوصی در اقتصاد ایران باشد. البته پر واضح است که دولت فربه و بزرگ، دغدغه های زیادی دارد و به عنوان نمونه در حال حاضر، میزان قابل توجهی از بودجه جاری به حقوق کارکنان دولت اختصاص دارد، بنابراین واگذاری پروژه های عمرانی نیمه تمام می تواند مقدمه و پیش درآمدی برای واگذاری بیشتر اقتصاد به بخش خصوصی باشد.

به گفته مهدی پازوكی كارشناس اقتصادی، بودجه جاری امسال چیزی در حدود ٢٥٤هزار میلیارد تومان است و حدود ٧١هزار میلیارد تومان هم به عنوان بودجه عمرانی تصویب شده است. حال، دولت در شرایطی نیست كه بتواند درآمد اضافه برای پروژه های دولتی به دست آورد، درنتیجه هر سال از بودجه عمرانی می كاهد. در همین زمینه، بررسی ها نشان می دهند در پنج ماه نخست پنج سال گذشته تنها ٢٤درصد بودجه عمرانی پیش بینی شده محقق شده است. همچنین عملكرد ١٠ سال گذشته بودجه عمرانی نشان می دهد كه حدود ٣٠درصد این بودجه هیچگاه محقق نشده است. درنتیجه دولت چاره ای جز كاهش هزینه ها ندارد و واگذاری پروژه های عمرانی به بخش خصوصی یكی از این راهكارهاست.

ارتباط با نویسنده: ivankaramazof@yahoo.com