مدیرعامل فولادمبارکه: بورس کالا تنها نهاد کشف قیمت براساس عرضه و تقاضا است / در برابر بورس کالا، سیستم قیمت گذاری و شورای رقابت جواب نمی دهد.

دکتر بهرام سبحانی، مدیرعامل شرکت فولادمبارکه اصفهان، در جمع خبرنگاران ضمن تأیید و حمایت از برنامه های محمد شریعتمداری، گزینه پیشنهادی دولت دوازدهم برای تصدی وزارت صنعت معدن و تجارت اظهار کرد: آقای شریعتمداری یار و همراه دولت یازدهم و معاون اجرایی رئیس جمهور محترم بودند که در دولت دوازدهم به عنوان وزیر صنعت، معدن و تجارت معرفی شده اند.

ایشان در دولت فعلی به عنوان معاون اجرایی منشأ خیر بودند و سابقه درخشانی نیز که در سال های ۷۶ تا ۸۴ به عنوان وزیر بازرگانی و نماینده ایران در الحاق به سازمان تجارت جهانی دارند، همراه با اشراف کامل به بخش تجارت و وقوف کافی و وافی به اوضاع داخل و بین الملل، می توانند در این برهه نیز مثمر باشند. علاوه بر اینکه در بخش صنعت هم برنامه های امیدوارکننده ای ارائه داده اند که توجه ویژه ایشان به بخش معدن و صنایع معدنی را نیز بیش از پیش آشکار ساخته است.

وی افزود: نگاه ایشان به افزایش سهم صنعت و معدن در تولید ملی و افزایش سهم صنعت ایران در مقایسه با جهان، نگاهی نافذ است و توجهی که به توسعه صادرات در برنامه های ایشان وجود دارد، نویدبخش این است که صنعت، معدن و تجارت در دولت دوازدهم آینده روشن و خوبی در پیش دارد و به سرمایه گذاری خارجی و داخلی در بخش صنعت توجه ویژه ای خواهد شد. دست اندرکاران صنعت، معدن و صنایع معدنی از این رویکرد استقبال می کنند و حتماً همکاری های لازم را در قالب شرکت ها، نهادهای مدنی و قانونی وNGOها انجام خواهند داد تا دست در دست هم این مسیر هموار و برنامه ها با موفقیت پیاده سازی شود.

سبحانی خاطرنشان کرد: برنامه دولت در بخش تولید و صنعت این است که بخش خصوصی بیشتر وارد عرصه شود و تصدی گری و بنگاه داری از خود دولت منفک گردد و به سمت سیاست گذاری برود و این بدان معناست که بخش خصوصی، سرمایه گذارها، تولیدکننده ها و صنعتگرها باید بیشتر فعال باشند و انتظار از وزیر محترم هم این است که بستر مناسب را با تسهیل قوانین و پشتیبانی و حمایت لازم فراهم کنند؛ البته شرایط سرمایه گذاری و تسهیل در اخذ وثائق و تضامین هم مهم است تا سرمایه گذار تشویق شود. در بخش تولید و صنعت کارهای بسیاری می تواند انجام شود.

مثلا در توسعه صادرات ایجاد مشوق های صادراتی یا در بخش تولید، معاف کردن سود عملکرد شرکت ها از مالیات به شرط سرمایه گذاری در طرح های توسعه همان شرکت یا واقعی کردن نرخ ارز جهت جلوگیری از واردات کالای قاچاق می تواند بسیار راهگشا باشد و باعث رشد و توسعه شرکت های موجود خواهد شد.

مدیرعامل فولادمبارکه با اشاره به زنجیره فولاد و موارد مغفول مانده آن افزود: در سند چشم انداز و در افق ۱۴۰۴، برنامه تولید ۵۵میلیون تن فولاد را داریم و شواهد موجود نشان می دهد که به آن سمت پیش می رویم، ولی من با سال ها تجربه در همین صنعت احساس نگرانی می کنم، چراکه ایجاد ظرفیت و بهره برداری باهم تفاوت دارد. ما در حال حاضر ظرفیت هایی داریم که بهره برداری نشده است. هماهنگ نبودن زنجیره فولاد، از سنگ آهن تا محصول نهایی و ظرفیت هایی که بعضا به دلیل مکان یابی نادرست یا تکنولوژی نامطلوب اقتصادی نیست، باعث می شود سرمایه گذاری ها به بهره برداری نرسند؛ به همین دلیل ایجاد ظرفیت به اشکال مختلف می تواند انجام شود، ولی بهره برداری ۵۵میلیون تن باید به شکل اصولی برنامه ریزی شود. هر چقدر واحدهای کوچک در قالب یک واحد بزرگ تجمیع شود نیاز به امکانات زیربنایی و سرمایه گذاری کمتر بوده و مقرون به صرفه تر خواهد بود.

در دو سال گذشته که صنعت فولاد با بحران همراه شد و بسیاری از فولادسازها در آستانه ورشکستگی قرارگرفتند، فولادمبارکه به رغم نداشتن رانت، امتیاز یا شرایط ویژه، روان عمل کرد. در بازاری که بقیه نیز حضور دارند مواد اولیه خود را تأمین کرد و در همین بازار فرآیند فروش را انجام داد. رمز موفقیت این عملکرد، اول از همه یکپارچگی کارخانه است که از ابتدا تا انتهای خط تولید را شامل می شود و دوم ظرفیت بالای تولید آن است.

فولادمبارکه در سال های گذشته نه تنها تولید خود را حفظ کرده، بلکه از توسعه هم غافل نشده است. افتتاح گندله سازی سنگان، ورق خودروچهارمحال، فولاد تاراز، توسعه مجتمع فولاد سبا و افزایش تولید5.4 به 7.2 میلیون تن فولاد خام در شرکت فولادمبارکه بخشی از طرح های توسعه این گروه است.

مدیرعامل فولادمبارکه خلأهای سیاستی صنعت فولاد و انتظارات از وزیر صنعت معدن و تجارت دولت دوازدهم را برشمرد و گفت: برنامه پیشنهادی ایشان همان انتظارات ماست. با پیاده سازی مواردی که گفته شده بخش عمده ای از انتظارات مرتفع می شود؛ بااین حال، به طور مثال وقتی صحبت از توسعه صادرات می شود، باید توان تولید مطلوب و کیفی مورد قبول بازار خارج وجود داشته باشد که این مهم وظیفه دولت نیست. دولت هدایت کننده است. کشف یا ایجاد بازارهای صادراتی ممکن نیاز به کمک دولت دارد. بعضی مواقع حمایت های ویژه دولت کارساز است، اینکه نرخ ارز واقعی شود، از همین دست است.

اگر در طی چهار سال، نرخ ارز ثابت نگاه داشته شود، مواد اولیه، دستمزد و پارامترهایی از این قبیل افزایش می یابد و در نهایت قیمت نهایی محصول بالا می رود و با این شرایط تولید، گران می شود و اگر متناسب با آن ارز، گران نشود، تولیدکنندگان مزیت های صادراتی را از دست خواهند داد و در مقابل، رقبا مزایای واردات به ایران را به دست خواهند آورد.

وقتی بحث تولید داخل و افزایش تولید و سهم صنعت در GDP به میان می آید، باید زنجیره را کامل ببینیم. معادن بزرگ به اهل آن واگذار شود تا با تجهیز آنها بهره برداری مناسب صورت گیرد، البته، نه با هدف خام فروشی. باید جلوی صادرات سنگ آهن خام گرفته شود. اولویت نخست تأمین سنگ آهن برای فولادسازهای داخلی و در مرحله بعد صادرات آن است. فولادسازها باید مطمئن شوند که در تهیه مواد اولیه مشکلی ندارند.

موضوع دیگر یارانه انرژی است که مغفول مانده است. بهتر است یارانه انرژی به صنعت برگشت داده شود. صنعت فولاد مصرف کننده بزرگ انرژی، چه در برق و چه در گاز است. کمترین کمکی که دولت دوازدهم می تواند به صنعت بکند، تخصیص سهم یارانه تولید به صنعت است که در قانون هم پیش بینی شده است.

سبحانی ادامه داد: موضوع دیگری که ضرورت انجام آن حس می شود، تعیین وضعیت طرح های دولتی نیمه کاره است. باید برای سامان دهی آنها به صورت جدی برنامه ریزی شود. بهتر است دولت در طرح های نیمه تمامی که در بهره برداری از آنها با مشکل مواجه است شرایطی را ایجاد کند تا این طرح ها به بخش خصوصی واگذار شود. طرح های دولتی در مناطق مختلف، آبادانی نواحی اطراف خود را نیز به همراه داشته اند؛ مثلا جاده ها توسعه یافته اند. اگر قرار شد این طرح نیمه تمام را به بخش خصوصی واگذار کنیم، آیا می شود تمام هزینه هایی را که برای آبادانی منطقه صرف شده، به صورت یک جا از بخش خصوصی گرفت؟ در این صورت این طرح به لحاظ اقتصادی برای بخش خصوصی مطلوب نیست؛ پس باید شرایط واگذاری تسهیل شود.

برای مثال هزینه ها، طی 10سال از بخش خصوصی گرفته و به دولت برگشت داده شود. در این صورت برای بخش خصوصی انگیزه ایجاد خواهد شد و اشتغال نیز که مورد نظر دولت است، رونق می گیرد.

مدیرعامل فولادمبارکه مشکلات مداخله ای دولت در بخش خصوصی را مهم خواند و افزود: بحث اقتصاد آزاد یکی از موضوعات مهم است. در زنجیره فولاد، از سنگ آهن تا محصول نهایی که به دست صنایع پایین دستی می رسد، باید توازن برقرار باشد و این توازن هم باید به دست خود صنایع صورت گیرد. اینکه وقت مدیران گرفته شود که چرا فلان محصول گران یا چرا ارزان است، منطقی به نظر نمی رسد. با عرضه و تقاضا، قیمت ها هم نوسان پیدا می کند.

به طور مثال نرخ سنگ آهن و گندله ای که فولادمبارکه خریداری می کند، تابع شمش فولادخوزستان است که در این دو بخش با ۱۰۰ درصد افزایش قیمت مواجه بودیم. آیا فولادمبارکه هم این افزایش قیمت را انجام داده؟ قیمت محصولات فولادمبارکه افزایش چشمگیر نداشته است. بر این باور هستیم که اقتصاد، بسته ای است که پارامترهای مختلفی دارد و نمی شود برخی را کنترل و برخی را رها کرد. باید بپذیریم که مکانیزم تسهیل این مهم، بورس کالا است. اگر هم ایراد دارد، باید رفع شود. در برابر بورس، سیستم قیمت گذاری و شورای رقابت جواب نمی دهد. از آقای مهندس شریعتمداری به عنوان اقتصاددان و مسلط به روابط بازرگانی انتظار داریم به این مشکلات هم توجه کنند.

دکتر سبحانی افزود: بورس کالا راه اندازی شد تا براساس عرضه و تقاضا قیمت گذاری ها انجام شود. اگر قرار است شورای رقابت قیمت ورق را مدیریت کند، باید قیمت مواد اولیه فولادسازها مانند سنگ آهن و گاز را هم مدیریت کند. در حقیقت بالا و پایین صنعت باید باهم دیده شود، چون به صورت یک زنجیره در حال فعالیت است. در حقیقت بورس نقشی در تعیین قیمت ندارد. فروشنده و خریدار در کنار هم به توافق می رسند و بورس کالا فقط فضای مذاکره را فراهم می کند.

فولادمبارکه هم نقشی در تعیین قیمت ندارد. برخی برای بهره برداری های خاص خود، آب را گل آلود می کنند. نمی شود مجموعه ها را وادار به کنترل قیمت کرد، ولی نظارت و کنترل های مدیریتی باید وجود داشته باشد.

مدیرعامل فولادمبارکه با اشاره به عملکرد این شرکت در چهار سال گذشته گفت: تولید فولادخام در پایان سال ۹۱ برابر با ۶ میلیون و ۶۵۰ هزارتن بوده که در پایان سال ۹۵ به ۷میلیون و ۵۰۰هزارتن رسیده است. در سال ۹۶ هم برنامه تولید ۸ میلیون و ۶۳۰ هزار تن هدف قرارداده شده که با ۳۰درصد رشد همراه است و در چهارماهه نخست سال از برنامه هم پیشی گرفته ایم. نسبت به سال ۹۱ بالغ بر ۳۸درصد افزایش ظرفیت داشتیم. حدود ۵۳۰۰۰ میلیارد ریال در پروژه های داخل و خارج فولادمبارکه سرمایه گذاری کرده ایم که تمام آن از منابع داخلی شرکت بوده است.

وی افزود: طرح ۵ میلیون تنی کنسانتره سنگان در اواسط سال آینده راه اندازی خواهد شد. توسعه سبا از ۸۰۰ هزار تن به1.6 میلیون تن انجام شده و آماده بهره برداری رسمی است.

همچنین در کارخانه فولادمبارکه تولید از 5.4 به7.2میلیون تن افزایش یافته است. در کنار توسعه کمی، توسعه و بهبود کیفی محصولات را هم انجام داده ایم. تولید ورق آجدار در مجتمع فولاد سبا، اضافه کردن تجهیزات گاززدایی برای تولید ورق های رویه خودرو، سامانه گوگردزدایی برای تولید ورق فولادهای API مورد استفاده در خطوط لوله انتقال گاز و نفت ترش و صنایع دریایی و نیز دو طرح توسعه فولادهرمزگان از 1.5به ۳ میلیون تن و نورد گرم شهید خرازی به ظرفیت۳ میلیون تن که با اروپایی ها قرارداد داریم، از این جمله هستند. در حقیقت استراتژی فولادمبارکه این است که پا به پای توسعه صنعت فولاد کشور در افق ۱۴۰۴ به ظرفیت ۲۵میلیون تن فولادخام دست پیدا کند.

دکتر سبحانی با اشاره به میزان صادرات محصولات فولادمبارکه گفت: صادرات در سال ۹۱ به میزان ۵۷۰ هزارتن بوده است. این میزان در سال ۹۴ یک میلیون و ۸۰۰ هزارتن و در سال ۹۵ یک میلیون و ۵۵۵ هزارتن بوده و برای سال ۹۶ هم یک و نیم میلیون تن برنامه ریزی شده است. البته بازارهای هدف فولادمبارکه مشخص است، تا جایی که سهم بازار اتحادیه اروپا بیش از ۵۰درصد است.

آفریقا، خاوردور و خاور میانه هم از دیگر بازارهای صادراتی محصولات فولادمبارکه است و این بدین معناست که کیفیت محصولات این شرکت اعتماد مشتریان صادراتی را جلب کرده و فولادمبارکه به عنوان نماینده جمهوری اسلامی در قلب اروپا حضور دارد. ما نیز سعی می کنیم براساس استراتژی سازمانی، همواره سهم ۲۵درصدی صادرات را حفظ کنیم. البته میزان صادرات به سهم بازار داخل هم بستگی دارد.

مدیرعامل گروه فولادمبارکه ضمن تجلیل از همراهی و حمایت همه جانبه آقای مهندس نعمت زاده، وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت دولت یازدهم افزود: تمام اتفاق های مبارکی که در سال های گذشته در بخش های صنعتی و معدنی بنگاه های صنعتی کشور و فولادمبارکه به ثمر نشسته، حاصل مدیریت بهینه، مدبرانه و تجربه آقای نعمت زاده است.

ایشان مردی از جنس صنعت هستند و عمر خود را در خدمت به صنعت کشور صرف کردند و همان گونه که وزیر صنایع دولت های قبل بودند، این دوره نیز به صنعت و معدن آمدند. جا دارد از ایشان تشکر ویژه کنم که به استناد تجربه ای که دارند از حامیان اصلی صنعت محسوب می شدند، مسائل ما را به خوبی درک می کردند و در رفع مشکلات مصمم بودند.