گزارشی از هزینه های راه اندازی کارگاه تولیدی محصولات چرمی / اشتغالی برای 200 جوان جویای کار

کیف، کفش، کمربند، کت و بسیاری دیگر از محصولات را می توان از چرم تهیه کرد. نکته قابل توجه در استفاده از محصولات چرمی آن است که با گذشت هزاران سال از این صنعت اما همچنان این محصولات در بین مردم دارای ارزش بالایی است.

به گزارش پول نیوز؛ پوست حیوانات ابتدا طی فرآیندی به نام دباغی در کارخانجات چرم سازی، به پوست فسادناپذیر و قابل استفاده برای ساخت انواع محصولات چرمی تبدیل می شود. سپس کارگاه ها و واحدهای تولیدی دیگر از این پوست انواع محصولات چرمی را تولید می کنند.

خرید محصولات چرمی طرفداران بسیار زیادی دارد چرا که هم محصولات چرمی دوام بهتری دارند و از ماندگاری بیشتری برخوردار هستند و هم استفاده از آنها به لحاظ روانی در بین افراد جامعه از محبوبیت بالایی برخوردار است. در کشور ما برخی شهرها نظیر همدان و تبریز از دیرباز خاستگاه تولید محصولات چرمی بوده اند.

در این شهرها کارخانجات تولید چرم و کارگاه های تولید محصولات چرمی فعال هستند. به سراغ بابایی یکی از فعالان این صنعت در استان همدان رفتیم که خود سال هاست دستی بر آتش دارد، از طرف دیگر استان همدان یکی از استان های پیشرو در زمینه صنعت چرم است و یکی از نخستین کارخانه ها و کارگاه های مربوط به چرم در این استان فعال شد.

وی با توجه به گستردگی استفاده از محصولات چرمی به پول نیوز می گوید: یک کارگاه معمولی می تواند حدود شش یا هفت نفر را مشغول به کار کند، البته بستگی به گستره تولید دارد و حتی می تواند تا 200نفر را هم مشغول به کار کند. کارگاهی که بتواند حدود شش نفر را مشغول به کار کند نزدیک به 60میلیون تومان سرمایه می خواهد. مواد اولیه برای کارگاه، بیشتر چرم خام است که می توان آن را از جاهای مختلفی از جمله کارخانجات چرم دولت آباد تهران، تبریز، همدان و ورامین تهیه کرد. به لحاظ کیفیت و قیمت نیز چرم گاو از هر پا (30سانتیمتر در 30سانتیمتر) از 7هزار تومان تا 14هزار تومان است. علاوه بر چرم به موادی مانند چسب، نخ آستر و یراق  نیز نیاز است.

وی در پاسخ به این سوال که یک کارگاه معمولی چقدر می تواند درآمدزایی داشته باشد، می افزاید: برای کارگران در حدود ماهی یک میلیون تومان و برای فردی که سرمایه گذار است می تواند ماهی تا 4میلیون تومان به عنوان سود خالص و پس از کسر هزینه ها درآمدزایی داشته باشد.

یک کارگاه می تواند هزینه های مختلفی داشته باشد اما بیشترین هزینه مربوط به کارگران است، اما چیزی که بسیار مهم است شناخت و سلیقه در کار است و دو محصول یک اندازه ممکن است از نظر قیمتی متفاوت باشند.

یکی از دغدغه های تولیدکنندگان مخصوصا صنایع کوچک نظیر کارگاه ها، چگونگی اخذ مجوزهای  قانونی برای راه اندازی کارگاه است. فعالان حوزه کسب و کار همواره از قانون های زائد و سخت گیری های بیش از حد در زمینه اخذ مجوزهای قاونی گله دارند.

بابایی در پاسخ به پرسش پول نیوز در این زمینه می گوید: مجوزها به سه شکل هستند؛ اول کارگاه های تولید صنایع دستی چرمی که از صنایع دستی مجوز می گیرند. دوم تولیدی های تا 10الی 12نفر که کار را به صورت ماشینی تر انجام می دهند و معمولاً از اتحادیه ها مجوز می گیرند و سوم کارگاه های بزرگ که در شهرک های صنعتی مشغول به فعالیت هستند و از صنعت و معدن مجوز می گیرند. اما برای راه اندازی یک کارگاه تولید محصولات چرمی نیاز به یک مکان مناسب است و آنچه مسلم است اینکه اجاره یا خرید کارگاه در شهرهای مختلف متفاوت است و این کارگاه ها معمولاً در حاشیه شهر ها یا خارج از آنها قرار گرفته اند.

این فعال حوزه چرم در پاسخ به پرسشی درمورد  متراژ کارگاه بیان می کند: یک کارگاه تولید محصولات چرمی از 10متر تا چند هزار متر می تواند قابل توسعه باشد و بستگی به تعداد و نوع تولید دارد که می تواند از دستبند چرمی تا روکش صندلی هواپیما یا جلد کتاب های نفیس را در بر بگیرد.

یکی از دغدغه های فعالان هر صنعت، چگونگی بازاریابی و فروش محصولات خود است. صنعت چرم گستردگی بسیار زیادی دارد و برخلاف تصور عده ای که فقط افراد با درآمد بالا را خریداران محصولات چرمی می دانند اما لازم به ذکر است که محصولات چرمی به علت ماندگاری بسیار بالایی که دارند در میان تمام اقشار جامعه خریدار خاص خود را دارند و کم نیستند افرادی که که از درآمد پایینی برخوردار هستند اما از کفش یا کمربند چرمی که مدت هاست استفاده می کنند رضایت خاطر دارند.

بابایی در مورد خریداران و استفاده کنندگان از محصولات چرمی می افزاید: خریداران از همه نوع قشری می توانند باشند و بسته به نیاز متفاوت است و برخی محصولات مانند کمربند نیاز عموم مردم است اما برخی محصولات دیگر مانند تابلوفرش های چرمی و جلد کتاب های نفیس خریداران خاص خود را دارد. گستردگی صنعت چرم و بازار انبوه مصرف کنندگان آن باعث شده است افراد زیادی فکر ورود به این صنعت را داشته باشند.

مهدی فصیح، فعال صنعت چرم در استان قزوین است که به تازگی به این حوزه ورود و یک کارگاه تولید محصولات چرمی راه اندازی کرده است، در مورد نحوه یادگیری تولید محصولات چرم می گوید: مانند هر حرفه دیگر این کار نیز به مهارت خاص خودش نیاز دارد. شخصی مانند من که شاید کارهایم متفاوت و موفق به نظر بیاید، هیچ کجا آموزش ندیده ام و پیش هیچ مربی و استادی نرفته ام اما با تحقیق و جست وجو الان خودم به حدود 200 نفر آموزش مجازی می دهم. پس لزوما نیاز به استاد نیست اما حتماً نیاز به کسب مهارت است، حالا یا با مراجعه به مربیان و اساتید یا با تحقیق و پرس و جو یا با هر دو روش می توان به این مهارت دست یافت.

وی در مورد چرم به کار رفته می افزاید: چرمی که برای کار دستی به کار می رود، دقیقا چرمی است که برای کار صنعتی به کار می رود و به ترتیب اکثر مصرف چرم گاو، بز، گوسفند، شتر، شترمرغ، سوسمار، مار و حتی ماهی است و همه این موارد در بازار مصرفی ایران به چرم های ایرانی و ترکیه ای تقسیم می شوند. چرم های ترک به علت تجهیزات شان، باکیفیت تر هستند و گران تر، اما چرم ایرانی مرغوب و صادراتی هم داریم. از نظر نوع کار نیز چرم های سراجی و مخصوص کارهای معمولی فینیش شده هستند.

چرم های مخصوص حکاکی و سوخت نگاری یا لاک نخورده هستند. این فعال صنعت چرم در پاسخ به سوالی درباره مشکلات این حوزه می گوید: این کار بسیار جای پیشرفت دارد اما یکی از مشکلات موجود این است که در این حوزه دست زیاد است و افراد بسیار زیادی به طور مستقیم و غیرمستقیم در این حرفه مشغول هستند و بعضی ها با رفتار غیرحرفه ای گاهی ارزش کار را پایین می آورند. برای فروش محصولات نیز تقریباً همه ما مشکل داریم و باید فرهنگ سازی شود. مشکل دیگر که وجود دارد این است که مدت زیادی طول می کشد تا تکنولوژی روز دنیا به ایران بیاید، آن هم بی کیفیت و به صورت محدود و واقعاً مشکل ابزار و تجهیزات در ایران زیاد داریم.

با توجه به اینکه صنعت چرم در کشور ما از قدمت بالایی برخوردار است و دامپروری و به تبع آن تولید پوست و چرم نیز رونق مناسبی دارد به نظر می رسد چنانچه انتقال تکنولوژی در این عرصه صورت بگیرد و از ابزارآلات و تجهیزات مدرن استفاده شود و تولیدکنندگان بتوانند برای محصولات تولید شده خود بازار مناسبی پیدا کنند، ورود به این صنعت می تواند سود خوبی داشته باشد. از طرف دیگر از آنجا که راه اندازی یک کارگاه تولید محصولات چرمی در ابتدا می تواند در ابعاد کوچکی باشد و سپس آن را توسعه داد، لذا می تواند کسب و کار مناسبی برای جوانان بیکار باشد.

راه های زیادی برای یادگیری این حرفه وجود دارد. از جمله راه های یادگیری می توان شرکت در دوره های آموزشی سازمان فنی و حرفه ای، کار کردن در کارگاه ها و استفاده از تجربیات مربیان و استادکاران، تحصیل در رشته چرم و پوست در برخی دانشگاه ها و مراکز علمی - کاربردی و برخی روش های دیگر را نام برد. به هرحال یادگیری صحیح و تولید محصولات بهتر می تواند در این حوزه حرف اول را بزند، چرا که افراد زیادی هستند که به صورت غیرحرفه ای در این زمینه کار می کنند.