واشنگتن و پکن روز جمعه اعلام کردند که در زمینه صادرات گاز طبیعی و گوشت گاو به چین به توافق هایی رسیده اند. توافقنامه تجاری تازه ای بین چین و ایالات متحده امضا شده است که می توان از آن به عنوان نخستین میوه ادغام بین دونالد ترامپ و شی جینگ پینگ یاد کرد. ماه گذشته این دو رئیس جمهور در فلوریدا دیدار کردند تا درباره همکاری بین دو اقتصاد بزرگ جهان گفت وگو کنند. ایالات متحده آمریکا و چین تجارت گوشت قرمز و مرغ و همچنین دسترسی به شرکت های مالی خود را افزایش خواهند داد.
به گفته ویلبور راس، وزیر بازرگانی ایالات متحده، این اقدامات به عنوان بخشی از طرح کاهش کسری تجاری شدید آمریکا با چین صورت می گیرد. ویلبور راس گفته است: در پی گفت وگوهای دونالد ترامپ و شی جینگ پینگ، دولت چین با رفع محدودیت خرید کالاهای آمریکایی و افزایش واردات کالا از آمریکا موافقت کرده است. از جمله چین ممنوعیت خرید گوشت گاو از آمریکا را لغو کرده و ایالات متحده به شرکت های تولید گاز اجازه داده است گاز مایع به چین صادر کنند.
راس در جلسه مطبوعاتی به خبرنگاران گفت دو کشور توافق کرده اند چین اجازه واردات گوشت گاو از ایالات متحده را تا قبل از 16 جولای بدهد و آمریکا نیز در همین مهلت قانون پیشنهادی را برای اجازه ورود مرغ پخته چین به بازارهای ایالات متحده صادر خواهد کرد. پکن همچنین به سرویس های کارت پرداخت متعلق به آمریکا اجازه خواهد داد فرآیند صدور مجوز خود را در بخشی که سیستم یونین پی (UnionPay)چین تقریبا انحصار کامل آن را در اختیار داشته است شروع کنند.
شرکت های خارجی در چین نیز قادر خواهند بود به ارائه خدمات رتبه بندی اعتبار بپردازند. اپراتورهای کارت اعتباری آمریکا، ویزاکارت و مسترکارت هنوز به طور مستقل اجازه معاملات در چین را ندارند این درحالی است که قانون 2012 سازمان تجارت جهانی، پکن را به باز کردن این بخش ملزم کرده است. ترامپ در دوره کمپین انتخاباتی خود تعهد داده بود شیوه های تجاری چین و سایر کشور ها را که از نظر او غیرمنصفانه تلقی می شود، متوقف خواهد کرد.
توافقنامه تجاری اخیر بین دو طرف شامل تسهیلاتی برای افزایش صادرات مجموعه ای از کالاها و خدمات آمریکایی به چین است که از آن جمله می توان به رفع محدودیت در زمینه واردات اقلام کشاورزی و فعالیت نهادهای مالی آمریکایی در جمهوری خلق چین اشاره کرد. آقای راس توافقنامه بین دو طرف را «دستاوردی غول آسا» توصیف کرده و گفته است که مذاکرات بین دو کشور از نظر سرعت دستیابی به توافق رکورد زده است.
وی اظهار داشت آنچه به دست آمده در طول تاریخ روابط تجاری آمریکا و چین سابقه نداشته و افزود که معمولا مذاکرات تجاری چند سال به طول می انجامد ولی توافق اخیر طی چند روز به دست آمده است. در چین، معاون وزیر دارایی آن کشور گفت که سرعت به نتیجه رسیدن مذاکرات حاکی از گستردگی و عمق همکاری تجاری بین دو کشور است.
دونالد ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی خود دولت چین را به خاطر آنچه محدودیت صادرات کالا و خدمات آمریکایی می دانست مورد انتقاد قرار داده و گفته بود که در صورت پیروزی در انتخابات، درصدد تغییر این وضعیت برخواهد آمد. سال هاست که تراز تجاری آمریکا با چین به شدت به زیان آمریکاست و دونالد ترامپ گفته بود که کسری تراز تجاری آمریکا و چین هر سال میلیاردها دلار به اقتصاد ایالات متحده زیان می زند و عامل مهمی در ضعف فعالیت های تولیدی و بیکار ماندن نیروی کار در این کشور است.
مقامات وزارت بازرگانی آمریکا گفته اند که این توافقنامه ممنوعیتی را که چین در سال ۲۰۰۳ علیه واردات کالاهای کشاورزی به خصوص گوشت گاو از آمریکا وضع کرده بود، برمی دارد. در آن زمان، دولت چین نگرانی از بیماری جنون گاوی را دلیل وضع ممنوعیت واردات گوشت گاو اعلام کرد، اما طی سال های بعد تلاش دولت آمریکا برای برداشتن این ممنوعیت به نتیجه نرسید.
در مقابل، آمریکا اجازه ورود گوشت پخته پرندگان از چین را خواهد داد و وزیر بازرگانی گفته است که از این جهت، خطری متوجه سلامت بخش دامداری آمریکا نخواهد شد. صدور برخی کالاهای الکترونیکی پیشرفته و امکان فعالیت بانک های آمریکایی در چین از جمله بخش های دیگر این توافقنامه است. سال گذشته کسری تراز تجاری آمریکا با چین به ۳۱۰ میلیارد دلار رسید که بالاترین کسری تراز تجاری این کشور با هر کشور دیگری در جهان بود. این مبلغ حدود ۶۰ درصد کل کسری تجاری ایالات متحده در سال گذشته را تشکیل می داد.
توافقنامه به دست آمده به بسیاری از محدودیت های وضع شده از سوی چین علیه واردات کالا و خدمات از آمریکا پرداخته که شرکت های آمریکایی سال هاست از وجود آنها گله داشته و آنها را مانع ورود خود به بازار چین دانسته اند. با این همه، مشخص نیست که آیا دولت چین با وجود موافقت با رفع این محدودیت ها، در جهت افزایش واردات از آمریکا گامی عملی برخواهد داشت یا اینکه توافقنامه فقط روی کاغذ باقی خواهد ماند.
در گذشته بارها دو کشور برای افزایش صادرات کالای آمریکایی به چین به توافق هایی دست یافتند که در عمل نتیجه ملموسی از آنها دیده نشد. برخی کارشناسان گفته اند که این توافقنامه نیز مانند توافق های قبلی، بیشتر به کلیات پرداخته و بر گسترش مبادلات به طور کلی تأکید دارد، اما حاوی جزییاتی در مورد نحوه افزایش صادرات کالای آمریکایی نیست.
به گفته آنان، همین رویکرد در توافق های قبلی هم دیده می شد و عاملی در ناکامی عملی آنها بود. مزیت نسبی چین در تولید کالاهایی با بهای ارزان، هرچند معمولاً با کیفیت نه چندان بالا، توانسته است بر بازارهای مصرفی بسیاری از کشورهای پیشرفته تسلط یابد و امکان رقابت را از تولیدکنندگان داخلی بگیرد. کشورهای پیشرفته جهان انتظار دارند در برابر واردات این قبیل کالاها، امکان صدور اقلام از نظر فنی پیشرفته و خدمات مختلف به چین را داشته باشند.
به اعتقاد برخی از این کشورها، دولت چین با اتخاذ سیاست های پنهان و آشکار از جمله جلوگیری از افزایش نرخ برابری پول ملی آن کشور در برابر ارزهای خارجی و مقررات و قوانین مختلف، موانعی را در برابر واردات از سایر کشورها ایجاد می کند. قرار است وزیران بازرگانی دو کشور در ماه های آینده نحوه اجرای این توافقنامه و همچنین رفع اختلافات تجاری بین دو طرف مذاکراتی را انجام دهند.