سفرهای نوروزی آغاز شدند / ریل، دریا، آسمان و جاده چشم انتظار مسافران

با رسیدن به روزهای آخر اسفندماه سفرهای نوروزی سال 96 رسما آغاز شد؛ سفرهایی که پیش بینی می شود مانند سال های پیش در تمام حوزه های حمل و نقل عمومی توزیع شده و البته بخش قابل توجهی از بار آن روی دوش خودروهای شخصی باشد.

در شرایطی که بسیاری از شرکت های فعال در عرصه حمل و نقل عمومی ترجیح داده اند برای حفظ توان مسافران و متقاضیان استفاده از امکانات خود با قیمت های سالی جاری را در نرخ های نوروزی دخیل کنند، اما همچنان به نظر می رسد بخش قابل توجهی از تمرکز مسافران نوروزی در این ایام به استفاده از وسایل شخصی خود معطوف خواهد شد و از این رو پیش بینی می شود همچنان جاده های منتهی به شهرهای جذاب برای گردشگران، اصلی ترین محل تردد مسافران نوروزی باشند.

با این وجود شرایط از سوی دولت در تمام بخش های مسافری، طوری چیده شده تا امکان آن وجود داشته باشد که تمام متقاضیان شرایط استفاده از امکانات را پیدا کنند؛ شرایطی که از یک سو به قیمت های متنوع در انواع حمل و نقل های عمومی مرتبط می شود و از سوی دیگر نوع خدمات ارائه شده به مسافران را پوشش می دهد.

ورود هواپیماهای جدید مهم ترین اتفاق

بر خلاف سال های نه چندان دور که صنعت هوایی ایران برای مدیریت متقاضیان نوروزی خود نیاز به پیگیری های جدید و کنترل منابع داشت، در طول ماه های گذشته شرایط طوری تغییر کرده که باعث شده است امکانات استفاده از هواپیماهای ناوگان مسافری برای مسافران ایرانی فراهم شود. هرچند هنوز نزدیک به 40 درصد از ناوگان هوایی ایران امکان پرواز ندارند و تنها حدود 150 فروند از هواپیماهای کشور می پرند، اما اجرایی شدن برجام و پس از آن نهایی شدن قراردادهای خرید هواپیماها از ایرباس و بویینگ، این شانس را به وجود آورده که مسافران ایرانی پس از نزدیک به چهار دهه بار دیگر سوار هواپیماهای نو شوند.

در طول روزهای گذشته با رسیدن ایرباس 330 ایران ایر و اضافه شدن آن به ایرباس 321 که چند هفته قبل وارد ناوگان شده بود، تعداد هواپیماهای نوساز ایران به دو فروند رسیده و به نظر می رسد برای مسافران ایرانی گشایش قابل توجهی به حساب خواهد آمد.

در کنار آن شرکت های هواپیمایی کشور نیز تصمیم گرفتند با همکاری سازمان هواپیمایی نسبت به افزایش احتمالی نرخ بلیت های نوروزی اقداماتی اساسی انجام دهند تا جایی که براساس آخرین صحبت های رئیس سازمان هواپیمایی در حال حاضر هیچ گزارشی مبنی بر فروش بلیت پروازهای نوروزی با نرخ های غیر قابل توجیه وجود ندارد.

با اضافه شدن این موضوع به اتفاقات مثبتی که در عرصه گردشگری ایران رخ داده، این شانس وجود دارد که تعداد مسافران صنعت هوایی افزایشی قابل توجه پیدا کند. همان طور که رئیس شرکت فرودگاه های کشور اعلام کرده پیش بینی می شود نزدیک به 4 میلیون مسافر در ایام نوروز از طریق فرودگاه های داخلی جابه جا شوند و این مسئله تعداد مسافران ناوگان را 15 درصد بالا خواهد برد.

روزهای پرامید صنعت ریلی

پیگیری های وزارت راه و شهرسازی در طول ماه های گذشته منجر به آن شد که واگن های با عمر بیشتر از 45 سال به طور رسمی از ناوگان خارج شوند. طبق صحبت های آخوندی این احتمال وجود دارد که در آینده نه چندان دور تردد واگن های با عمر بیشتر از 35 سال نیز متوقف شود و به این ترتیب تعداد واگن های فعال در این عرصه به شکل قابل توجهی کاهش خواهد یافت. همان طور که مدیرعامل راه آهن اعلام کرده واگن های مسافری از 2200 به مرز 1800 واگن کاهش یافته و احتمال دارد با تداوم این روند تعداد آنها کمتر نیز شود.

در چــنین شرایـــطی شرکت های ریلی تمام امکانات خود را برای استفاده مسافران نوروزی بسیج کرده اند. با وجود آنکه چند هفته از آغاز پیش فروش بلیت های نوروزی گذشته، اما هنوز بعضی از مسیرها ظرفیت های ابتدایی خود را حفظ کرده اند و همچنین با پیگیری چند شرکت ریلی در طول روزهای گذشته ظرفیت های جدیدی نیز به سفرهای نوروزی اضافه شده که در مسیرهای پرتردد مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.

با رسیدن واگن های جدید، برقی شدن و سریع السیر شدن خطوط ریلی، رسیدن ریل به استان های باقی مانده و البته افزایش مزیت نسبی قطار در قیاس با دیگر شیوه های حمل و نقل، این شانس وجود خواهد داشت که ظرفیت عرصه ریلی ایران به شکلی جدی تغییر کند و از این رو اقبال مسافران نیز نسبت به این بخش از حمل و نقل افزایش یابد.

جاده و دریا، حفظ شرایط گذشته

هرچند با پیگیری های وزارت راه و شهرسازی طرح نوسازی ناوگان بین شهری کشور در عرصه جاده ای و لنج های مسافری در دریای جنوب از چند ماه قبل پیگیری شده و حتی با ارائه تسهیلاتی جدید تلاش شده سرعت جابه جایی ناوگان نو با فرسوده های گذشته افزایش یابد، اما به نظر می رسد در حال حاضر حفظ دستاوردها و امکانات گذشته، اصلی ترین دغدغه در این حوزه خواهد بود.

با پیگیری های صورت گرفته از سوی سازمان راهداری، نرخ بلیت اتوبوس، مینی بوس و دیگر ناوگان بین شهری فعال در جاده های ایران در نوروز امسال افزایش نمی یابد و مانند آنچه در گذشته در نظر گرفته می شد، فروخته می شود. در کنار آن با اضافه کردن برخی امکانات خرید غیر حضوری برای متقاضیان، تلاش شده تقاضا برای این نوع از حمل و نقل به حداکثر برسد.

اجرایی شدن برجام این امید را زنده کرده تا ناوگان حمل و نقل ایران بتواند بار دیگر بازارهای جهانی را پیش روی خود ببیند و امکان آن را پیدا کند که خدمات ارائه شده به مسافران را افزایش دهد. هرچند تا آن زمان احتمالا همچنان جاده ها اصلی ترین نوع حمل و نقل در انتخاب های مردمی به حساب می آیند اما شاید نوروز سال آینده فضایی جدید به وجود آورند که در آن حمل و نقل عمومی حرف اول و آخر را بزند.