بورس تهران آخرین فصل از سال 95 را با افت ها و چالش های بسیاری طی کرد به طوری که در آخرین روز از فصل پاییز شاخص کل بورس در کانال 80هزار واحدی قرار داشت اما طی نوساناتی که در فصل زمستان همراه بازار سهام بود این نماگر افت های پی در پی را تجربه کرد و هم اکنون که در روزهای پایانی سال هستیم در کانال 76هزار واحدی به سر می برد.
ناگفته نماند که شاخص کل در اواسط بهمن ماه نیز به پایین ترین سطح خود طی سه ماه گذشته رسیده و تا کانال 76هزار واحدی نزول کرده بود. تردید ها و نگرانی های فعالان بازار نیز هم اکنون آخرین ماه از فصل زمستان را بی رونق ساخته است. گزارش های 9ماهه شرکت ها هم که اکثرا در اواخر دی ماه منتشر شدند و با وجود اینکه اکثر شرکت ها عملکرد نسبتا بهتری را در گزارشات 9ماهه خود ارائه کردند، اما سهامداران بورس تهران واکنش مثبتی نسبت به این موضوع از خود نشان ندادند.
به نظر میزان انتظارات آنها با توجه به متضرر شدن شان با افت های بازار بیش از این بوده است. همچنین بالا بودن نسبت قیمت به درآمد بازار سهام نسبت به سایر بازار ها توانسته تا حدودی از جذابیت این بازار بکاهد. از طرفی دیگر بازگشایی نمادهای بانکی نیز در این فصل بر تردید ها و ترس های فعالان بازار دامن زد.
در هر صورت عدم اطمینان از چشم انداز آتی بانک ها با توجه به بحران های موجود و همین طور ریسک هایی که با روی کار آمدن دولت جدید آمریکا در سطح جهانی مطرح است باعث شده فعالان بازار سهام این روزها میل چندانی به خرید سهام نداشته باشند.
شایان ذکر است که به رسم آخرین ماه هر سال و با توجه به پایان سال مالی کارگزاران و همین طور نزدیک شدن به نوروز شاهد خروج نقدینگی در بازار بیشتر از ماه های قبل هستیم و تمامی این عوامل بورس تهران را در آخرین فصل سال کم تحرک کرده است.
در این بین اغلب شرکت های بورسی نخستین پیش بینی های سود سال 96 خود را با تعدیلات مثبت منتشر کرده اند ولی این عامل هم باعث تحرک چندان زیاد سهامداران و فعالان بورس تهران در این روزها نشد.
شاید بتوان رشدهای آهسته و پی درپی شاخص در هفته های اخیر را به نوعی به این پیش بینی ها نسبت داد اما واکنش ها آن طور که باید صورت نگرفت، در این خصوص شایان ذکر است که چند عامل وجود دارد که در حال حاضر رفتار بازار سهام و بازیگران این بازار را تحت تأثیر خود قرار داده است؛ موضوع رفتار ترامپ با برجام، روند قیمت های جهانی در سال آینده، تغییرات نرخ ارز و ابهامات موجود در این قضیه و انتخابات ریاست جمهوری همگی از عواملی هستند که سهامداران را با احتیاط روبه رو کرده و همچنین در روند بورس تهران در سال آینده نیز تأثیر گذار خواهند بود،اما یکی از مشکلات اساسی این روزهای بازار سهام باوجود تصمیمات اتخاذ شده در این خصوص، توقف نمادها در بازار است.
هرچند اغلب این توقف ها به دلیل پیش بینی سود صورت گرفته، اما نقدینگی بسیاری را در بازار سهام محبوس کرده که این موضوع به خودی خود باعث کاهش حجم و ارزش معاملات در بازار و تشدید روند منفی بازار می شود.
در نهایت با توجه به ریسک های پیش روی بازار و همین طور اقتصاد و ابهاماتی که این ریسک ها با خود به همراه دارند و از طرفی انتظار هایی که از گزارشات 12ماهه شرکت ها وجود دارد باید منتظر ماند تا با روشن شدن برخی از این موضوعات بتوان چشم انداز بازار سهام را در سال آتی پیش بینی کرد، هرچند اگر اتفاق خاصی در اقتصاد شکل ندهد نمی توان رشدهای بالا و سریع بازار سهام را انتظار داشت.
عضو انجمن مدیریت استراتژیک ایران