تفاهم میراث فرهنگی و وزارت کشور درباره مناطق روستایی و شهری / تفاهمی برای ارتقای شاخص ها

سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و وزارت کشور با هدف تبادل نظر و تشریک مساعی به منظور برنامه ریزی، راهبری و نظارت بر مجموعه اقدامات مشترک، با یکدیگر تفاهم کردند.

به  گزارش روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در تفاهم نامه ای که به مدت پنج سال و برای ارتقای شاخص های سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در شهرها و روستاها به  امضای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و وزارت کشور رسیده، بر اهدافی نظیر تقویت جایگاه مدیریت شهری و روستایی در توسعه پایدار گردشگری، مدیریت بافت های تاریخی و فرهنگی، ترویج و توسعه صنایع دستی و هنرهای سنتی، حفظ و احیای بافت ها و عناصر ارزشمند تاریخی، فرهنگی، طبیعی و رشته های صنایع دستی و هنرهای سنتی در شهرها و روستاها تأکید دارد.

توسعه گردشگری دریایی و مدیریت طرح های سالم سازی دریا

استفاده از منابع و ظرفیت های موجود دو دستگاه برای تحقق اهداف موردنظر در این تفاهم نامه، ایجاد زیرساخت های لازم برای توسعه گردشگری روستایی با رویکرد حفظ سیما و منظر روستاها متناسب با معماری بومی و ایرانی اسلامی، ایجاد زمینه های توسعه گردشگری دریایی و مدیریت طرح های سالم سازی دریا در مناطق ساحلی شمال و جنوب کشور با رعایت مقررات و هماهنگی سازمان توسعه عمران دریا و سواحل کشور و دفاتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری ها از دیگر اهدافی است که در این تفاهم نامه بر آن ها تأکید شده است.

از سایر اهداف این تفاهم نامه می توان به ایجاد بستر مناسب برای توسعه و استفاده از ظرفیت های بخش های تعاونی، خصوصی و سازمان های مردم نهاد، کمک به ایجاد منابع درآمد پایدار برای شهرداری ها و دهیاری های کشور و فراهم ساختن تبادل فرهنگی و معرفی صنایع دستی و هنرهای سنتی و سنت های اصیل و بومی کشور به گردشگران داخلی و خارجی اشاره کرد.

برگزاری نشست های تخصصی، همایش های علمی، کارگاه های آموزشی، انجام طرح های پژوهشی و بازدید از تجارب موفق داخلی و خارجی برای شهرداران، دهیاران، کارشناسان و مدیران دست اندرکار در حوزه های گردشگری، میراث فرهنگی، صنایع دستی و هنرهای سنتی، تدوین شاخص ها و ضوابط انتخاب شهرهای نمونه و خلاق روستاهای هدف گردشگری و تهیه برنامه عملیاتی برای این شهرها و روستاها در طول اجرای تفاهم نامه از اقدامات مشترکی است که برای رسیدن به اهداف مدنظر در این تفاهم نامه بر آنها تأکید شده است.

تکمیل، مدیریت و بهره برداری از کمپینگ های نیمه تمام اقامتی

همچنین تأکید بر تکمیل، مدیریت و بهره برداری از کمپینگ های نیمه تمام اقامتی در شهرها و روستاهای کشور، ارائه پیشنهادهای مشترک برای تهیه طرح های توسعه شهری به ویژه طرح های تفصیلی شهرها و طرح های هدایت کننده روستاهایی که ویژگی های گردشگری و تاریخی دارند با نگرش توسعه گردشگری و حفاظت و احیای بافت های ارزشمند تاریخی  فرهنگی و صنایع دستی و همچنین تبادل تجربیات و یافته های پژوهشی و شکل گیری شبکه های اطلاعاتی بین مراکز علمی و اجرایی از موارد ذکر شده در این تفاهم نامه است.

اعطای تسهیلات به ۵۰۰روستای منتخب گردشگری و صنایع دستی

علاوه بر هماهنگی در برگزاری جشنواره های بومی و محلی در روستاها و شهرهای برخوردار از ظرفیت گردشگری و تقویت کارگاه های صنایع دستی و حمایت از تولید و برگزاری نمایشگاه و بازارچه های صنایع دستی در شهرها و روستاها، مقرر شد که در طول برنامه ششم میان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و وزارت کشور، همکاری مشترک برای تعیین ۵۰۰ پروژه منتخب گردشگری در شهرهایی با جمعیت کمتر از ۱۰۰هزار نفر و برنامه ریزی برای تأمین زیرساخت های مورد نیاز گردشگری و اعطای تسهیلات لازم به ۵۰۰ روستای منتخب گردشگری و صنایع دستی به عمل آید، برای انجام این همکاری مشترک در ۵۰۰ روستای منتخب گردشگری و صنایع دستی، وزارت کشور و سازمان میراث فرهنگی در سال اول اجرای این تفاهم نامه به تأمین کمک های مالی و فنی یا تسهیلات برای هر پروژه منتخب اقدام می کنند و در سال های بعد نیز براساس قانون بودجه سالانه عمل خواهد شد.

برای رسیدن به اهداف موردنظر میان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و وزارت کشور، در این تفاهم نامه بر برگزاری جشنواره در راستای تعیین شهر و روستای نمونه و تجلیل از عملکرد برترین های مدیریت شهری و روستایی در زمینه ارائه خدمات نوین گردشگری، حفظ میراث فرهنگی و طبیعی و توسعه صنایع دستی و هنرهای سنتی، و همچنین تسهیل در ایجاد تشکل های مردم نهاد در روستاها و شهرها و واگذاری اماکنِ در اختیار به سمن های فعال در حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تأکید شده است.

جلوگیری از عرضه صنایع دستی خارجی در اماکن فرهنگی و تاریخی

همکاری در زمینه جذب سرمایه گذاران متقاضی ایجاد توسعه طرح های گردشگری، صنایع دستی و هنرهای سنتی، مشارکت در معرفی ظرفیت ها و جاذبه های گردشگری با استفاده از ظرفیت های دو طرف، همکاری و مشارکت در ایجاد خدمات و امکانات مورد نیاز در شهرهای نمونه گردشگری و شهرهای منتخب توسعه فعالیت های گردشگری در طول برنامه ششم و برنامه ریزی و هدایت و ایجاد هماهنگی های لازم درخصوص ارائه نکردن صنایع  دستی خارجی در اماکن فرهنگی و تاریخی برای حمایت از تولید و فروش محصولات صنایع دستی داخلی از دیگر مواردی بود که در این تفاهم نامه مورد تأکید دو طرف قرار گرفت.

سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای دستیابی هر چه بهتر اهداف و برنامه های این تفاهم نامه، واگذاری مدیریت و بهره برداری اماکن تفریحی و گردشگری که در اختیار این سازمان و در محدوده و حریم شهرها و روستاها است، در حدود قوانین و مقررات، به شهرداری ها و دهیاری ها را در دستور کار قرار می دهد.

در سال اجرای این تفاهم نامه، حداقل ۱۰۰ اردوگاه (کمپ) گردشگری - به شرط این که از سوی شهرداری ها و دهیاری ها تکمیل و آماده سازی شود - به آنها واگذار خواهد شد. به علاوه مقرر شد سازمان میراث فرهنگی ــ با هماهنگی شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی ــ به واگذاری مدیریت و بهره برداری از مجتمع های خدماتی بهداشتی به  شهرداری ها و دهیاری ها اقدام کند.

این سازمان همچنین در زمینه بهره برداری از بناهای تاریخی در شهرها و روستاها متناسب با نوع اثر تاریخی و نیاز شهروندان و روستاییان (به جز نفایس ارزشمند ملی)، با همکاری صندوق احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی، مشارکت و بسترهای لازم را فراهم می کند.

علاوه بر برنامه ریزی در تأمین اعتبار لازم برای روستاهای هدف گردشگری تا پایان مدت اجرای تفاهم نامه ها به  منظور توسعه گردشگری و تسهیل در مشارکت شهرداری ها و دهیاری ها و تعاونی های روستایی در اجرای طرح های گردشگری با سرمایه گذاران بخش خصوصی، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دست به ابلاغ محدوده ها، ضوابط و معیارهای حفظ و احیای مناطق تاریخی ارزشمند به تناوب و اولویت و حداکثر تا پایان دوره اجرای تفاهم نامه می زند که این مسئله با توجه به آسیب پذیری بافت های تاریخی کشور و همپوشانی آن ها در بسیاری از مناطق با بافت های ناکارآمد شهری روستایی مطابق با میزان منابع مالی تخصیص یافته صورت می گیرد.

براساس این تفاهم نامه، مقرر شد که وزارت کشور اقداماتی نظیر هدایت شهرداری ها، دهیاری ها و واحدهای ذی ربط را به منظور تسهیل در صدور پروانه ساخت و احداث مجموعه های گردشگری و بازارچه های دائمی صنایع دستی در محدود شهرها و روستاها کشور را در دستور کار قرار دهد و همچنین با واحدهای ذی ربط استانی برای تسهیل ایجاد کردن در تغییر کاربری اراضی مورد نیاز در کمیسیون های مربوط برابر مقررات همکاری کند.

وزارت کشور همچنین متعهد به استفاده از صنایع دستی برای اهدا به برگزیدگان همایش ها و جشنواره ها و نمایشگاه های برگزار شده در استان ها و شهرها و روستاهای کشور است. هدف از این اقدام اشاعه صنایع دستی و هنرهای سنتی بومی و ملی است.

به کارگیری نمادهای صنایع دستی و هنرهای سنتی در معماری شهری و روستایی

هدایت شهرداری ها و دهیاری ها به مشارکت در اجرا و مدیریت طرح های سالم سازی دریا در شهرها و روستای ساحلی و همچنین تأکید و اهتمام در به کارگیری نمادهای صنایع دستی و هنرهای سنتی در معماری، طراحی و مبلمان شهری و روستایی با حفظ اصالت های سنتی و بومی در شهرها و روستاها و استفاده از مصالح بومی و محلی از مفاد این تفاهم نامه است.

ترویج نام گذاری خیابان ها، میادین و معابر شهرها و روستاهای کشور با نام پیشه ها، رشته ها و نام آوران و هنرمندان صنایع دستی، هنرهای سنتی و مفاخر فرهنگی در مصوبه های اسلامی شهر و روستا، ایجاد زمینه های لازم برای حمایت و مشارکت شهرداری ها و دهیاری ها در حفظ و احیای بافت های تاریخی و اتخاذ تدابیر لازم برای نظارت بر شهرداری ها و دهیاری ها در مراقبت، صیانت و حفاظت از آثار فرهنگی، تاریخی و طبیعی و همچنین اجرای قوانین و مقررات مربوط به حوزه های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی با همکاری سازمان میراث فرهنگی از دیگر اقداماتی است که وزارت کشور بر اساس این تفاهم نامه انجام خواهد داد.

عوارض ناشی از تغییر کاربری و فروش تراکم به صورت اقساط 5 تا ۱۰ ساله

دریافت عوارض ناشی از تغییر کاربری و فروش تراکم به صورت اقساط پنج تا 1۰ساله از شروع بهره برداری از سرمایه گذار توسط شهرداری ها، حمایت و هدایت از شهرداری ها و دهیاری ها در زمینه احداث بازارچه های تولید، عرضه، فروش و نمایشگاه صنایع دستی و جشنواره های بومی و محلی کشور با مشارکت سازمان های مردم نهاد مرتبط از دیگر مواردی است که به عنوان اقدامات وزارت کشور مشخص شده است.

هدایت، حمایت و نظارت بر سازمان های عمران و بازآفرینی شهری وابسته به شهرداری ها (که یکی از وظایف آن احیا و بازسازی بناهای تاریخی و فرهنگی است) با سازمان در زمینه حفظ و احیای بافت های تاریخی و فرهنگی و کمک و مشارکت در ایجاد و تبدیل بناهای تاریخی و در اختیار سازمان از جمله کاروانسرا یا زمین های در اختیار شهرداری برای کاربری های خدمات گردشگری، بازارچه صنایع دستی، موزه های تخصصی با مشارکت مردم و دستگاه های اجرایی مطابق مقررات از دیگر اقداماتی است که وزارت کشور بر اساس این تفاهم نامه به اجرای آن ملزم است.