ضرورت فرهنگ سازی در بیمه عمر

با گذشت سه دهه از ورود بیمه عمر به ایران، آنچه جای تأمل دارد استقبال کم عموم مردم از این نوع بیمه است؛ نكته ای كه به ساختارهای فرهنگی و اجتماعی جامعه ایران بازمی گردد. در باور جامعه، بیمه عمر صرفاً به عنوان منبع سرمایه گذاری و سوددهی شناخته می شود.

به طور مثال مقایسه سوددهی بانك ها و بیمه همواره جزو سوالات اساسی و رایج مردم است؛ آنچه نشان دهنده نگاه كوتاه مدت و صرفاً سرمایه گذاری به خدمتی است كه نام بیمه را یدك می كشد. در صورتی که تمرکز بیمه عمر در درجه اول پوشش افراد در برابر حوادث آینده و در درجه بعد سوددهی است.

اگرچه گزینه های زیادی برای تضمین آینده وجود دارد، اما بیمه عمر عاقلانه ترین تصمیم است. با این همه اما هنوز پرسش های بسیاری از جزییات خدمات پوششی و نحوه سرمایه گذاری بیمه عمر در افکار عمومی وجود دارد و اینکه بیمه عمر دقیقا چیست و از کجا شکل گرفته است.

بیمه عمر چیست؟ 

بیمه عمر توافقی مدت دار میان شخص و شرکت های بیمه برای تضمین آینده است و بهترین راه برای سرپرستان خانواده هایی است كه اندوخته مناسبی برای آینده خود ندارند. روشی كه صرفاً منبعی برای سرمایه گذاری و سوددهی نیست و درعین حال افراد را برای ترمیم عواقب جبران ناپذیر مالی حاصل از حوادث آینده و حفظ امید به زندگی یاری می كند. توافقی میان شركت های بیمه و افراد كه به بیمه گذاران این فرصت را خواهد داد تا درصورت بروز هر اتفاق مخربی، حتی با كمترین حق بیمه پرداختی، در زمان احتیاج طلب خسارت كنند.

به عبارت دیگر بیمه عمر نوعی توافق است كه افراد را با پرداخت هزینه ای ماهانه/سالانه تحت پوشش انواع موارد بیمه ای و سلامت قرار می دهد. هدف اصلی این بیمه که براساس مدل جهانی Flexible Universal Life طراحی شده، ایجاد اطمینان و آرامش در بازه های زمانی مختلف زندگی است. خدمات پوششی این بیمه از پنج بخش پوشش عمر، فوت حادثی، امراض خاص، از كار افتادگی، پوشش معافیت و درآمد از كارافتادگی تشکیل شده است.

با این وجود پیشینه بیمه عمر نشان می دهد كه تقاضای پوشش كامل همواره و به میزان قابل توجهی با دیگر گزینه های پوششی فاصله دارد،زیرا این پوشش به صرفه تر و پاسخگوی مناسب تری برای نگرانی افراد جامعه از آینده بوده است. اما به طور كلی سرمایه فوت، هسته مركزی تمامی بخش های تشكیل دهنده آن است.

در این میان، پوشش فوت حادثی با تعهد 100برابری پرداخت بالاترین میزان تعهد شركت های بیمه را به خود اختصاص می دهد و با پوشش معافیت می توان درصورت بروز مشكلات مالی از پرداخت حق بیمه خود تا بازه ای حداكثر 10ساله معاف شد.
 
نحوه سرمایه گذاری در بیمه عمر

توجه به كهنسالی و مشكلات دوران پیری، موضوعی بسیار جدی در سراسر دنیا اما فراموش شده در ایران است؛ بازه ای كه حدود یک سوم عمر آدمی را در برمی گیرد و با دغدغه معیشتی همراه است. بر این اساس، بیمه گران با اتخاذ روش هایی افراد را به سرمایه گذاری بلندمدت تشویق كرده اند. در طول سالیان ابتدایی  (حدود سه سال) شركت های بیمه با سرمایه گذاری وجه بیمه گذاران آن را به حد سوددهی می رسانند تا پس از آن به تدریج سرمایه گذاری نقش قابل توجهی در این نوع خدمت ایفا كند. به همین دلیل حداقل زمان سرمایه گذاری در انواع این بیمه پنج سال تعیین شده است.

بنابراین میزان اندوخته افراد به صورت تصاعدی افزایش می یابد تا در درازمدت به سوددهی قابل ملاحظه ای برسد. این سود كه بر پایه سن، میزان پرداختی و نوع بیمه انتخابی محاسبه می شود، به صورت جداولی توسط بیمه گران پس از مراجعه در اختیار افراد قرار خواهد گرفت. در پایان مدت توافق و طبق همین جداول، بیمه گذاران یا ذی نفعان می توانند از انباشته خود به صورت یكجا یا مستمری استفاده كنند.

به عنوان مثال، در صورت بروز هرگونه حادثه ای برای سرپرست خانواده، همسر و فرزندان وی به عنوان ذی نفع از خدمات بیمه ای  (اندوخته) او استفاده می کنند. در ایران میزان محاسبه سود شركت های مختلف بیمه با هم متفاوت است.

پرداخت سود قطعی ماهانه به صورت روزشمار یا سوددهی براساس محاسبه میزان سود سالانه از جمله روش های مختلف پرداختی این شركت هاست، به طوری كه در روش دوم بیمه گران علاوه بر پرداخت سود قطعی روزشمار، پس از برگزاری جلسات سالانه با بیمه مركزی و مشخص شدن سود سال جاری اقدام به پرداخت باقی مانده سود بیمه گذاران خود می كنند.

مسلم است كه همیشه می توان با آینده نگری در دوران جوانی و با هر درآمدی هرچند اندك به فكر اندوخته برای آینده و ایجاد یك عمر مطمئن بود. بدون شك با فراگیرشدن بیمه عمر در سراسر دنیا در صورت رعایت مقررات و كسب اطلاع از مفهوم این بیمه در ایران نیز می توان از آینده مطمئن تری بهره برد. پس آنچه واضح است  «سرمایه گذاری تضمین شده برای تامین نیازهای اقتصادی و درمانی افراد جامعه برای آینده» هدف اصلی بیمه گذاران در كشور است.

ارتباط با نویسنده: amirmehdi_e@yahoo.com

کارشناس بیمه