به گزارش فرصت امروز به نقل از دنیای خودرو، به نظر می رسد بحث قیمت گذاری خودرو قرار است وارد مراحل جدیدی شود و به احتمال فراوان در دولت جدید تغییراتی در این حوزه انجام خواهد شد. تقریبا تمام سیاستگزاران صنعت خودرو از شورای رقابت گرفته تا وزارت صمت، بر اشتباه بودن رویه موجود در بحث قیمت گذاری خودرو اتفاق نظر دارند. با این حال همچنان عزم جدی در تغییر این رویه اشتباه دیده نمی شود. بر این اساس، همچنان خودروها به صورت قرعه کشی به فروش می رسد و هر بار برای تعداد اندکی خودرو میلیون ها نفر دست به جیب می شوند. این مساله به دلیل اختلاف قیمت و سود بسیار بالا در این لاتاری است. برنده این لاتاری می تواند به اندازه درآمد دو تا چهار سال یک کارگر سود کسب کند. این روند تا زمانی که قیمت ها به صورت دستوری تعیین می شود ادامه خواهد داشت. اما در دولت جدید چه اتفاقاتی در حوزه قیمت گذاری خودرو رخ خواهد داد؟ در همین زمینه با احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان کشور به گفت وگو پرداختیم.
آخرین وضعیت قیمت گذاری خودرو در دولت جدید به کجا رسیده و آیا تغییری انجام شده است؟
خیر، شرایط فعلا به روال سابق است. با این حال آقای علی آبادی در مقام وزیر صمت، نامه ای درخصوص وضعیت قیمت گذاری خطاب به معاون اول رئیس جمهور، آقای عارف نوشته اند. آقای عارف نیز موضوع را در کمیسیون اقتصادی دولت مطرح کردند و ما هم توضیحاتی در این خصوص ارائه کردیم. قرار است تصمیمات جدیدی در این حوزه اتخاذ شود. اما فعلا خبری از نتایج این جلسه نیست.
چه افراد دیگری در این جلسه حضور داشتند؟
افراد مختلفی در جلسه کمیسیون اقتصادی حضور داشته اند اما نماینده شورای رقابت تاکید کرد ۲۲ماه است که خودروسازان افزایش قیمتی را اعمال نکرده اند. سازمان حمایت هم گزارش کرد باید حداقل ۷۰ تا ۸۰ درصد روی قیمت محصولات ایران خودرو و سایپا افزوده شود تا به قیمت تمام شده برسند.
آیا این افزایش ۷۰ تا ۸۰ درصدی قیمت ها که از سوی سازمان حمایت مطرح شده است، برای همه خودرو باید اعمال شود؟
خیر؛ برای بعضی خودروها باید ۷۰ تا ۸۰درصد افزایش قیمت اعمال شود. این رقم سقف افزایش قیمت برای خودروهاست. اما برای همه خودروها این افزایش قیمت در نظر گرفته نشده است.
این اقدامات در انتظار آغاز به کار وزیر جدید صمت است؟
احتمالا. اما این موارد نزد آقای عارف، معاون اول رئیس جمهور مطرح شده است و امیدواریم در آینده شاهد تغییری در این بخش باشیم.
نظر شما درخصوص وزیر جدید چیست؟
ما طی نامه ای خطاب به آقای قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی حمایت خود را از ایشان اعلام کردیم. چون ایشان از بدنه صنعت بوده اند، احتمالا برای صنایع بسیار مثبت خواهد بود. امیدواریم بتواند رأی بیاورد. نسبت به ایشان خوش بین هستیم.
پیشنهاد شما به وزیر جدید درخصوص تصمیم گیری در مورد صنعت مهم خودرو چیست؟
واردات خودرو که وجود دارد و باید ادامه داشته باشد. اما پیشنهاد ما این است صنعت خودرو را معاف از قیمت گذاری کنند. هفته پیش هم با رئیس شورای رقابت جلسه ای داشتم و گفتم درحال حاضر بهترین زمان برای واگذاری قیمت گذاری به خودروسازان است. چراکه قیمت خودرو در بازار در حال پایین آمدن است و همه چیز آماده است که قیمت خودرو به سمت تک نرخی شدن حرکت کند. بر این اساس قرار شد شورای رقابت جلسات کارشناسی برگزار کرده و در این مورد تصمیم گیری کند.
این آزادسازی قیمت خودرو چگونه باید انجام شود؟
پیشنهاد ما این بود جلسه ای با حضور مدیران عامل ایران خودرو و سایپا در شورای رقابت برگزار شود و سازوکار فروش خودرو در حاشیه بازار فراهم شود. حتی پیشنهاد دادیم برای هر شرکت با دو محصول با فروش در حاشیه بازار جلو برویم تا اگر توانستیم بازار را متعادل کرده و به شورای رقابت ثابت کنیم که این توانایی را داریم. بنابراین درخواست کردیم دو خودرویی را که خودروسازان روی آن اشراف دارند، در حاشیه بازار به فروش برسانند و بعد از دو ماه آقایان شاهد باشند که با فروش این دو مدل خودرو نه تنها اتفاق منفی در بازار خودرو رخ نداده، بلکه بازار کنترل و خودرو هم تک نرخی شده و حاشیه قیمت پایین آمده است. سپس سایر خودروها را هم به این شیوه به فروش برسانیم. هم اکنون نیز در انتظار دعوت و برنامه شورای رقابت در این خصوص هستیم.
پیش فروش محصولات ایران خودرو هم درحال انجام است و صحبت از ثبت نام ۲ تا ۳میلیون نفر در این طرح فروش شده است. آیا این پیش فروش به بازار کمک می کند یا همچنان شاهد شرایط سابق خواهیم بود؟
متاسفانه چون سرکوب قیمتی همچنان وجود دارد و اختلاف قیمت خودرو از کارخانه تا بازار زیاد است، بسیاری به این پیش فروش ها هجوم می آورند. ۸۰درصد این ها سرمایه گذار هستند. متاسفانه با دست خودمان کاری میکنیم که مردم به زحمت بیفتند. بعد هم قانون میگذاریم و به مادرانی که تعدد فرزند دارند، سهمیه می دهیم. چرا از حق سهامداران ایران خودرو و سایپا چنین قوانینی تصویب می کنید؟ مبنای نادرستی می گذراند و بر اساس همان قانون تصویب می کنند. یعنی می گویند حالا که اختلاف قیمت وجود دارد، به مادران دارای سه فرزند و... خودرو داده شود.
فکر می کنید این روند باعث خواهد شد بحث سامانه فروش خودرو جمع شود؟
مسئولان در شورای رقابت و وزارتخانه به این نتیجه رسیده اند که سامانه فروش خودرو را جمع کنند. قرار است صرفا اطلاعات فروش در این سامانه وارد شود. یعنی شرکت ها اطلاعات فروش و این را که چه کسانی خودرو خریداری کرده اند، در این سامانه ثبت خواهند کرد. این روند برای کل خودروسازان وجود دارد و موظف هستند اطلاعات را در این سامانه ثبت کنند.
به نظر شما آیا با بازگشت فروش خودرو به خودروسازان بازار کنترل خواهد شد و شرایط تغییر خواهد کرد؟
اگر اجازه بدهند در قیمت گذاری دست خودروساز باشد، بازار کنترل و قیمت ها تک نرخی خواهد شد. در مقطعی به یکی از خودروسازان این اجازه داده شد و قیمت محصولات آن شرکت تک نرخی شد. هرجا که شیوه چندنرخی اجرا شد، شاهد رانت و فساد بودیم. باید اجازه دهند قیمت ها در اختیار خود واحدها باشد تا بتوانند مدیریت بهتری داشته باشند. البته به این معنی نیست که بخواهند در حق مشتریان اجحاف کنند. در فرمول سازمان حمایت قیمت ها به ترتیبی خواهد بود که به نفع مشتریان تمام خواهد شد. به نظر می رسد در این صورت رقابت بین خودروسازان بیشتر خواهد شد و احتمالا خودروسازان با ارائه گارانتی طولانی تر به دنبال جذب مشتری خواهند بود. این رقابت به نفع مصرف کننده خواهد بود و به اقتصاد کشور هم کمک خواهد کرد. چراکه تک نرخی شدن خودرو سبب خواهد شد پول های سرگردان که از ۸هزار و ۵۰۰ همت هم عبور کرده اند به سمت تولید بیایند، نه این که صرف دلالی و مشاغل کاذب شوند.
برخی معتقدند حتی اگر قیمت گذاری برداشته و قیمت ها آزاد شود، خودروساز باز هم در تولید و تحویل خودرو دچار مشکل خواهد بود و همچنان فروش یک ساله وجود خواهد داشت؟
این افراد بدبین هستند. اگر خودروساز سود ببرد، قطعا می خواهد بیشتر تولید کند. درحال حاضر خودروسازان ۱۰۰هزار میلیارد تومان به قطعه ساز بدهی دارند. این هم به خاطر سرکوب مالی بوده است. اگر قیمت خودرو به خودروساز واگذار شود، قطعا به فکر کسب سود خواهد بود و تولید و عرضه را افزایش خواهد داد. ضمن این که ما در انجمن حداقل ۱۰ شرکت سواری ساز داریم و آزادسازی قیمت ها رقابت بسیاری بین آن ها ایجاد خواهد کرد. بارها به شورای رقابت گفته ایم که ایران خودرو و سایپا هیچ وقت کارهای انحصارگرایانه نداشته اند. این که مثلا اجازه ورود خودروساز جدید ندهند یا قیمت ها را به صورت دامپینگی و به گونه ای تعیین کنند که شرکت های دیگر توان رقابت نداشته باشند.
به نظر شما اگر قیمت آزاد شود، بساط فروش یک ساله هم برچیده خواهد شد؟
اگر خودرو تک نرخی شود، بله؛ این روند تغییر می کند و تقاضای کاذب کنار می رود. تقاضای ۸۰درصد افرادی که در ثبت نام ها شرکت می کنند، تقاضای کاذب برای سرمایه گذاری است. اما تک نرخی شدن باعث می شود افراد هر زمان که بخواهند خودرو خریداری کنند و آن موقع خودروساز باید فرش قرمز برای مشتری پهن کرده و محصولاتش را قسطی واگذار کند.